Likwidacja stanowiska pracy – prawa pracownika
Likwidacja stanowiska pracy – na czym polega?
W pewnych sytuacjach firma może zostać zmuszona do wprowadzenia określonych zmian, np. do likwidacji stanowiska pracy, a co za tym idzie – zwolnienia pracownika. Likwidacja stanowiska pracy następuje tylko i wyłącznie wtedy, gdy likwidacja jest pewna i nie powstanie na jego miejscu nowe stanowisko o takim samym charakterze.
Innymi słowy, likwidacja stanowiska pracy musi być uzasadniona konkretnymi problemami firmy, np. finansowymi. Jeśli natomiast przedsiębiorstwo likwiduje stanowisko pracy, aby pozbyć się konkretnego pracownika, mówimy wtedy o pozornej likwidacji stanowiska pracy.
Czym jest pozorna likwidacja stanowiska pracy?
Z pozorną likwidacją stanowiska pracy mamy do czynienia wtedy, gdy po likwidacji stanowiska powstaje nowe miejsce pracy o takiej samej lub podobnej nazwie i takim samym charakterze, a obowiązki zawodowe osoby zwolnionej zostają przerzucone na nowego pracownika, zatrudnionego na umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną (umowę o dzieło lub umowę zlecenie).
W przypadku fikcyjnej likwidacji stanowiska pracy, a co za tym idzie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę, zwolniony pracownik jako poszkodowany może odwoływać się w sądzie pracy. Jeśli sąd uzna, że likwidacja stanowiska pracy faktycznie była pozorna, może orzec o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeśli stosunek pracy uległ już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na wcześniejszych warunkach. Ostatecznie sąd może nakazać byłemu pracodawcy wypłacenie odszkodowania. Wysokość odszkodowania powinna być równa wynagrodzeniu za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, jednak nie może być niższa niż wynagrodzenie za okres wypowiedzenia.
Tylko w jaki sposób zwolniony pracownik miałby udowodnić, że przedsiębiorstwo dokonało pozornej likwidacji stanowiska pracy? Jeśli zwolniony pracownik ma takie podejrzenia, może złożyć wniosek do sądu pracy o stwierdzenie pozornej likwidacji stanowiska pracy. Wówczas sąd może między innymi domagać się od przedsiębiorcy przedstawienia aktualnej struktury zatrudnienia pracowników.
Likwidacja stanowiska pracy – prawo do odprawy pieniężnej
Pracownikowi, który został zwolniony w wyniku likwidacji stanowiska pracy, przysługuje prawo do odprawy pieniężnej – zarówno w przypadku zwolnień indywidualnych, jak i zwolnień grupowych. Zgodnie z przepisami Ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, ze zwolnieniami grupowymi mamy do czynienia wtedy, gdy przedsiębiorstwo zatrudnia co najmniej 20 osób, a w okresie nieprzekraczającym 30 dni rozwiązanie stosunku pracy obejmuje co najmniej:
10 pracowników, w sytuacji, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
10% pracowników, jeżeli pracodawca zatrudnia od 100 do 300 osób,
30 pracowników, kiedy pracodawca zatrudnia powyżej 300 ludzi.
Likwidacja stanowiska pracy – wysokość odprawy
Wysokość odprawy zależy głównie od stażu pracy. W wyniku likwidacji stanowiska i rozwiązania stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:
miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata,
dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat,
trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.
Zgodnie z art. 8 ust. 4 wyżej wymienionej ustawy wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę.
