Wynagrodzenie chorobowe – jak obliczyć? Komu przysługuje?
Wynagrodzenie chorobowe – podstawowe informacje
Wynagrodzenie chorobowe to pensja, jaką otrzymuje pracownik, który jest tymczasowo niezdolny do pracy z powodu choroby lub odosobniony w związku z chorobą zakaźną. Pracodawca wypłaca wynagrodzenie chorobowe pracownikowi posiadającemu ubezpieczenie chorobowe, zatem dotyczy to głównie pracowników zatrudnionych na umowę o pracę. Ubezpieczenie może również obejmować pracowników, którzy współpracują w ramach umów cywilnoprawnych.
Pracodawca wypłaca wynagrodzenie chorobowe pracownikowi za niezdolność do pracy, która trwa łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego. W przypadku pracowników, którzy mają ponad 50 lat, wynagrodzenie chorobowe obejmuje pierwsze 14 dni. Jeśli w danym roku kalendarzowym niezdolność do pracy przekroczy okres 14 lub 33 dni, pracownikowi będzie przysługiwać zasiłek chorobowy.
Komu przysługuje wynagrodzenie chorobowe?
Jak już wspominaliśmy, wynagrodzenie chorobowe przysługuje pracownikowi, który jest niezdolny do pracy z powodu choroby. Pracodawca wypłaca wynagrodzenie chorobowe na podstawie zwolnienia lekarskiego. Oznacza to, że pracownik musi się poddać badaniom lekarskim. Prawo do wynagrodzenia chorobowego można nabyć po upływie 30 dni nieprzerwanego okresu zatrudnienia. Jest to tzw. okres wyczekiwania. Warto jednak dodać, że istnieją wyjątki od tej zasady. Okres wyczekiwania nie dotyczy:
absolwentów szkół lub uczelni wyższych, jeśli zostali zatrudnieni lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych,
niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,
osób ubezpieczonych obowiązkowo z co najmniej 10-letnim okresem obowiązkowego ubezpieczenia,
posłów i senatorów, jeśli przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji.
Kiedy nie przysługuje wynagrodzenie chorobowe?
Pracownik nie otrzyma wynagrodzenia chorobowego, jeśli jego niezdolność do pracy przypada w czasie urlopu bezpłatnego, urlopu wychowawczego, tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności. Prawa do wynagrodzenia chorobowego nie mają również pracownicy, którzy nie przystąpili do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego (dotyczy zatrudnienia na umowę zlecenie) lub mieli przerwę w ubezpieczeniu.
Wynagrodzenie chorobowe nie przysługuje pracownikowi, jeśli jego niezdolność do pracy została spowodowana w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia, popełnionego przez ubezpieczonego (wymaga prawomocnego orzeczenia sądu), lub jeśli pracownik został odsunięty od pracy z powodu podejrzenia o nosicielstwo zarazków choroby zakaźnej na podstawie przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, gdy nie podjął proponowanej przez pracodawcę innej pracy niezabronionej takim osobom, odpowiadającej jego kwalifikacjom zawodowym, lub pracy, którą mógłby wykonywać po uprzednim przeszkoleniu.
Prawo do wynagrodzenia chorobowego można utracić, jeśli niezdolność do pracy wynika z nadużywania alkoholu. W takiej sytuacji pracownik nie otrzyma świadczenia za pierwsze 5 dni niezdolności. Jeśli w okresie niezdolności do pracy pracownik podejmie inną pracę zarobkową lub wykorzysta zwolnienie w sposób niezgodny z jego celem albo jeśli zwolnienie zostanie sfałszowane, pracownik traci prawo do wynagrodzenia chorobowego za cały okres niezdolności do pracy. Gdy zwolnienie zostanie sfałszowane, pracownik będzie musiał zwrócić otrzymane świadczenie.
Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy
Czym różni się wynagrodzenie chorobowe od zasiłku chorobowego? Wynagrodzenie chorobowe wypłaca pracodawca. Pracownik zatrudniony na umowę o pracę, tymczasowo niezdolny do pracy z powodu choroby, może otrzymywać to świadczenie przez 33 dni (lub 14 dni, jeśli ma ponad 50 lat). Po tym okresie pracownik otrzyma zasiłek chorobowy, który z kolei wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Wynagrodzenie chorobowe przysługuje tylko pracownikom, którzy mają umowę o pracę. Natomiast zasiłek chorobowy obejmuje osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych może wypłacać zasiłek chorobowy pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę już od pierwszego dnia niezdolności do pracy, jeśli przyczyną niezdolności jest wypadek przy pracy lub choroba zawodowa.
Wynagrodzenie chorobowe obejmuje pierwsze 33 dni (lub 14 dni). Zasiłek chorobowy jest ograniczony do 182 dni lub 270 dni w przypadku gruźlicy lub ciąży. Po tym okresie pracownik może pobierać świadczenie rehabilitacyjne maksymalnie przez 12 miesięcy pod warunkiem, że dalsze leczenie umożliwi powrót do zdrowia i odzyskania zdolności do wykonywania pracy.