15 000 złotych – jak interpretować limit transakcji gotówkowej między kontrahentami?
Działalność gospodarcza nierozerwalnie wiąże się z prowadzeniem księgowości, między innymi w celu rozliczeń podatkowych. Jednym z jej elementów jest klasyfikacja kosztów uzyskania przychodu. Tu istotne staje się pojęcie transakcji powyżej 15 000 zł. Jak ją interpretować?
Struktura podatku od wartości dodanej jest tak skonstruowana, aby uniknąć wielokrotnego opodatkowania tego samego produktu, towaru bądź usługi. Umożliwić to ma możliwość odliczenia VAT-u od kosztów uzyskania przychodu. Jednak aby proces był transparentny i przejrzysty, wiąże się on z pewnymi ograniczeniami. Jednym z nich jest limit kwoty transakcji gotówkowej, który od 2017 roku wynosi 15 000 zł.
Jak interpretować koszty uzyskania przychodów?
Ustawodawca zdefiniował ten jakże istotny dla przedsiębiorców termin w Ustawie o PIT: „Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów”. Krajowa Informacja Skarbowa w jednej z indywidualnych interpretacji (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.140.2020.2.PB) dodaje również, że powinny być to wydatki racjonalne i gospodarczo uzasadnione.
Wyjątkiem są koszty związane z nabyciem gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów i innych środków trwałych, które zostały wymienione w artykule 23. Ustawy o PIT, w katalogu wydatków niebędących kosztami uzyskania przychodu.
Transakcja powyżej 15 000 zł a koszty uzyskania przychodu
Artykuł 19. ustawy Prawo przedsiębiorców nakłada obowiązek dokonywania transakcji za pośrednictwem rachunku bankowego za każdym razem gdy: „jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty”, a stroną transakcji jest inny przedsiębiorca.
Ten artykuł jest również stosowany w przypadku transakcji w innej walucie. Wykorzystuje się wtedy przelicznik zgodny ze średnim kursem walut ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień transakcji.
Należy zaznaczyć, że przepis ten stosowany jest również w przypadku wielu płatności wynikających z jednej transakcji.
Jak interpretować pojęcie transakcji powyżej 15 000 zł?
Ustawodawca nałożył na przedsiębiorców chcących zaliczyć transakcję do kosztów podatkowych pewien limit kwotowy płatności gotówkowej. Oznacza to, że wszelkie transakcje z kontrahentami opiewające na kwotę większą niż 15 000 złotych powinny być dokonywane za pośrednictwem rachunku bankowego (kartą, przelewem lub elektronicznymi formami płatności np.: PayPal, PayU, DotPay itp.) w przypadku, gdy chcemy zakwalifikować je jako koszty uzyskania przychodów.
Jest to oczywiście zabieg mający zmusić przedsiębiorców do większej transparentności swoich działań finansowych, a tym samym zlikwidować lukę umożliwiającą wyłudzanie zwrotu podatku VAT przez wystawianie fikcyjnych faktur.
15 000 zł - transakcja gotówką czy przelewem?
Prawno-podatkowa różnica między płatnością gotówką a płatnością za pośrednictwem rachunku bankowego jest diametralna. Artykuł 22p. Ustawy o PIT stwierdza jasno, że podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu płatności niespełniającej kryteriów określanych przez wspomniany artykuł 19. Prawa przedsiębiorców. Według tych przepisów, kwota transakcji przekraczająca 15 000 złotych dokonana gotówką jest wyłączona z kosztów uzyskania przychodu.
