Nie każdy dostanie rentę po zmarłym małżonku. O tym trzeba pamiętać

Renta rodzinna. Zasady przyznawania

Renta rodzinna  to pieniądze wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na wypadek śmierci bliskiego. Świadczenie jest obwarowane kilkoma zmiennymi, które wpłyną na ostateczną wysokość kwoty, która do nas trafi. Co trzeba zrobić, by dostać pieniądze z renty rodzinnej? Komu i dlaczego się należy?

Zobacz też: ZUS może wypłacić wyższą emeryturę. Ale kluczowy jest jeden dokument

Podstawowym warunkiem dla otrzymania pieniędzy w ramach renty rodzinnej jest śmierć członka rodziny, który w chwili śmierci miał ustalone prawo do emerytury (albo po prostu spełniał warunki jej uzyskania). W tych ramach zmieści się też emerytura pomostowa, renta, zasiłek lub świadczenie przedmerytalne albo nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.

Rewolucja w sprawie PESEL i kredytów. Zmiany dotkną wszystkich Polaków Czytaj dalej

Renta rodzinna. Kto ma do niej prawo?

Prawnicy z ZUS punktują, że prawo do renty rodzinnej z automatu mają dzieci (własne, drugiego małżonka, ale też przysposobione) ale tylko do skończenia 16. roku życia, lub 25. - w przypadku kontynuowania nauki. W przypadku gdy dzieci stały się całkowicie niezdolne do podjęcia pracy - renta przysługuje bez kategorii wiekowej. 

Poza dziećmi pieniądze z renty rodzinnej mogą też dostać wnuki oraz małżonek, czyli wdowa lub wdowiec. Małżonek musi mieć jednak skończone 50 lat lub sprawować opiekę nad jednym z dzieci. Bez spełnienia tych wymogów wdowiec lub wdowa może pobierać pieniądze, ale wyłącznie przez rok od śmierci współmałżonka lub maksymalnie przez 2 lata (pod warunkiem uczestniczenia w szkoleniu kwalifikującym do podjęcia pracy zawodowej).

Czy renta rodzinna należy się bez ślubu?

Co ciekawe, renta rodzinna może być też wypłacana partnerowi lub partnerce, którzy nie pozostawali w sformalizowanym związku ze zmarłym/zmarłą. To jednak pod warunkiem, że są po rozwodzie, a w chwili śmierci mieli czynne prawo do alimentów ze strony osoby zmarłej. Prawo do renty ma również małżonka rozwiedziona lub pozostająca w separacji, jeśli udowodni, że bezpośrednio przed śmiercią współmałżonka otrzymywała od niego alimenty na podstawie porozumienia.

Czy rentę rodzinną mogą otrzymać rodzice?

Rodzice tracący swoje dziecko też mogą zostać objęci prawem do renty rodzinnej pod warunkiem spełnienia kryteriów wiekowych (lub wychowywania dziecka) i kiedy zmarły przyczyniał się bezpośrednio do ich utrzymania. To jednak też będzie konieczne do udowodnienia.

Ile wynosi renta rodzinna? Kwoty

Renta rodzinna wynosi odpowiednio 85 proc. świadczenia pobieranego dotąd przez zmarłego jeżeli renta rodzinna dotyczy jednej osoby, lub 90 proc. - jeżeli dot. dwóch, albo 95 proc. - jeżeli więcej, niż dwóch. 

“Badamy uprawnienia zmarłego do wszystkich świadczeń emerytalno-rentowych, do jakich mógł mieć prawo w chwili śmierci. Ustalamy rentę rodzinną po świadczeniu w najkorzystniejszej wysokości” - przekonują przy tym urzędnicy ZUS. Niezależnie od wartości wyrażonych procentowo, istnieje minimalny poziom renty rodzinnej ustalany rokrocznie: od 1 marca 2024 roku minimalna wysokość renty rodzinnej wynosi 1780,96 zł miesięcznie. Ta kwota jest waloryzowana.

Renta może być też zawieszona lub zmniejszona, jeśli uprawniony zacznie otrzymywać wynagrodzenie z tytułu podjęcia pracy. 

Zawiesimy Ci prawo do renty, jeśli Twój przychód przekroczy 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Jeśli natomiast Twój przychód będzie wyższy niż 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia, ale nie przekroczy 130 proc. tego wynagrodzenia, rentę rodzinną zmniejszymy o kwotę przekroczenia […]

Jak złożyć wniosek o rentę rodzinną?

Aby rentę otrzymać należy złożyć wniosek w strukturze ZUS. Pieniądze będą wypłacane od dnia powstania prawa do jej pobierania, jeżeli wniosek został złożony w miesiącu śmierci lub w następnym.

Funkcjonowanie renty rodzinnej reguluje ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.