Kiedy możliwe jest odwołanie zgody na przetwarzanie danych osobowych?

Zgoda na przetwarzanie danych osobowych i warunki jej wyrażenia 

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), zwane potocznie rozporządzeniem RODO, określa w art. 4 pkt 11, co oznacza pojęcie zgody na przetwarzanie danych osobowych. Zgoda na przetwarzanie danych osobowych jest to „dobrowolne, konkretne, świadome i jednoznaczne okazanie woli, którym osoba, której dane dotyczą, w formie oświadczenia lub wyraźnego działania potwierdzającego, przyzwala na przetwarzanie dotyczących jej danych osobowych”.

W związku w powyższym zgoda na przetwarzanie danych osobowych musi być wyrażona wprost, musi określać osobę, która zgody udziela oraz której dane osobowe mają być udostępnione. Ponadto osoby takie muszą zostać poinformowane, komu udzielają zgody na przetwarzanie swoich danych osobowych i jaki jest ich zakres. Powinny też wiedzieć, przez jaki okres i w jakim celu dane te będą przetwarzane.

Po stronie administratora naszych danych osobowych leży zapewnienie przetwarzania tych danych zgodnie z przepisami rozporządzenia RODO, a zwłaszcza przygotowanie jasnych i rzetelnych klauzul informacyjnych.

Odwołanie zgody na przetwarzanie danych osobowych 

Powyższe uprawnienie osoby do wyrażenia zgody na przetwarzanie danych osobowych wiążę się z prawem tej osoby do odwołania takiej zgody, i to w każdym czasie. Przepisy rozporządzenia RODO nakładają na administratorów danych osobowych obowiązek informowania osoby o prawie do odwołania zgody na przetwarzanie danych, zanim jeszcze osoba taka wyrazi taką zgodę. Przy czym trzeba pamiętać, że odwołanie zgody musi być równie łatwe, jak jej wyrażenie. Szczegółowo odwołanie zgody na przetwarzanie danych osobowych regulują przepisy art.  7 ust. 3 Rozporządzenia RODO. 

Warto jednak pamiętać, że odwołanie zgody na przetwarzanie danych nie wpływa na ważność czynności dokonanych po uzyskaniu zgody, a przed jej odwołaniem.

Rozporządzenie nie nakłada na administratorów danych osobowych konieczności potwierdzania usunięcia danych osobowych, jednak dobrze takie potwierdzenie sporządzić. 

Odwołanie zgody na przetwarzanie danych w praktyce

W praktyce istnieje wiele sposobów na odwołanie zgody na przetwarzanie danych osobowych. Zależą one często od tego, w jaki sposób wyraziliśmy zgodę na ich przetwarzanie. Możemy na przykład odwołać zgodę na przetwarzanie danych osobowych ustnie w trakcie rozmowy telefonicznej, mailowo czy za pomocą przycisku służącego do wypisania się z newslettera, do którego wcześniej się zapisaliśmy. 

Kiedy odwołanie zgody na przetwarzanie danych osobowych jest niemożliwe?

Są sytuacje, w których nie można odwołać udzielonej wcześniej zgody na przetwarzanie danych osobowych. W przepisach rozporządzenia o RODO zawarto katalog takich wyjątkowych sytuacji. Odwołanie danych osobowych nie będzie możliwe, jeśli w grę wchodzić będą dane niezbędne do:

• do korzystania z prawa do wolności wypowiedzi i informacji;

• do wywiązania się z prawnego obowiązku wymagającego przetwarzania na mocy prawa Unii Europejskiej lub prawa państwa członkowskiego, któremu podlega administrator, lub do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym, lub w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej administratorowi;

• z uwagi na względy interesu publicznego w dziedzinie zdrowia publicznego;

• do celów archiwalnych w interesie publicznym, do celów badań naukowych lub historycznych bądź do celów statystycznych;

• do ustalenia, dochodzenia lub obrony roszczeń.