Wycofanie środka trwałego na cele prywatne – podstawowe zasady

Jak wycofać środek trwały na cele prywatne?

Środkami trwałymi nazywamy rzeczowe składniki majątku, których okres użytkowania przewidywany jest na dłużej niż rok. Muszą one być zdatne do użytku, kompletne oraz wykorzystywane na potrzeby funkcjonowania działalności gospodarczej.

Wycofując środek trwały, przedsiębiorca musi zachować odpowiednie procedury i stworzyć dokładną dokumentację. Przy wycofaniu środka trwałego konieczne jest:

• wykreślenie przedmiotu z ewidencji środków trwałych,

• przygotowanie protokołu likwidacji lub likwidacji środka trwałego, z zaznaczeniem, że jest on wycofywany na cele prywatne,

• przygotowanie dokumentu stanowiącego podstawę do wykazania podatku VAT (o ile obowiązuje zapłata podatku VAT),

• sporządzenie protokołu przekazania, który musi zawierać:

• • datę stworzenia protokołu, czyli dzień przekazania środka trwałego,

  • dane przedsiębiorcy (NIP, nazwa, adres),

  • określenie przekazywanego składnika majątku (nazwa, numer w ewidencji, miejsce dotychczasowego użytkowania),

  • dane związane z opodatkowaniem VAT (informacja, czy przekazanie podlega opodatkowaniu VAT i według jakiej stawki),

  • podpis przedsiębiorcy.

Protokół przekazania musi być przechowywany w dokumentacji księgowej firmy.

Wycofanie środka trwałego a PIT

Podczas przekazania środka trwałego na prywatne cele, nie jest generowany żaden dochód, ponieważ transakcja jest określana jako przesunięcie składnika majątku, w związku z tym, że właściciel zostaje ten sam. Nie ma więc konieczności odprowadzania podatku dochodowego od osób fizycznych od pozyskania środka trwałego

Podatek dochodowy musi zostać odprowadzony w momencie faktycznego uzyskania przychodu z tytułu wycofanego środka trwałego, czyli w przypadku sprzedaży przedmiotu w ciągu 6 lat od nabycia go tą drogą - jest to uznawane za przychód z działalności gospodarczej. Termin 6 lat liczony jest od pierwszego dnia miesiąca, który nastąpił po miesiącu, w którym wycofano środek trwały. 

Podatek opłacany jest też od nieumorzonej wartości środka trwałego, jeżeli w momencie jego wycofania, nie był całkowicie zamortyzowany. Wtedy należy wykonać ostatni odpis amortyzacyjny w miesiącu wycofania.

Przykład:

Pan Roman zakupił w kwietniu 2019 roku auto służbowe za 15 000 zł. Pojazd został wprowadzony do ewidencji środków trwałych i od maja 2019 roku rozpoczęto naliczanie odpisów amortyzacyjnych, wynoszących 200 zł miesięcznie. Pan Roman wycofał samochód z działalności gospodarczej po 12 miesiącach, w kwietniu 2020 roku, gdzie przez 12 miesięcy stosował amortyzację. Suma odpisów amortyzacyjnych wynosiła 2400 zł. Po wycofaniu auta z działalności, chce je sprzedać za 12 000 zł. Koszty uzyskania przychodu wyniosą więc 12 600 zł (15000 zł - 2400 zł), a dochód, który będzie podlegał opodatkowaniu wyniesie 2400 zł (15000 zł - 12600 zł).

Wycofanie środka trwałego na cele prywatne a VAT

Konieczność zapłacenia podatku VAT w przypadku wycofania środka trwałego na cele prywatne wystąpi, gdy podczas nabycia środka, pracodawcy przysługiwało prawo do pełnego lub częściowego odliczenia podatku. Wtedy podstawą do opodatkowania jest wartość rynkowa składnika majątku, wyceniona w dniu przekazania. Taka sama sytuacja występuje w chwili odliczania podatku przy nabyciu części składowych środka trwałego. Jeżeli przedsiębiorcy nie przysługiwało prawo do częściowego lub pełnego odliczenia podatku VAT w momencie nabycia środka trwałego, nie ma konieczności odprowadzania rzeczonego podatku  w chwili nieodpłatnego przekazania środka trwałego.

Jeżeli przedsiębiorca odliczył podatek VAT przy nabyciu środka trwałego w niektórych okolicznościach będzie miał obowiązek wykonania korekty tegoż podatku. Obowiązek skorygowania VAT odliczonego przy nabyciu zachodzi w przypadku:

• wycofania środka trwałego przed upływem;

  • 10 lat - dla nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów,

  • 5 lat - dla środków trwałych o wartości początkowej wyższej niż 15 000 zł,

  • 1 roku - dla środków trwałych o wartości początkowej niższej niż 15 000 zł,

• wycofania samochodu przed upływem;

  • 60 miesięcy - gdy wartość samochodu wynosi więcej niż 15 000 zł,

  • 12 miesięcy - gdy wartość samochodu jest niższa niż 15 000 zł.