Skierowanie na badania lekarskie w pracy
Kto powinien wykonać badania wstępne?
Według Kodeksu pracy do wykonania badań wstępnych zobowiązane są osoby: przyjmowane do pracy; młodociane przenoszone na inne stanowisko pracy; zmieniające stanowisko pracy na takie, w którym występują warunki szkodliwe dla zdrowia. Wstępnych badań lekarskich nie muszą natomiast robić osoby, które ponownie przyjmowane są do pracy u tego samego pracodawcy, w terminie 30 dni od wygaśnięcia poprzedniej umowy. Nie muszą również ich wykonywać osoby, które są przyjmowane do pracy w innej firmie w terminie do 30 dni od ustania stosunku pracy z poprzednim pracodawcą, jeśli mają aktualne orzeczenie lekarskie wskazujące na brak przeciwskazań do wykonywania pracy w określonych warunkach, tylko jeśli nowy pracodawca stwierdzi, że warunki te odpowiadały warunkom w jego zakładzie pracy. Dotyczy to również przypadku, gdy nowy pracownik jest wciąż zatrudniony w innej firmie. Nie ma obowiązku wykonywania badań przez osoby zatrudnione na umowie zlecenie, jednak pracodawca może o nie poprosić, np. w przypadku, gdy do przebywania w określonych warunkach mogą być dopuszczone tylko osoby z odpowiednim stanem zdrowia.
Kiedy należy wykonać wstępne badania lekarskie?
Nie ma dokładnie określonego terminu, który mówiłby, kiedy należy wykonać wstępne badania lekarskie, jednak Kodeks pracy zabrania dopuszczenia pracownika do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego, które stwierdzałoby brak przeciwskazań do pracy w określonych warunkach na danym stanowisku. Dobrze więc przed zatrudnieniem pracownika dać mu więcej czasu na wykonanie badań, szczególnie jeśli będzie zajmował stanowisko wymagające wizyt u kilku specjalistów.
Kiedy należy wykonać badania okresowe?
Badania okresowe mają na celu monitorowanie stanu zdrowia pracownika już w trakcie zatrudnienia. Badania okresowe przeprowadza się w godzinach pracy i w tym dniu pracownikowi przysługuje dzień wolny z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Jeśli natomiast wykonanie badań okresowych wymaga od pracownika dojazdu do innej miejscowości – pracodawca zwraca również koszty niezbędne do pokrycia przejazdu. Częstotliwość wykonywania badań okresowych ustala lekarz na podstawie stanu zdrowia pacjenta oraz warunków, w których ten pracuje. Przyjmuje się jednak, że:
co 2 lata, jeśli pracownik narażony jest na wdychanie szkodliwych oparów i płynów;
co 3 lata, gdy w miejscu pracy panuje gorący mikroklimat;
co 4 lata, gdy pracownik stale korzysta z komputera;
co 5 lat, w przypadku pracowników biurowych niekorzystających z komputera.
Data kolejnych badań okresowych zapisana zostaje w orzeczeniu lekarskim. Niewykonanie ich może wiązać się z konsekwencjami finansowymi dla pracodawcy, a także z rozwiązaniem umowy z pracownikiem ze skutkiem natychmiastowym, jeśli ten odmawia wykonania badań.
Istotną informacją jest fakt, że osoby, które pracują w warunkach narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających, mają prawo wynikające z obowiązku pracodawcy do wykonania okresowych badań lekarskich także po zaprzestaniu pracy z w/w substancjami i czynnikami, a nawet po rozwiązaniu stosunku pracy, jeśli były pracownik wyrazi chęć na wykonanie takich badań.
Kiedy należy wykonać kontrolne badania lekarskie?
Jeśli pracownik wykazuje niezdolność do pracy, wynikającą z choroby, trwającą dłużej niż 30 dni, powinien wykonać kontrolne badanie lekarskie, by ustalić, czy wciąż jest zdolny do wykonywania pracy na danym stanowisku. Pracodawca ma obowiązek wysłać na badania kontrolne każdego pracownika firmy, który chorował dłużej niż 30 dni. W przypadku pracownika powracającego do pracy istnieje obowiązek wykonania badań kontrolnych w pierwszym dniu od zakończenia okresu zwolnienia, przed rozpoczęciem realizowania swoich obowiązków służbowych. Koszty badań również ponosi pracodawca, a pracownikowi, tak samo jak w przypadku badań okresowych, w dzień wykonania badań przysługuje wolne od pracy z prawem do zachowania wynagrodzenia.
