Nic się nie ukryje. Służby będą masowo sprawdzać konta bankowe Polaków

Szykuje się System Informacji Finansowej

Nic się nie ukryje, a już na pewno nie to gdzie trzymasz pieniądze. Ministerstwo Finansów jak podaje Newseria Biznes pracuje nad Systemem Informacji Finansowej. Ma on pozwolić odpowiednim służbom i instytucjom błyskawicznie ustalić w jakich bankach Polacy posiadają konta, a także czy korzystają ze skrytek bankowych lub kont maklerskich. 

Określenie “błyskawicznie” pada w tym kontekście nieprzypadkowo, gdyż zarówno polskie jak i europejskie służby mają już dostęp do informacji odnośnie aktywów posiadanych przez obywateli, tyle, że ich uzyskanie jest czasochłonne. Przygotowywany System Informacji Finansowje ma to przyspieszyć. 

Należy podkreślić, że stworzenie Systemu Informacji Finansowej nie jest wymysłem rządzących. Jego stworzenie to wymóg dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. Przepisy implementujące ową dyrektywą powinny zostać wdrożone do sierpnia tego roku. 

- System Informacji Finansowej będzie centralną bazą, w której zbierane będą informacje na temat wszystkich środków finansowych, jakie przechowują w instytucjach finansowych Polacy. Będzie on działał po to, aby policja, służby specjalne mogły w łatwy sposób zlokalizować, gdzie kto ma pieniądze. Przy czym ten system nie będzie służył do zweryfikowania tego, ile mamy pieniędzy, na co je wydajemy i jaki ostatni przelew zrobiliśmy, tylko zlokalizowaniu, w jakim banku znajdują się środki finansowe konkretnej osoby - tłumaczy w rozmowie z portalem Wojciech Klicki, prawnik z Fundacji Panoptykon.

Eksperci o zagrożeniach

Klicki zwraca uwagę, iż służby powinny mieć dostęp do danych finansowych w przypadku ścigania poważnych przestępstw, ale w jego ocenie “istnieje ogromne ryzyko, że będzie to wykorzystywane także w innych, błahych sprawach". 

- Jak zwykle przy tworzeniu centralnej bazy danych podstawowym zagrożeniem jest ryzyko, że prędzej czy później informacje wyciekną i będą wykorzystywane w sprawach, które nie wiążą się z przestępstwem - podkreśla prawnik. 

 - Potrzeba utworzenia systemu nie oznacza, że możemy bezrefleksyjnie zgodzić się na powołanie kolejnej bazy, w której będą mogli grzebać liczni funkcjonariusze kilkunastu instytucji publicznych. Podsumowując, System Informacji Finansowej powinien powstać, natomiast powinien funkcjonować w taki sposób, aby zminimalizować ryzyko nadużyć i wykorzystywania danych w celach innych niż deklarowane - dodaje.

W Systemie Informacji Finansowej jak zauważa Newseria Biznes będą gromadzone, przetwarzane i udostępniane informacje o otwartych i zamkniętych rachunkach, obejmujących rachunki w bankach, SKOK-ach i innych podmiotach, rachunki papierów wartościowych, rachunki zbiorcze wraz z rachunkami pieniężnymi służącymi do ich obsługi. Znajdą się w nim również dane o umowach o udostępnieniu skrytek sejfowych.

Portal informuje również, że dane z Systemu Informacji Finansowej będą wykorzystywane do realizacji zadań ustawowych sądów, prokuratury oraz służb, nie tylko policji, ale też m.in.  Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Agencji Wywiadu, czy Krajowej Administracji Skarbowej.

Fundacja Panoptykon pod koniec ubiegłego roku przekazała resortowi finansów swoje rekomendacje dotyczące  projektu ustawy, które mają pozwolić ochronić obywateli przez nadmierną ingerencją służb w ich prywatność. Fundacja postuluje zapisanie w ustawie (a nie tylko w uzasadnieniu), że sprawozdanie roczne dotyczące działania Systemu Informacji Finansowej jest informacją publiczną i podlega udostępnieniu w Biuletynie Informacji Publicznej. Organizacja postuluje również ograniczenie możliwości wydłużania okresu przechowywania danych w Systemie Informacji Finansowej (mają być kasowane po pięciu latach, ale projekt dość nieprecyzyjnie pozwala na wielokrotne przedłużanie tego terminu).