Działalność gospodarcza prowadzona na terenie UE
Prawo UE daje polskim przedsiębiorcom swobodę prowadzenia działalności gospodarczej, z której wynika między innymi możliwość prowadzenia działań rynkowych na terenie całej UE. Często przedsiębiorcy, którzy chcą prowadzić firmę na terenie UE zastanawiają się jednak, w jakim państwie podlegać będą ubezpieczeniu społecznemu lub gdzie zapłacą podatki.
Z artykułu dowiesz się:
Co daje przedsiębiorcom członkostwo w UE?
Jakie są zasady ubezpieczenia społecznego przy działalności na terenie UE?
Jak przy działalności gospodarczej na terenie UE ustalić kraj, w którym podlega się ubezpieczeniu?
Gdzie płacić podatki przy prowadzeniu działalności gospodarczej na terenie UE?
Dzięki temu, że Polska jest członkiem Unii Europejskiej, polscy przedsiębiorcy mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości, co oznacza, że mogą prowadzić działalność gospodarczą na terenie całej UE, na takich samych zasadach, jak obywatele państwa, w którym chcą taką działalność założyć. Polscy przedsiębiorcy mogą również korzystać ze swobody świadczenia usług w UE, co oznacza, że mogą świadczyć usługi na terenie całej UE bez konieczności zakładania działalności gospodarczej w innym państwie członkowskim niż Polska. Jeżeli działalność gospodarcza prowadzona na terenie UE wymaga kwalifikacji, przedsiębiorca może bez problemu potwierdzić kwalifikacje nabyte w innym kraju UE.
Co daje polskim przedsiębiorcom członkostwo w UE?
Podsumujmy, co daje polskim przedsiębiorstwom członkostwo w UE. Syntetyczne zestawienie takich możliwości i korzyści prezentuje na swoich stronach internetowych serwis informacyjno-usługowy polskiego rządu biznes.gov.pl. Polacy mają zatem:
możliwość założenia działalności gospodarczej w innym kraju UE (co do zasady bez spełnienia dodatkowych wymagań),
możliwość świadczenia usług w innym kraju UE bez konieczności rejestracji w nim działalności,
możliwość uznawania kwalifikacji za granicą.
Co to oznacza w praktyce? Jeśli ktoś chce prowadzić na stałe biznes w innym kraju Unii Europejskiej, może zarejestrować i prowadzić firmę zgodnie z zasadami obowiązującymi w danym kraju UE. Jeśli natomiast przedsiębiorca chce czasowo świadczyć usługi, może skorzystać z możliwości transgranicznego świadczenia usług w innym kraju UE bez konieczności rejestracji tam działalności. W sytuacji zaś, gdy działalność, którą przedsiębiorca chce prowadzić w UE wymaga kwalifikacji (a nabył je w Polsce), może potwierdzić je w innym kraju (czasem po spełnieniu dodatkowych wymogów).
Zasady ubezpieczenia społecznego przy działalności gospodarczej prowadzonej na terenie UE
W sytuacji, gdy przedsiębiorca chce prowadzić na stałe, czyli powyżej 24 miesięcy, działalność gospodarczą w innym państwie na terenie UE, nawet wówczas, gdy mieszka w Polsce, będzie podlegał ubezpieczeniu społecznemu w państwie, w którym prowadzi działalność.
Natomiast jeżeli przedsiębiorca chce na terenie innego państwa członkowskiego UE prowadzić działalność gospodarczą przez okres krótszy niż 24 miesiące, wówczas nadal może być ubezpieczony w Polsce.
Zasada ta, jak przypomina portal biznes.gov.pl, obowiązuje, gdy:
przedsiębiorca prowadzi znaczną część działalności w Polsce, czyli:
korzysta z powierzchni biurowej,
opłaca podatki,
posiada numer identyfikacyjny VAT,
należy do izby handlowej lub organizacji zawodowej,
posiada legitymację zawodową, prowadzi firmę w Polsce przynajmniej przez 2 miesiące (krótsze okresy będą oceniane indywidualnie),
nie zamknął firmy w Polsce (po powrocie będzie kontynuować działalność),
zamierza prowadzić podobną działalność za granicą, czyli będziesz tam wykonywać pracę:
w tym samym sektorze,
o tym samym charakterze (niezależnie od tego, czy praca za granicą uznawana jest za pracę najemną, czy prowadzenie własnej firmy).
Przed wyjazdem za granicę trzeba jednak wykazać, że działalność, którą przedsiębiorca ma zamiar tam prowadzić, będzie podobna do tej, którą prowadzi w Polsce. Wówczas taki przedsiębiorca będzie mógł uzyskać specjalne zaświadczenie A1 z ZUS, które potwierdzi, że choć wykonuje pracę poza Polską, podlega polskiemu prawu. W razie jakichkolwiek wątpliwości warto skonsultować wszystko na bieżąco z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.
Gdzie płacić podatki od działalności gospodarczej prowadzonej na terenie UE?
Kolejnym nurtującym przedsiębiorców zagadnieniem jest to, gdzie należy płacić podatki w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej na terenie UE. Warto tutaj mieć na uwadze, że obowiązki podatkowe uzależnione są od tego miejsca zamieszkania danej osoby dla celów podatkowych oraz od rodzaju uzyskiwanych dochodów. Także znaczenie mogą mieć różne regulacje dotyczące umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
W sytuacji, gdy podatnik wykonuje działalność gospodarczą za granicą, ale wciąż posiada w Polsce tak zwane centrum lub ośrodek interesów gospodarczych czy osobistych, lub też przebywa w Polsce więcej niż 183 dni w danym roku podatkowym, to wówczas podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Oznacza to, osoba taka wszelkie dochody osiągnięte zarówno w Polsce, jak i za granicą, musi rozliczać w polskim urzędzie skarbowym.
W razie prowadzenia działalności gospodarczej i w Polsce i na terenie UE, trzeba szczególnie uważać na problem podwójnego opodatkowania. Warto wówczas zapoznać się z przepisami na ten temat, jakie obowiązują pomiędzy Polską, a państwem, w którym prowadzona jest działalność gospodarcza.