Podatek od spadku i darowizn w 2020 roku – co warto wiedzieć?

Kto musi płacić podatek od spadku?

Każda osoba fizyczna, która nabyła majątek w drodze spadku, gdy jego wartość przekracza kwotę wolną od podatku, ma obowiązek odprowadzić podatek. Obowiązek ten pojawia się w momencie uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku albo zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza. Jeżeli nabycie majątku nie zostało zgłoszone do opodatkowania, zobowiązanie to powstaje w momencie poinformowania organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej o fakcie nabycia przez podatnika. 

Spadkobierca ma obowiązek przekazać informację do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy od momentu uprawomocnienia się postanowienia sądu lub uzyskania aktu poświadczenia dziedziczenia, bez względu na to w jaki sposób nabywca odziedziczył spadek – czy zaszło dziedziczenie ustawowe, czy został spisany testament notarialny. Jeżeli spadkobierca musi zapłacić podatek, okres zgłoszenia skraca się do 1 miesiąca.

Brak zgłoszenia nabycia majątku nie pozwoli uniknąć opłat czy podatku od spadku, wręcz przeciwnie – zostaną naliczone odsetki oraz kary finansowe.

Kwoty wolne od podatku od spadku

Istnieją kwoty zwalniające nabywcę od podatku spadkowego. Kwoty te dotyczą wartości nabytych rzeczy materialnych i niematerialnych. Wysokość kwoty wolnej od podatku będzie zależna od grupy, do której należy spadkobierca.

• I grupa podatkowa – kwota wolna od podatku wynosi 9 637 zł. Do grupy należą: małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha oraz teściowie.

• II grupa podatkowa – kwota wolna od podatku wynosi 7 276 zł. Do grupy należą: zstępni rodzeństwa (siostrzeńców, bratanków), rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa, rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków oraz małżonkowie innych zstępnych.

• III grupa podatkowa – kwota wolna od podatku wynosi 4 902 zł. Do grupy należą: wszystkie niewymienione wcześniej osoby.

Kto nie musi nigdy płacić podatku od spadku?

W pewnych przypadkach spadkobierca zostanie zwolniony z płacenia podatku od spadku nawet, gdy jego wartość przekracza kwotę wolną od podatku dla jego grupy podatkowej. Osoby objęte zwolnieniem podatkowym to najbliżsi dla zmarłego, czyli:

• małżonek,

• zstępni,

• wstępni,

• pasierb,

• rodzeństwo,

• ojczym,

• macocha.

Choć te osoby należą do I grupy podatkowej, ustawowo są zwolnione z płacenia podatku od spadku. Aby zasada ta weszła w życie należy jednak dokonać zgłoszenia w urzędzie skarbowym w przewidzianym terminie 6 miesięcy. Niedopełnienie tego obowiązku grozi konsekwencjami finansowymi – będzie trzeba zapłacić kwotę przewidywanego podatku od spadku, a także naliczone odsetki za zwłokę. 

Ile wynosi podatek od spadku?

Wysokość podatku od spadku jest uzależniona od grupy podatkowej, do której należy konkretny podatnik, oraz od samej wartości nabytku. Gdy wartość spadku wynosi:

• do 10 278 zł – I grupa podatkowa zapłaci 3% wartości, II grupa podatkowa 7% wartości, a III grupa podatkowa 12 % wartości,

• od 10 278 do 20 556 – I grupa podatkowa zapłaci 308,30 zł + 5% nadwyżki od wartości ponad 10 278 zł, II grupa podatkowa 719,50 zł + 9% nadwyżki, a III grupa podatkowa 1 233,40 zł + 16% nadwyżki,

• ponad 20 556 zł – I grupa podatkowa zapłaci 822,20 z + 7% nadwyżki ponad 20,556 zł, II grupa podatkowa 1 644,50 zł + 12% nadwyżki, a III grupa podatkowa 2 977,90 zł + 20% nadwyżki.