Opieka nad dzieckiem – kto może otrzymać dodatkowe dni wolne?
Opieka nad dzieckiem – zasady przyznawania dni wolnych
Kodeks pracy gwarantuje rodzicom prawo do dodatkowych dni wolnych od pracy w celu sprawowania opieki nad dzieckiem. Zgodnie z art. 188 KP, pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Dodatkowe dni urlopu przysługują rodzicom biologicznym, adopcyjnym oraz wychowującym dzieci w rodzinie zastępczej.
Warto dodać, że pracownik może skorzystać z tego prawa, nawet jeśli dziecko jest zdrowe. Przepisy Kodeksu pracy nie mówią nic o tym, że dodatkowy dzień wolny musi zostać przeznaczony na opiekę nad dzieckiem chorym. Innymi słowy, jeśli pracownik ma taką potrzebę, może skorzystać z dodatkowych dwóch dni urlopu.
Warunkiem otrzymania dwóch dni urlopu jest zatrudnienie na umowę o pracę. Pracownik nie otrzyma dni wolnych na opiekę nad dzieckiem, jeśli pracuje na umowę cywilnoprawną – umowę zlecenie lub umowę o dzieło. Ponadto dziecko nie może mieć ukończonego 14 roku życia. Trzeba również pamiętać o tym, że z dodatkowych dwóch dni urlopu może skorzystać tylko jeden rodzic.
Opieka na dziecko – jak skorzystać z wolnego?
Pracownikowi przysługuje zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin lub 2 dni w roku kalendarzowym. Aby skorzystać z wolnego, należy wypełnić wniosek i złożyć go pracodawcy. Nie trzeba uzasadniać wniosku ani udowadniać, że dziecko potrzebuje w wyznaczonym czasie opieki. Co więcej, to od rodzica będzie zależeć, w jaki sposób wykorzysta urlop na dziecko. Pracownik może:
wziąć od razu cały urlop na opiekę nad dzieckiem, dwa dni z rzędu,
skorzystać z każdego dnia osobno,
skorzystać z urlopu na opiekę nad dzieckiem w wymiarze godzinowym, np. jednego dnia weźmie dwie godziny, a innego dnia cztery godziny,
wziąć dodatkowe dni wolne tuż po urlopie wypoczynkowym.
Oczywiście, określony w Kodeksie pracy wymiar obejmuje pracowników zatrudnionych na pełny etat. Zatem jeśli rodzic chce wziąć urlop na opiekę nad dzieckiem, a pracuje na niepełnym etacie, to przysługujące mu godziny lub dni zostaną odpowiednio skrócone. Wygląda to następująco:
przy pracy na pół etatu – przysługuje 8 godzin lub 2 dni opieki nad dzieckiem,
przy pracy na 1/4 etatu – przysługują 4 godziny lub 2 dni opieki nad dzieckiem,
przy pracy na 3/4 etatu – przysługuje 12 godzin lub 2 dni opieki nad dzieckiem.
Warto również dodać, że jeśli rodzic nie skorzysta z przysługujących mu w danym roku kalendarzowym dodatkowych dni wolnych, to traci do nich prawo w kolejnym roku. Co więcej, pracownik nie ma prawa domagać się ekwiwalentu za niewykorzystane dodatkowych dni urlopu na opiekę nad dzieckiem.
Opieka nad dzieckiem a wynagrodzenie
Pracownik korzystający z dodatkowych dni wolnych w celu sprawowania opieki nad dzieckiem ma prawo do wynagrodzenia, które wynosi 100% podstawy. To oznacza, że rodzic w czasie nieobecności otrzyma pełne wynagrodzenie, zupełnie tak jakby był w pracy. Ostateczną decyzję w sprawie przyznania dodatkowych dni wolnych na sprawowanie opieki nad dzieckiem podejmuje pracodawca, jednak nie powinien odrzucać wniosku, jeśli nie ma ku temu istotnych powodów.
Opieka nad dzieckiem a zasiłek opiekuńczy
Pracownik może ubiegać się o zasiłek opiekuńczy, jeśli nie może pracować i musi zostać w domu, aby sprawować opiekę nad dzieckiem. Dotyczy to:
zdrowego dziecka, które nie ukończyło 8 lat, jeśli nastąpiło nieoczekiwane zamknięcie żłobka, przedszkola lub szkoły, choroba niani, poród lub choroba małżonka lub rodzica dziecka, a także pobyt w szpitalu,
dziecka niepełnosprawnego, które nie ukończyło 18 lat, jeśli poród lub choroba małżonka/ rodzica lub pobyt w szpitalu uniemożliwia im opiekę,
chorego dziecka niepełnosprawnego, które nie ukończyło 18 lat,
chorego dziecka,
chorego członka rodziny.
