Urlop okolicznościowy – zasady i warunki udzielenia

Urlop okolicznościowy – ile dni?

Dwa dni wolne przysługują w razie:

• ślubu pracownika,

• urodzenia się dziecka,

• zgonu i pogrzebu małżonka pracownika (lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy).

Z kolei jeden dzień zwolnienia przysługuje w przypadku:

• ślubu dziecka pracownika,

• zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia (również w przypadku osób rozwiedzionych), babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.

Urlop okolicznościowy – zasady udzielania

Urlop okolicznościowy oczywiście nie musi przypadać w dniu wydarzenia, jednak musi pozostawać z nim w związku czasowym. Można go wykorzystać na przygotowania ceremonii lub załatwianie formalności związanych z okolicznościami, jakie zaszły.

Urlop okolicznościowy przysługuje za każdym razem, gdy zajdzie przewidziana okoliczność. Prawo nie przewiduje, ile dni urlopu okolicznościowego pracownik może wykorzystać w roku. Nie uszczupla on puli naszego urlopu wypoczynkowego, ponieważ naprawdę jest on usprawiedliwionym zwolnieniem z pracy. Urlop okolicznościowy dostaniemy nawet wtedy, gdy wykorzystaliśmy już cały dostępny urlop wypoczynkowy.

Pracodawca nie może odmówić urlopu okolicznościowego

Pracodawca musi udzielić nam urlopu okolicznościowego, ponieważ – jak już była mowa – jest on w rzeczywistości należnym pracownikowi zwolnieniem. 

Pamiętajmy, o ile jest to okoliczność, którą można przewidzieć (jak ślub), koniecznie poinformujmy pracodawcę o swoje nieobecności wcześniej. W przypadku nagłych wydarzeń jak śmierć w rodzinie pracownik powinien poinformować jak najszybciej pracodawcę o powodzie swojej nieobecności w pracy.

Urlop okolicznościowy jest płatny

Wynagrodzenie za urlop okolicznościowy jest takie jak za urlop wypoczynkowy (składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się jednak z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie).

Jeśli wydarzenie (np. ślub) ostatecznie się nie odbyło, powinniśmy złożyć wniosek o urlop wypoczynkowy na udzielone nam wolne dni. Jeśli tego nie zrobimy, pracodawca nie wypłaci nam za nie wynagrodzenia.

O ile pracodawca zwróci się o przedstawienie mu dokumentów uwiarygadniających okoliczności, będące przyczyną urlopu (np. odpis aktu zgonu), powinniśmy mu je przedstawić. Nie musimy tego robić w dniu urlopu, a wtedy gdy będą dla nas dostępne. Prawo nie nakłada na pracownika obowiązku okazywania takich dokumentów bez wyraźniej prośby pracodawcy. 

Podstawą prawną urlopu okolicznościowego jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 roku w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy, wydane na podstawie art. 298[2] Kodeksu pracy. O wynagrodzeniu w okresie niewykonywania pracy mówi rozporządzenie MPiPS z 29 maja 1996 wydane na podstawie art. 297 Kp.

Anna Przedpełska