Przyjęcie i odrzucenie spadku – prawne konsekwencje. Jakie masz możliwości?
Odrzucenie spadku to wybór, którego dokonać może każdy spadkobierca. Wybór ten jest niezwykle istotny w przypadku, gdy osoba zmarła pozostawia po sobie wiele zobowiązań w postaci zaciągniętych lecz niespłaconych długów. W sytuacji, gdy spadkobierca nie zdecyduje się odrzucić spadku, będzie oczywiście zobligowany do spłaty wszystkich długów. W takim przypadku można nie przyjąć spadku, lecz zdecydować się na jego odrzucenie. Na czym polega odrzucenie spadku? Jakie konsekwencje należy brać pod uwagę w przypadku przyjęcia spadku?
Przyjęcie i odrzucenie spadku – prawne konsekwencje. Co spowoduje przyjęcie spadku?
W momencie śmierci spadkodawcy następuje przejście wszelkich praw i obowiązków zmarłego na jego spadkobierców. Należy jednak zwrócić uwagę, iż dziedziczenie to ma charakter powierzchowny i tymczasowy. Ostateczne nabycie spadku następuje wraz z upływem 6 miesięcznego terminu lub złożenia oświadczenia woli przez spadkobiorcę. Art. 1012 zezwala spadkobiorcy na trzy różne możliwości. Spadkobiorca może przyjąć spadek bez żadnego ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkodawcy, ale może też przyjąć spadek z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkodawcy lub całkowicie go odrzucić.
Przyjęcie i odrzucenie spadku – prawne konsekwencje, co to przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza?
Aktualnie w polskim prawie zasadniczą metodą dziedziczenia jest tzw. dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza. W celu skorzystania z tego sposobu dziedziczenia, nie ma obowiązku składania żadnego oświadczenia woli u notariusza bądź w sądzie. Przyjęcie spadku wraz z dobrodziejstwem inwentarza powoduje ograniczenie odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowego do wysokości otrzymywanego spadku. W przypadku, gdy spadkodawca posiada długi, które przekraczają wartość jego aktywów, to zobowiązania te zostają spłacone do wartości otrzymywanego spadku przez spadkobiorcę. Nie ma on obowiązku pokrywania długów z własnego majątku. Ważne! Należy mieć na uwadze, że przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza może skutkować koniecznością przeprowadzenia spisu inwentarza przez komornika, z czym z kolei wiąże się poniesienie kosztów, które uiścić będzie musiał spadkobiorca.
Przyjęcie i odrzucenie spadku – prawne konsekwencje, co to znaczy przyjąć spadek wprost?
Przyjęcie spadku wprost oznacza, że spadkobiorca przejmuje spadek bez żadnych ograniczeń. Zatem dziedziczy on całość majątku, jak i wszystkie długi spadkodawcy. Przy tej metodzie dziedziczenia należy mieć na uwadze, że osoba przyjmująca spadek będzie za wszelkie zobowiązania odpowiadać również własnym majątkiem. A więc wydawać się może, że złożenie tego rodzaju oświadczenia ma jedynie swoje uzasadnienie w sytuacji, gdy spadkobiorca ma absolutną pewność, iż spadkodawca nie pozostawił po sobie długów. W tej metodzie dziedziczenia niezbędne jest złożenie odpowiedniego oświadczenia woli, które należy przedstawić u notariusza lub w sądzie w przeciągu 6 miesięcy liczonych od dnia otwarcia spadku bądź od dnia, w którym dowiedzieliśmy się o śmierci spadkodawcy.
Przyjęcie i odrzucenie spadku – prawne konsekwencje, co w przypadku odrzucenia spadku?
W przypadku, gdy spadkobiorca zdecyduje się na odrzucenie spadku, sprawa nieco się komplikuje. Osoba, która została powołana do dziedziczenia z mocy ustawy, a która odrzuci spadek, traktowana jest w taki sposób, jakby zwyczajnie nie dożyła momentu otwarcia spadku. Taki stan rzeczy poskutkuje tym, że udział spadkowy takiego spadkobiercy przypadnie:
· Potomkom spadkobiercy, jeżeli takowych miał w momencie otwarcia spadku;
· W dalszej kolejności przypada pozostałym spadkobiercom ustawowym, w sytuacji, gdy spadkobiorca nie miał zstępnych.
Należy pamiętać, że jeśli spadek obciążony jest długami i nie chcemy dziedziczyć spadku, przy czym jednocześnie nie chcemy, aby nasze dzieci również go dziedziczyły, wówczas dzieci też są zobligowane do odrzucenia spadku. Uwaga! W sytuacji, gdy dzieci są jeszcze nieletnie, należy dokonać tego w ich imieniu, tuż po otrzymaniu zgody od sądu rodzinnego.
Sytuacja wygląda trochę inaczej w przypadku, gdy dziedziczenie dochodzi z mocy testamentu. Odrzucenie spadku w takiej sytuacji spowoduje, że w miejsce spadkobiercy wchodzą następujące podmioty:
· Inni spadkobiorcy testamentowi, w częściach odpowiadającym ich udziałom,
· Spadkobiorcy podstawieni - spadkobiorcą podstawionym może zostać osoba, którą spadkodawca oznaczył w testamencie, że w momencie odrzucenia spadku z testamentu w miejsce danego spadkobiorcy wstępuje tzw. spadkobiorca podstawiony,
· Spadkobiercy ustawowi w sytuacji, gdy nie ma innych spadkobiorców testamentowych, a spadkodawca nie zastrzegł instytucji postanowienia.
Jeśli wszyscy spadkobiercy testamentowi oraz ustawowi nie mogą przyjąć lub nie chcą spadku, przypada on gminie, w której spadkodawca ostatnio zamieszkiwał lub Skarbowi Państwa.
