Nowe świadczenie dla rodzin. 2150 zł miesięcznie na wniosek - tego jeszcze nie było

Bon senioralny, czyli 2150 zł na wniosek. Nowe świadczenie coraz bliżej

Bon senioralny ma być nowym instrumentem finansowym, wynikającym wprost z orędzia premiera Donalda Tuska. Za opracowanie projektu wzięła się ministra ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz. Dokument początkowo ujrzał legislacyjne światło dzienne z końcem marca br., z zamiarem przyjęcia z końcem III kwartału. W poniedziałek 15 października projekt nowej ustawy trafił do Rządowego Centrum Legislacyjnego, gdzie przejdzie opiniowanie. Stamtąd już prosta droga do Sejmu. Jeśli rozwiązanie przejdzie, polscy seniorzy będą mogli liczyć na 2150 zł wypłacane co miesiąc. Ale nie w gotówce.

Zobacz też: Posłanka Lewicy znalazła lukę w prawie. Jeśli jej pomysł przejdzie, pracownicy dostaną dodatkowe 500 zł

Stadiony opustoszeją. Polacy mają powód, żeby je omijać Czytaj dalej

Bon senioralny: dla kogo, ile i jak wnioskować?

To swoista nowość w instrumentach społecznego wsparcia senioralnego: bon senioralny zakłada bowiem spożytkowanie ekwiwalentu 2150 zł (maksymalnie) na świadczenia wspierające osobę objętą ustawą, nie zaś wypłatę gotówki. W projekcie ustawy z 10 października, a opublikowanego 5 dni później, czytamy o następujących możliwościach konsumpcji bonu:

• zaspokojenie podstawowych codziennych potrzeb życiowych,
• pomoc w uzyskaniu dostępu do świadczeń zdrowotnych,
• podstawową opiekę higieniczno-pielęgnacyjną,
• zapewnienie kontaktów z otoczeniem.

Bon będzie przyznawany na konkretny miesiąc, a niewykorzystany w czasie jego trwania, nie będzie przechodził na kolejny (taka praktyka szybko doprowadziłaby do inflacji bonów).

Projekt zakłada, że senior po ukończeniu 75 roku życia - a precyzyjniej jego zstępny, czyli każdy kolejny potomek - pozostający w stosunku alimentacyjnym wobec seniora (córka/syn/wnuk) - wnioskuje o bon na podstawie kwestionariusza. W takiej dokumentacji powinny znaleźć się dane seniora, w tym ocena poziomu niezaspokojonych potrzeb w zakresie podstawowych czynności życia codziennego. Ostatecznie będzie to rozsądzane na podstawie punktacji od 0 do 60. Bon będzie przyznawany od osiągnięcia progu min. 11 punktów. I tak kolejno:

• od 11 do 20 punktów – przysługuje do 12 godzin usług wsparcia w ramach bonu senioralnego miesięcznie;
• od 21 do 35 punktów – od 13 do 24 godzin usług;
• od 36 do 50 punktów – od 25 do 36 godzin usług;
• od 51 do 60 punktów – od 37 do 50 godzin usług.

Co do zasady głównym organem prowadzącym program ma być gmina, czyli samorząd. Projekt przewiduje podwykonawstwo np. ośrodków pomocy społecznej. Istnieje też szereg wytycznych dot. osób, świadczących potencjalnie usługi z zakresu bonu senioralnego. 

Wiadomo, że docelowo ma zostać umożliwiona możliwość wnioskowania o bon także poprzez aplikację rządową mObywatel. Po złożeniu wniosku ocenę prawidłowości jego przesłanek przeprowadzi oddelegowany pracownik gminy - wprost w miejscu zamieszkania. 

Limity zarobków

Co ważne; projekt ustawy przewiduje limity zarobków - zarówno seniora (emerytura), jak wnioskującego niejako w jego imieniu - zstępnego. W przypadku emeryta zarobki nie mogą przekroczyć:

• w 2026 r. - max. 3500 zł brutto,
• w 2027 r. - max. 4000 zł brutto,
• w 2028 r. - max. 4500 zł brutto.

Z kolei w przypadku członka rodziny wynagrodzenie nie może być wyższe niż dwukrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę - w przypadku, gdy zstępny prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, i trzykrotność minimalnej, gdy prowadzi wieloosobowe gospodarstwo.

Gorzka pigułka

W uzasadnieniu projektu, opublikowanym 14 października, czytamy, że bon senioralny jest odpowiedzią polityki publicznej na wyzwania związane z godzeniem obowiązków, wynikających z pracy z tymi dot. zapewnianie wsparcia seniorom.

Konieczność opieki nad bliskimi seniorami niejednokrotnie wiąże się z ograniczeniem aktywności zawodowej (w tym w szczególności kobiet) lub ponoszeniem znaczących kosztów zapewnienia tej opieki na rynku prywatnym. Ponadto, niska podaż osób chcących świadczyć usługi w zakresie opieki nad osobami starszymi, powoduje że dostęp do tego typu usług jest znacząco ograniczony - czytamy.

Gorzka pigułka demografii od dekad jest oczywista - prognozy wskazują na dynamiczny wzrost osób starszych w najbliższych dziesięcioleciach. Projekt ma zagospodarować przestrzeń pomiędzy pomocą społeczną a publicznym systemem ochrony zdrowia. Okła Drewnowicz poinformowała w serwisie “X", że w ramach konsultacji nad programem odbędą się w sumie 32 spotkania w całej Polsce. 

Ustawa miałaby wejść w życie 1 stycznia 2026 r.