Jeśli masz to na działce, niczego nie zbudujesz. Samorządy żądają zmian

"Nie można nic zbudować" - dramat mieszkańców gmin górniczych

Nowelizacja ustawy Prawo geologiczne i górnicze, która weszła w życie w październiku 2023 roku, do dziś wywołuje falę krytyki. Zgodnie z jej zapisami można zakazać zabudowy na gruntach, pod którymi znajdują się strategiczne złoża kopalin. Problem w tym, że definicja "strategicznych złóż" jest nieprecyzyjna.

Obowiązujące przepisy wpływają na gminy i ich mieszkańców. Wystarczy przyjechać do nas, do gminy Brody przy granicy z Niemcami. U nas możliwe są tylko remonty. Nie można niczego zbudować. W konsekwencji nie ma nowych mieszkańców, dzieci, inwestycji. Trudno też taki grunt sprzedać - podkreśla Anna Dziadek, prezes stowarzyszenia “Nie dla kopalni odkrywkowych” cytowana przez “Dziennik Gazetę Prawną”.

Nawet 15 tys. euro kary. Polacy muszą mieć się na baczności, znana linia lotnicza nie odpuści Czytaj dalej W tych polskich miastach zamiast jechać, kierowcy stoją w korkach. Oto niechlubny ranking Czytaj dalej

Samorządy, eksperci i mieszkańcy żądają zmian

Grupa reprezentantów gmin górniczych, ekspertów i działaczy społecznych opracowała listę zmian, które ich zdaniem powinny znaleźć się w znowelizowanej ustawie. Do ministerstwa klimatu wpłynęła już oficjalna lista postulatów. Wśród kluczowych propozycji znajdują się:

• Doprecyzowanie definicji złóż strategicznych oraz przesłanek uzasadniających ich ochronę.
• Uwzględnienie właścicieli nieruchomości w procesie decyzyjnym, co oznacza, że właściciele gruntów powinni być informowani o możliwych zakazach przed ich wprowadzeniem.
• Możliwość odwołania się od decyzji, które ograniczają prawo do użytkowania działki.

Ostatnia nowelizacja doprowadziła do sytuacji, w której "na upartego" nawet złoża piasku czy żwiru można byłoby objąć strategiczną ochroną i arbitralnie, uznaniowo ograniczyć prawa właścicieli nieruchomości, nie dając im żadnej możliwości odwołania się od decyzji - zaznacza mec. Miłosz Jakubowski, radca prawny z Fundacji Frank Bold w rozmowie z “Dziennikiem Gazetą Prawną”.

Przepisy, które zatrzymają rozwój?

Nie tylko właściciele prywatnych działek są poszkodowani. Samorządy wskazują, że nowe przepisy torpedują plany inwestycyjne i doprowadzą do migracji mieszkańców. Stowarzyszenie Gmin Górniczych alarmuje, że zakaz zabudowy nad złożami strategicznymi może mieć katastrofalne skutki dla terenów takich jak Śląsk, gdzie zabudowa jest bardzo zwarta.

Ekologiczna Fundacja Frank Bold domaga się, aby ministerstwo klimatu do końca lutego 2025 roku odpowiedziało na pytania dotyczące nowych przepisów. Najważniejsze jej zdaniem jest doprecyzowanie zasad ochrony złóż i przywrócenie równowagi między interesami państwa a prawami właścicieli nieruchomości oraz samorządów.

Obecne prawo geologiczne, choć uzasadnione potrzebą ochrony złóż kopalin, wprowadza ogromne ograniczenia, które mogą zatrzymać rozwój wielu regionów. Czy władze zdecydują się na korektę przepisów?