Kiedy warto zawrzeć rozdzielność majątkową?
Rozdzielność majątkowa – czym jest?
Rozdzielność majątkowa jest rodzajem umowy zawieranej między małżonkami lub osobami, które wkrótce mają wejść w związek małżeński. Konsekwencją zawarcia rozdzielności jest brak powstawania majątku wspólnego, jeśli rozdzielność ustalona jest przed ślubem, lub podział dotychczasowego majątku wspólnego i niepowstawanie nowego majątku wspólnego od momentu zawarcia umowy. W przypadku rozdzielności każdy z małżonków sam odpowiada za swój majątek. Rozdzielność, wbrew wciąż powszechnej opinii, nie jest tylko formą zabezpieczenia się bardziej majętnego małżonka na wypadek rozwodu. Niewątpliwą zaletą jest bowiem fakt, że w przypadku rozdzielności mąż i żona nie odpowiadają wzajemnie za zaciągnięte przez siebie długi. Jedynym warunkiem jest konieczność poinformowania swojego wierzyciela o istniejącej umowie o rozdzielności majątkowej. Takie rozwiązanie jest zdecydowanie pomocne, gdy przynajmniej jedno z małżonków posiada własną działalność gospodarczą. Niepociąganie do odpowiedzialności drugiego z małżonków jest ratunkiem dla zabezpieczenia bytu rodziny.
Rozdzielność majątkowa zwykła
Najbardziej powszechną formą rozdzielności majątkowej jest ta, zawierana na podstawie umowy sporządzanej w formie aktu notarialnego. Konieczne jest osobiste stawiennictwo obu osób, które ma być gwarantem ich dobrowolnej zgody na podpisanie umowy w ustalonej formie. Podczas wizyty u notariusza obie osoby muszą mieć ze sobą dowody osobiste, a w przypadku małżonków – akt małżeństwa. Koszt zawarcia rozdzielności majątkowej przed zawarciem małżeństwa to maksymalnie 400 zł plus podatek VAT, natomiast po zawarciu małżeństwa 100-10 000 zł, w zależności od wielkości majątku wspólnego.
Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków
Inną możliwością jest zawarcie rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków. Jest to dobre rozwiązanie w przypadku, gdy jedna ze stron w małżeństwie pracuje, a druga zajmuje się domem i wychowaniem dzieci. Do wyrównania dorobków dochodzi wraz z orzeczeniem o rozwodzie. Osoba, której majątek jest wówczas niższy, może domagać się wyrównania dorobków poprzez zapłatę pieniężną lub przeniesienie praw. Do wyrównania dorobków dochodzi również w przypadku śmierci z jednego małżonków. Wówczas małżonek, który został przy życiu, rozlicza się ze spadkobiercami zmarłego uprawnionymi do dziedziczenia. Te osoby jednak mogą w niektórych sytuacjach żądać zmniejszenia wyrównania dorobków. Dzieje się to w sytuacji, gdy spadkodawca złożył pozew o rozwód, wystąpił o separację lub wytoczył powództwo o unieważnienie małżeństwa. Żądanie o wyrównanie dorobków ulega przedawnieniu po 10 latach od ustalania rozdzielności majątkowej.
Rozdzielność sądowa
Gdy istnieją przesłanki do poważnego naruszenia lub zagrożenia majątku jednego z małżonków lub dobra rodziny, istnieje możliwość wystąpienia do sądu z żądaniem o ustanowienie rozdzielności majątkowej. Takie narzędzie jest przydatne, gdy np. jedno z małżonków z powodu nałogu hazardowego zaciąga coraz większe długi. Co ważne, w przeciwieństwie do intercyzy, w przypadku rozdzielności uchwalonej przez sąd nie istnieje konieczność informowania o zaistniałym fakcie kontrahentów. Z żądaniem o rozdzielność majątkową może wystąpić również wierzyciel jednego z małżonków, jeśli udowodni, że odzyskanie należności jest możliwe po dokonaniu podziału majątku wspólnego. Dzieje się to na przykład wówczas, gdy wierzyciel nie zadbał o uzyskanie pisemnej zgody współmałżonka dłużnika na zaciągnięcie zobowiązania.
