Obowiązek podatkowy w podatku VAT, a moment jego powstania
Moment, w którym powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT należy za każdym razem rozpatrywać indywidualnie. Pomimo że w teorii zasady jego powstania są proste, istnieje cała masa wyjątków od reguły. W zależności od rodzaju usługi moment powstania może być zależny od daty wystawienia faktury, w innych z kolei będzie powstawał niezależnie od daty wystawienia dokumentu.
Obowiązek podatkowy w podatku VAT
Obowiązek podatkowy VAT jest ważny dla obu stron umowy, czyli zarówno dla nabywcy, jak i sprzedawcy. Kupującemu zależeć będzie na tym, by jak najszybciej odliczyć VAT od dokonanego zakupu. Sprzedawcy z kolei zależy na tym, by uniknąć powstania zaległości podatkowych. Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podlegają:
Odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
Eksport towarów;
Import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Ogólne zasady momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT
Ustawa o podatku VAT, a konkretnie artykuł 19a ust. 1 mówi, że obowiązek podatkowy powstaje w momencie dokonania dostawy lub wykonania usługi.
Jeśli usługa jest dostarczana w częściach, uznaję się ją za wykonaną również w przypadku, gdy wykonana zostanie część usługi, dla której określono zapłatę. Usługą częściową mogą być np. usługi budowlane świadczone przez dłuższy czas, w których dla poszczególnych etapów realizacji usługi ustalono konkretne wynagrodzenia.
Inaczej sprawa się ma w przypadku usługi, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń. Taką usługę uznaję się za wykonaną w momencie upływu każdego okresu, za który ponoszona jest płatność lub rozliczenie, aż do zakończenia świadczenia danej usługi.
Jeszcze inaczej sprawa się ma, gdy usługa prowadzona jest w sposób ciągły przez czas dłuższy niż jeden rok, dla której w związku z jej świadczenie w danym roku nie upływają terminy płatności, lub rozliczeń. W tym przypadku usługę uznaję się za wykonaną z upływem każde roku podatkowego od chwili zakończenia świadczenia tej usługi.
Obowiązek podatkowy VAT a zapłata zaliczki
W przypadku, gdy z wykonaniem usługi lub dokonaniem dostawy towaru doszło do zapłaty całości lub części zapłaty, obowiązek podatkowy VAT powstaje w momencie jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty zapłaty.
Obowiązek podatkowy w podatku VAT – zasady szczególne
Co do większości sytuacji moment powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT opiera się na zasadach ogólnych. W pewnych przypadkach ustawa o podatku VAT przewiduje szczególne zasady powstania obowiązku podatkowego. Przypadki te są zawarte w artykule 19a ust. 5 pkt. 1 ustawy o podatku VAT. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą:
1) otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu:
a) wydania towarów przez komitenta komisantowi na podstawie umowy komisu,
b) przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu własności towarów w zamian za odszkodowanie,
c) dokonywanej w trybie egzekucji dostawy towarów, o której mowa w art. 18,
d) świadczenia, na podstawie odrębnych przepisów, na zlecenie sądów powszechnych, administracyjnych, wojskowych lub prokuratury usług związanych z postępowaniem sądowym lub przygotowawczym, z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług,
e) świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41.
