Jak obliczyć staż pracy? Co się do niego wlicza?
Czym jest staż pracy?
Jest to suma długości okresów zatrudnienia, od której zależą różne prawa przysługujące pracownikowi. Zalicza się do nich na przykład prawo do urlopu, do dłuższego okresu wypowiedzenia, a także prawo do emerytury czy odprawy. Do okresu zatrudnienia nie wlicza się przerw związanych z zatrudnieniem oraz momentów ustania stosunku pracy.
Co wlicza się do stażu pracy?
Co ciekawe, staż pracy obejmuje nie tylko faktyczne okresy zatrudnienia, ale także te, gdy praca nie była wykonywana, ale pracownik znajdował się w sytuacji podlegającej wliczeniu do stażu pracy. Do takich okresów zalicza się przykładowo: czynną zawodową służbę wojskową; urlop wychowawczy; pracę za granicą u zagranicznego pracodawcy; okres, o który skrócono czas wypowiedzenia z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, a za który przyznano pracownikowi odszkodowanie; odbywanie studiów doktoranckich; a także prowadzenie indywidualnego gospodarstwa rolnego lub praca w gospodarstwie prowadzonym przez małżonka.
Gdy naliczamy pracownikowi należny mu urlop wypoczynkowy, poza okresem zatrudnienia dodajemy również lata nauki, biorąc pod uwagę ostatnią ukończoną przez pracownika szkołę. Należy pamiętać, że okresy te nie sumują się. I tak w przypadku ukończenia:
zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej – nie więcej niż 3 lata,
średniej szkoły zawodowej – nie więcej niż 5 lat,
średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych – 5 lat,
średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata,
szkoły policealnej – 6 lat,
szkoły wyższej – 8 lat.
Należy też zwrócić uwagę na fakt, że jeśli pracownik w tym samym czasie uczył się i pracował, wybierana jest korzystniejsza dla niego opcja.
Czego nie wlicza się do stażu pracy?
Niestety, do stażu pracy nie zaliczymy okresu pracy na umowie cywilnoprawnej, czyli m.in. umowie zleceniu. W staż pracy nie wlicza się również okres prowadzenia działalności gospodarczej, a także przebywanie na urlopie bezpłatnym.
Staż pracy a urlop wypoczynkowy
Kodeks pracy dokładnie reguluje wynikające ze stażu pracy dni urlopowe, należy jednak pamiętać, że przepisy te dotyczą tylko osób zatrudnionych na umowę o pracę. Osoba, której staż pracy jest krótszy niż 10 lat posiada prawo do odebrania 20 dni urlopu wypoczynkowego w roku kalendarzowym. Osoba, której staż pracy wynosi więcej niż 10 lat, posiada prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego w roku kalendarzowym. W przypadku osób, które w danym roku kalendarzowym podjęły pierwszą pracę, urlop wypoczynkowy naliczany jest w sposób 1/12 przysługującego urlopu wypoczynkowego z każdym kolejnym przepracowanym miesiącem. Urlop dla osób niezatrudnionych na umowę o pracę wyliczany jest proporcjonalnie.
