biznes finanse video praca handel Eko Energetyka polska i świat
Obserwuj nas na:
BiznesINFO.pl > Pracownicy

Pracownicy

Pracownicy – kim są? Podstawowe informacje

Pracownicy to osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy, którego regulację wyznacza Kodeks Pracy – niezależnie od tego, czy mowa o pełnym etacie, umowie na czas określony czy zatrudnieniu w niepełnym wymiarze godzin. Definicja pracownika obejmuje wyłącznie osoby zatrudnione w oparciu o umowę o pracę – nie dotyczy ona zatem zleceniobiorców, wykonawców dzieł ani samozatrudnionych. 

W sensie praktycznym pracownik jest stroną zobowiązaną do wykonywania pracy podporządkowanej, na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy, w czasie i miejscu wyznaczonym przez pracodawcę – co stanowi fundament różnicy między pracą etatową, a kontraktową.

Pozycja pracownika w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa nie zależy od szczebla – zarówno dyrektor, jak i szeregowy pracownik działają na mocy tego samego porządku prawnego. Różnice występują w zakresie obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności, ale nie w samej zasadzie zatrudnienia. 

Status pracownika nie jest tożsamy z wykonywaniem pracy, lecz z formą zatrudnienia – w konsekwencji również nie każdy zatrudniony posiada prawa pracownicze, takie jak prawo do urlopu, ochrona przed zwolnieniem czy świadczenia z tytułu choroby lub macierzyństwa, bo te przysługują wyłącznie osobom zatrudnionym w ramach umowy o pracę.

Podstawowe prawa pracownicze w Polsce – jakie wyróżniamy?

Prawa pracownicze mają charakter gwarancyjny – oznacza to, że przysługują one pracownikowi niezależnie od jego woli, stażu pracy czy branży. Do katalogu podstawowych praw pracowniczych należy prawo do wynagrodzenia za pracę, prawo do urlopu wypoczynkowego, prawo do wypoczynku tygodniowego, prawo do bezpiecznych warunków pracy, prawo do równego traktowania oraz prawo do ochrony przed bezpodstawnym rozwiązaniem umowy. 

Wyżej wspomniana ochrona obejmuje zarówno formę wypowiedzenia, jak i zakres możliwych przyczyn jego dokonania – zwłaszcza w przypadku pracowników objętych szczególną ochroną, jak kobiety w ciąży, osoby przebywające na urlopie czy pracownicy w wieku przedemerytalnym.

Ważnym filarem ochrony pracowniczej są również uprawnienia wynikające z niezdolności do pracy – zarówno chorobowej, jak i związanej z opieką nad dzieckiem lub członkiem rodziny.

Na jakich stanowiskach pracownicy zarabiają najwięcej?

Najwyższe wynagrodzenia w Polsce osiągają pracownicy zatrudnieni na stanowiskach specjalistycznych, kierowniczych oraz eksperckich, związanych z wysokim poziomem odpowiedzialności, kapitału wiedzy i ryzyka decyzyjnego. 

W strukturach firm prywatnych dominują stanowiska z obszaru IT, finansów, prawa, zarządzania projektami oraz sprzedaży korporacyjnej. Na czele listy znajdują się architekci systemów informatycznych, programiści specjalizujący się w technologiach backendowych, dyrektorzy finansowi, adwokaci i radcowie prawni oraz managerowie dużych działów sprzedaży i logistyki.

Pokaż więcej

kalendarz
16.08.2025 11:39 Dni wolne w 2026: kalendarz sprzyja Polakom. Już wiadomo, kiedy najlepiej wziąć urlop

W 2026 r. kalendarz działa na korzyść pracowników. Kilka sprytnych „mostków” potrafi wywindować pulę wolnych dni znacznie ponad standard. Do gry wchodzi też ważny obowiązek po stronie pracodawcy, który – przy dobrym planowaniu – zamienia pojedyncze święta w dłuższy oddech.

Ryanair
16.08.2025 08:17 Strajki pracowników Ryanaira w wakacyjnym raju Polaków. Przygotuj się, jeśli lecisz do tego kraju

W sierpniu zapowiadają się utrudnienia u jednego z największych europejskich przewoźników niskokosztowych. Harmonogram protestów jest już znany i obejmuje konkretne dni, ale ich skala może uderzyć w ruch wakacyjny. Którzy podróżni powinni przygotować się na trzęsienie w planach urlopowych? Pierwsi Polacy już odczuli skutki.

zmęczenie
10.08.2025 07:54 Młodzi już się z tym nie kryją. Nowy trend z polskich firm stawia pracodawców pod ścianą

Jakie jest największe wyzwanie rynku pracy w 2025 roku? Pracownicy mówią o niskim wynagrodzeniu, pracodawcy o niewykwalifikowanych pracownikach. Wiele osób wymienia też wymagania stawiane przez kandydatów z pokolenia Z czy podatki dla przedsiębiorców. Niepokojące dane pokazują jednak, że prawdziwy cichy wróg kryje się gdzie indziej i może być zabójczy dla biznesu.

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk
24.07.2025 10:28 Rewolucja w prawie pracy, ten zakaz ma wszystko zmienić. Koniec z darmową siłą roboczą

Praca za darmo, albo za przysłowiowe “co łaska” odchodzi w zapomnienie. W polskich i unijnych przepisach szykuje się rewolucja, która ma zakończyć przykre doświadczenia osób wchodzących na rynek pracy oraz tych, którzy po latach pracy w jednej branży chcą zmienić ją na inną. Ministerstwo rodziny, pracy i polityki społecznej przymierza się do wprowadzenia nowych zasad.

Praca
22.07.2025 16:28 Polacy wskazali, co sądzą o skróceniu czasu pracy. Nowy sondaż nie pozostawia wątpliwości

Już niebawem część polskich pracowników może zyskać możliwość pracy w wymiarze sześciu godzin dziennie. Rząd już przygotowuje pilotaż rozwiązania, w ramach którego firmy będą mogły testować różne modele organizacji pracy bez obniżania pensji. Wyniki najnowszego sondażu przeprowadzonego przez Uniwersytet SWPS pokazują jednak, że kobiety i mężczyźni mają nieco inne wyobrażenia o skróconym tygodniu pracy.

pracownik
02.07.2025 17:40 Klamka zapadła. Koniec z pracą Polaków w upały, jest nowe rozporządzenie

Na najbliższe dni prognozowane w całym kraju prognozowane są rekordowe upały. Temperatura będzie sięgać 36-47 st. C. Miliony Polaków będą musiały znosić ją w pracy, a trudno powiedzieć, aby warunki ochrony stanowione przez polskie prawo były dostosowane do realiów katastrofy klimatycznej. Krokiem w tę stronę ma być rozporządzenie, nad którym pracuje ministerstwo pracy. 

praca
01.07.2025 19:30 Gruntowne zmiany w prawie antymobbingowym. Nowelizacja zmieni rozkład sił w miejscach pracy

Na III kwartał tego roku ministerstwo rodziny, pracy i polityki społecznej zaplanowało przyjęcie ustawy, która ma szansę realnie wyrównać balans sił na rynku pracy i wysłać na zasłużoną emeryturę legislację w zakresie nadużyć w miejscu pracy. Prawdziwa rewolucja dotyczyć będzie mobbingu oraz najcięższych przypadków molestowania, przed którymi pracownicy mają zyskać lepszą ochronę. O nadchodzących zmianach rozmawialiśmy z Marzena Karpińska, CEO firmy Find Work.

praca, upał
28.06.2025 13:39 Upał w miejscu pracy. Za złamanie tych zasad szefowi grozi grzywna, a nawet więzienie

Pogoda w lipcu 2025 zapowiada się upalnie i burzowo. Choć to jeden z miesięcy wakacyjnych, nie wszyscy mogą sobie pozwolić w tym czasie na urlop. Niektórzy muszą spędzić ten czas w nagrzanym pomieszczeniu biurowym lub na otwartej przestrzeni, w pełnym słońcu. W obu tych przypadkach o nasze bezpieczeństwo powinien zadbać pracodawca. Przy jakich temperaturach możemy domagać się od szefa napojów, a przy jakich zwolnienia do domu?

urlop
23.06.2025 11:13 Nawet 1500 zł od pracodawcy przed urlopem. Polacy zacierają ręce, ale nie każdy może skorzystać

Nawet kilka dni wakacji w sezonie urlopowym może kosztować małą fortunę. W ostatnich latach Polacy często rezygnują z tego rodzaju przyjemności, ze względu na wysokie koszty utrzymania. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że istnieje prosty sposób na podbudowanie wakacyjnego budżetu — i wcale nie jest to kredyt. Pieniądze na urlop może wypłacić pracodawca.

pracownicy
21.06.2025 19:36 Zaskakujący trend na rynku pracy. Ci pracownicy nie chcą brać L4

“Tych pracowników lepiej nie zatrudniać”. “Nie można im powierzyć tego zadania”. “Lepiej wybrać kogoś z doświadczeniem”. Wśród pracodawców panuje wiele niepisanych zasad dotyczących tego, kogo warto mieć w swojej firmie. Ostatni raport dotyczący trendów na rynku pracy pokazuje, że nie wszystkie te przekonania są uzasadnione — a niektóre wręcz szkodliwe dla samych pracodawców.

pracownica w biurze
12.06.2025 14:07 Ministerstwo namiesza w urlopach Polaków. Zmianą objęty ekwiwalent za niewykorzystane dni

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przedstawiło projekt nowelizacji Kodeksu pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zmiany mają objąć przede wszystkim urlopy Polaków, a dokładnie wypłaty ekwiwalentu w przypadku niewykorzystanego urlopu. O co dokładnie chodzi i czy pracownicy mają się czego obawiać? Już wyjaśniamy. 

urlop
05.06.2025 17:23 Z tym urlopem w czerwcu zaczną się kłopoty. Niektórzy nie będą mieli długiego weekendu

Majówka 2025 przeszła do historii, a Polacy już tęsknią za wypoczynkiem. Na szczęście dla wielu pracowników, w czerwcu szykuje się okazja do długiego weekendu… ale nie dla wszystkich. Kto nie będzie mógł odpocząć, a kto zagwarantuje sobie aż cztery dni wolnego niskim kosztem? Te osoby pracodawca będzie mieć na oku.

praca
29.05.2025 17:59 Ci pracownicy zyskali dodatkowy urlop. W tych sytuacjach będą mogli wziąć wolne

Wykorzystanie całego urlopu wypoczynkowego nie musi oznaczać, że pracownik nie ma prawa do dodatkowego dnia wolnego. Również urlop na żądanie nie jest jedyną alternatywą. Polacy często nie zdają sobie z tego sprawy, ale w określonych przypadkach przysługuje im dodatkowy urlop. W takiej sytuacji pracodawca nie będzie mógł odmówić.

praca
22.05.2025 18:35 Ważna zmiana dla milionów pracowników. Już nie tylko umowa o pracę będzie brana pod uwagę

Pracownicy z całej Polski, niezależnie od branży i wieku, długo czekali na tę zmianę. Teraz wreszcie projekt resortu został przyjęty przez Stały Komitet Rady Ministrów. Nowelizacja będzie mieć pozytywny wpływ na wiele aspektów związanych zatrudnieniem, ale jest jeden haczyk. Jakich nowości mogą spodziewać się Polacy? Wiemy, kiedy przepisy wejdą w życie.

pracownik
14.05.2025 17:30 Ci pracownicy będą zarabiać więcej. Mogą liczyć na dodatek, wystarczy spełnić jeden warunek

Co zrobić, żeby zarabiać więcej? Awans czy zmiana stanowiska to nie jedyne sposoby na wyższą pensję. Czasem podwyżka może być znacznie prostsza. Co więcej — może być obowiązkiem pracodawcy. Kto może liczyć na dodatek do wynagrodzenia zasadniczego? Dostaną go nie tylko pracownicy budżetówki.

Biuro
04.05.2025 18:49 Gigant wykłada karty na stół. Takiego ultimatum pracownicy się nie spodziewali, mogą trafić na bruk

Pracownicy jednej z czołowych korporacji z pewnością nie spodziewali się takiego zagrania ze strony szefostwa — ci, którzy z góry zostali uznani za „mniej efektywnych”, muszą poddać się surowym warunkom, które stawiają ich przed faktem dokonanym, bez możliwości negocjacji. Jak przedstawiciele firmy argumentują swoją ostrą politykę wobec podwładnych?

praca
30.04.2025 10:27 Nie tylko zasiłek. Bezrobotni Polacy nie mają pojęcia o tych świadczeniach

Jak poradzić sobie z utratą pracy? Jak znaleźć nową i za co żyć w międzyczasie? Od początku ubiegłego roku, kiedy firmy zalała fala masowych zwolnień, to problem tysięcy Polaków. Znalezienie nowego pracodawcy to nierzadko prawdziwe wyzwanie, a wiele osób nie znajdzie już pracy w swojej branży. Okazuje się, że poza zasiłkiem dla bezrobotnych jest na to kilka rozwiązań.

emeryci
26.04.2025 19:12 Dobra wiadomość dla przechodzących na emeryturę. Te osoby dostaną dodatkową wypłatę

Prawo do tych pieniędzy przysługuje niemal każdemu Polakowi. Mimo to, wiele osób nie ma o tym pojęcia, a czas na zgłoszenie się po dodatkowe wsparcie finansowe jest ograniczony. Ile może wynieść dodatkowa pensja dla pracownika? Żeby ją otrzymać, trzeba spełnić kilka warunków.

kelnerka
25.04.2025 20:15 Praca wakacyjna 2025. Ofert nie brakuje, ale musisz zachować czujność

Wakacje 2025 coraz bliżej, a dla wielu Polaków oznacza to okazję nie tylko do wypoczynku, ale również dodatkowego zarobku. Już teraz na portalach ogłoszeniowych nie brakuje ofert dla pracowników sezonowych. Jest jednak jeden haczyk. Na co powinniśmy uważać, gdy już dostaniemy pracę? W przeciwnym wypadku możemy wiele stracić.

pracownicy
25.04.2025 16:43 Pracodawcy mają problem. Takich pracowników najbardziej brakuje

To może być największe wyzwanie polskich przedsiębiorców. Jak pokazują badania, w ostatnich latach zatrudnienie odpowiedniej kadry okazuje się coraz trudniejsze. Problematyczna okazuje się szczególnie jedna grupa pracowników. Narzekają nie tylko pracodawcy, ale i sami Polacy poszukujący pracy.

pracownik
05.04.2025 10:38 Czterodniowy tydzień pracy w Polsce? Ministerstwo ujawnia swoje plany. Padł kluczowy termin

Koniec z pracą w piątki albo szybsze wyjście z biura — wielu pracowników czeka na to od dawna. Jeszcze więcej pracodawców protestuje przeciwko temu rozwiązaniu. Tymczasem ministra MRPiPS, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, zaznacza, że Polacy zwyczajnie na to zasłużyli. To zmiana “oczekiwana, pożądana i potrzebna”. Kiedy zmiany w Kodeksie pracy wejdą w życie?

praca
01.04.2025 16:49 Wielki Piątek wolny dla tej grupy pracowników. Można pozazdrościć

W nadchodzące święta niewiele osób będzie miało okazję do odpoczynku. Dodatkowe dni wolne z okazji Wielkanocy przypadną tylko wybranej grupie. Kto nie będzie pracować w Wielki Piątek? Inni będą pracować nawet w Wielką Sobotę i Niedzielę Wielkanocną. Przepisy mogą ulec zmianie.

pracownicy, praca, zwolnienia
28.03.2025 10:04 Zwolnienia grupowe w korporacjach i nie tylko. Nawet 2 tys. osób straci pracę

Miasto uważane za polskie centrum usług dla biznesu czekają grupowe zwolnienia. Jak donosi “Gazeta Wyborcza”, tylko do marca do Grodzkiego Urzędu Pracy zgłosiło się dziewięć firm, które chcą zwolnić ponad 1800 osób. Według ustaleń GW, to niewiele mniej, niż w całym 2024 roku. Wśród zakładów, które szykują cięcia są znane korporacje.

Placówka Poczty Polskiej
19.03.2025 08:39 List nie dotarł do adresatki, chcieli odłączyć jej gaz. Poczta Polska ma poważny problem

O problemach Poczty Polskiej można mówić wiele. Otwarte półtora roku temu centrum logistyczne miało kłopoty z poprawnym funkcjonowaniem, a niedawno zapowiedziane zwolnienia grupowe zostały wstrzymane po kilku miesiącach. Mimo prób doprowadzenia do transformacji w spółce społeczeństwo wciąż doświadcza wielu trudności. Listy nie docierają do adresatów, to nie jednostkowy przypadek.

praca
19.03.2025 08:11 Wynagrodzenia Polaków mogą polecieć w dół. Resort szykuje zmiany, ten termin będzie kluczowy

Każdego roku pracownicy wyczekują podwyżki płacy minimalnej. Wielu z nich może zaskoczyć sytuacja, gdy pensja zacznie być wypłacana w niższej kwocie niż do tej pory. Powód jest jeden i każdy powinien o tym pamiętać. Ministerstwo Finansów ma nowy plan dla Polaków na oszczędzanie, ale część z nas będzie chciała tego uniknąć.

pracodawca
13.03.2025 18:15 Gigant handlowy szuka rąk do pracy. Tyle można u niego zarobić

To doskonała okazja dla osób szukających nowej pracy. Całe mnóstwo okazji. Jedna z największych sieci sklepów szuka pracowników na ponad 1300 wakatów. W ogłoszeniu zapewnia, że wynagrodzenie “zapewnia bezpieczny standard życia”. Co to właściwie oznacza i kto może liczyć na zatrudnienie na etacie? Posypały się ogłoszenia.

pieniądze
11.03.2025 19:30 Pomoc finansowa dla Polaków opiekujących się chorymi bliskimi. Wystarczy spełnić te warunki

Opieka nad chorym członkiem rodziny może być pracą na pełen etat. I to nie tylko w sytuacji, gdy rodzic musi zajmować się małym dzieckiem. Z tego względu Polacy mogą liczyć na dodatkowe świadczenie, jeśli tylko spełnią kilka warunków. ZUS może przyznać dodatek niezależnie od wieku osoby, która wymaga naszej opieki. Ile wynosi takie wsparcie i jak długo można je pobierać?

pokolenie Z
10.03.2025 16:36 Generacja Z zrujnuje rynek pracy? Eksperci nie mają wątpliwości. W głowie im inny pomysł na karierę

Pracownicy z pokolenia Z pozostawiają wiele do życzenia. Podobno. Z takim przekonaniem możemy spotkać się w mediach społecznościowych, ale często również w gronie rodzinnym czy w środowisku pracy. Wyniki ostatnich badań rozstrzygają ten spór. Czy pracodawcom opłaca się zatrudnić “zetkę”?

BiznesINFO.pl
Obserwuj nas na: