Podatek dochodowy – jakie są źródła dochodu opodatkowanego?

Czym tak naprawdę jest podatek dochodowy?

Podatek dochodowy od osób fizycznych jest tak naprawdę podatkiem od dochodów osobistych. Obowiązuje on w Polsce od 1 stycznia 1992 roku, należy do kategorii podatków bezpośrednich i osobistych. W odróżnieniu od podatku VAT czy akcyzy część odprowadzonego podatku dochodowego od osób fizycznych stanowi dochód dla budżetów, którymi dysponują jednostki samorządów terytorialnych. Kwestie prawne podatku szczegółowo opisuje ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, a także ustawa z dnia 20 listopada 2008 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Czy wszystkie dochody uzyskane przez osobę fizyczną są objęte podatkiem?

Omawianym podatkiem dochodowym od osób fizycznych objęte są wszystkie dochody, które zostały uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które są wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy, a także tych, które zostały wykluczone przez rozporządzenie Ministra Finansów. Poprzez przychód należy rozumieć wszystkie pieniądze, które podatnik otrzymał w danym roku kalendarzowym lub które zostały postawione w stan dyspozycji dla niego, jak i wartość otrzymanych świadczeń w naturze lub innych świadczeń o charakterze nieodpłatnym. Reasumując, podstawą do uzyskiwania przychodów są czynności faktyczne, a także czynności prawne, z którymi wiąże się przysporzenie majątkowe.

Podatek dochodowy, ograniczony i nieograniczony obowiązek podatkowy – o co chodzi?

Zgodnie z przepisami prawa o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnik może podlegać ograniczonemu i nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Nieograniczony obowiązek podatkowy dotyczy osób fizycznych, którzy zamieszkują terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zatem oznacza to, że podatkiem obciążony jest cały dochód osoby fizycznej bez względu na to, gdzie zorientowane jest jej źródło dochodów.

Ograniczony obowiązek podatkowy dotyczy osób fizycznych, które na stałe nie zamieszkują terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ale osiągają dochody na jej terenie, zatem podatkiem obciążony jest tylko przychód, który taka osoba uzyskała na terenie Rzeczypospolitej Polskiej (art. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Jakie są źródła dochodu opodatkowanego?

Dochód, który wykazuje osoba fizyczna, jest przedmiotem omawianego podatku, w sytuacji gdy pochodzi z następujących źródeł: „stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną; praca nakładcza, emerytura lub renta, działalność wykonywana osobiście, pozarolnicza działalność gospodarcza, działy specjalne produkcji rolnej, najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych" (art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) oraz „odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów" (art. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).