Zmiana, która ma się wszystkim opłacać, musi przyspieszyć – w Katowicach zakończyła się konferencja klimatyczna PRECOP

Konferencja PRECOP

2 i 3 października br., w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach, ponad 1400  uczestników pracowało nad rekomendacjami na Szczyt Klimatyczny w Azerbejdżanie (COP29), które  zostaną zebrane w postaci Białej Księgi. Uczestnicy wzięli udział w blisko 30 panelach dyskusyjnych  poświęconych najważniejszym tematom klimatycznym, m.in. transformacji energetycznej,  zrównoważonemu biznesowi, zielonemu finansowaniu, gospodarce o obiegu zamkniętym,  dekarbonizacji, bioróżnorodności, zielonym miastom oraz edukacji klimatycznej. 
Sesję inaugurującą PRECOP poprzedziły wystąpienia między innymi oenzetowskich urzędników i  dyplomatów. Wyłonił się z nich obraz tego, co może być w listopadzie treścią globalnego szczytu  klimatycznego w Azerbejdżanie. Podczas inauguracji głos zabrali goście specjalni: Nargiz Gurbanova,  ambasador Republiki Azerbejdżanu w Rzeczypospolitej Polskiej, Simon Porter, Director a.i. Multi 
country office Ukraine UNOPS, Sanda Ojiambo, zastępczyni Sekretarza Generalnego ONZ, dyrektor  wykonawcza UN Global Compact, Niclas Svenningsen, Manager Global Climate Action. 
Nargiz Gurbanova, Ambasador Republiki Azerbejdżanu w Rzeczypospolitej Polskiej, w trakcie swojego  wystąpienia zapowiadającego COP29 w Baku wielokrotnie potwierdzała gotowość do ograniczania  emisji, ale także zobowiązanie do współpracy oraz – jako warunek – transparentność działań. 
– Wiemy, że gramy o stawkę globalną - zaznaczyła ambasador. – W trakcie szczytu w Baku będziemy  też rozmawiać o funduszach klimatycznych. To oszczędne, bo wyrażone w języku dyplomacji, ale  ważne sygnały – szczególnie w kontekście głębokiego uzależnienia kraju-gospodarza tegorocznego  COP od wydobycia i eksportu węglowodorów - dodała. 
Simon Porter, dyrektor biura Narodów Zjednoczonych ds. Obsługi Projektów (UNOPS), podkreślił, że  odbudowa Ukrainy musi uwzględniać zmiany klimatyczne, zrównoważoną infrastrukturę i odnawialne  źródła energii. Dodał, że konieczne jest natychmiastowe działanie, aby Ukraina mogła odbudować się i przygotować na przyszłość, bez czekania na zakończenie wojny. 
– Musimy pomóc Ukrainie podnieść się z kryzysu, nie czekając na pokój, musimy zacząć działać już teraz – apelował Simon Porter. 
Z kolei Sanda Ojiambo, zastępczyni sekretarza generalnego ONZ alarmowała, że “zmiany klimatyczne  już wywierają negatywne skutki dla gospodarki, a dewastujące powodzie zagrażają społecznościom  oraz ekosystemom w Polsce, Europie i na całym świecie”.

Nie zabrakło głosu aktywistów. Szmo Kacprzak z Fundacji Przyjaciół Młodzieżowego Strajku  Klimatycznego powiedział – Nie ma lepszego dowodu jak skomplikowana i wielopłaszczyznowa jest  tematyka zmian klimatu niż to, że mamy tu topowych specjalistów i specjalistki z kilkudziesięciu  różnych branż i dziedzin. Od 13 miesięcy średnia globalna temperatura jest o ponad 1,5 stopnia C  wyższa niż w erze przedindustrialnej. Po drugie Polskę nawiedziła jednak powódź stulecia i dwie  powodzie tysiąclecia w ciągu zaledwie 26 lat. Po trzecie IMGW w ostatnim miesiącu w tym samym  czasie wydawało ostrzeżenia przed suszą i przed powodzią. To właśnie młode pokolenia najmocniej  odczuwać będzie skutki obecnych działań lub ich braku.  
– Jesteśmy tu po to, by mądrze i rzetelnie przygotować się do COP – mówił Kamil Wyszkowski,  dyrektor wykonawczy UN Global Compact Network Poland. Witając uczestników podkreślił rolę obecności przedstawicieli organizacji proklimatycznych. – Jest z nami młodzież, aktywiści. Tu mają możliwość wejścia na scenę, wygłoszenia swoich stanowisk i uczestnictwa w wielu sesjach. To zdrowa  normalność, chciałbym, by stała się standardem – zaznaczył Wyszkowski. 
Panel otwierający o przywództwie na rzecz klimatu z udziałem Borysa Budki, posła do Parlamentu  Europejskiego, Marzeny Czarneckiej, minister przemysłu, Marcina Korolca, prezesa Fundacji Promocji  Pojazdów Elektrycznych, Grzegorza Lota, prezesa zarządu TAURON Polska Energia oraz Tomasza  Zadrogi, Chief Investment Officer Respect Energy, przyniósł wskazanie kierunku i czynników  wspierających transformację podkreślając jednocześnie konieczność przyspieszenia działań. 
– Z działaniami na rzecz powstrzymywania zmiany klimatu musimy pamiętać o konkurencyjności  europejskiej gospodarki – podkreślił Borys Budka. – Realizując ambitne cele Zielonego Ładu, musimy  pamiętać, że gospodarki państw członkowskich muszą zapewnić finansowanie realizacji tych celów.  Pojawiają się głosy o konieczności rewizji niektórych ustaleń Zielonego Ładu, ale nie podważają one  istoty tej strategii – mówił. 
– Polskiemu przemysłowi nie grozi katastrofa wywołana dekarbonizacją. Dekarbonizacja to nie  zagrożenie, lecz szansa na wykorzystanie renty zacofania – przekonywała Marzena Czarnecka. – Polskie firmy mogą korzystać z tego, co wypracowali inni. Nie musimy wdrażać niczego od zera i za to  płacić. Polski biznes jest w tej wygodnej pozycji, że może czerpać z tego zysk. Polski rząd w 100  procentach wspiera transformację; widać to na każdym kroku – dodała. 

Największe podmioty polskiej energetyki deklarują terminy osiągnięcia neutralności wobec klimatu,  owszem odległe, ale intensywne działania zmniejszające emisję związane z produkcją energii już trwają, a wielu przypadkach nabierają tempa. Mówił o tym Grzegorz Lot, prezes zarządu Tauron  Polska Energia. 
– W ostatnim tygodniu dokonaliśmy największej transakcji w historii Tauronu - zaznaczył Grzegorz  Lot. – 200 MW, prawie dwa miliardy złotych – czysty wiatr. To pokazuje, jak bardzo jesteśmy  zdeterminowani, by w 2050 roku 100 procent energii zużywanej przez naszych klientów miało kolor  zielony. Mam nadzieję, że już w 2040 tej zieleni będzie dużo. Tak naprawdę nie mamy wyjścia – firmy  potrzebują zielonej energii, by pozostać konkurencyjnymi - mówił. 

– W Polsce mamy energię, mamy jej pod dostatkiem, ale jest najdroższa w Europie, bo  transformujemy się zbyt wolno - ocenił Tomasz Zadroga, wiceprezes Respect Energy. – Nie wynika to  z tego, że naszym zasobem jest węgiel czy trochę gazu, lecz z niechęci do szybkiej zmiany. O  transformacji mówimy od 15 lat. Wtedy energia z węgla była dobra, bo tania, dziś tania jest tylko  energia odnawialna. Każdy inny jej rodzaj jest droższy lub o wiele droższy – powiedział. Zadroga  wyliczył też czynniki przyspieszenia polskiej transformacji: właściwe regulacje, wsparcie wszystkich  wytwórców czy oddanie inicjatywy prywatnym przedsiębiorcom. 
 

Kluczową rolę odegrają regulacje  

Podczas konferencji PRECOP przedstawiono raport "Miasta w dobie zmiany klimatu", w którym ORLEN  zaproponował wsparcie dla polskich miast w procesie transformacji energetycznej. Dyrektor biura zrównoważonego rozwoju i transformacji energetycznej ORLEN, Stanisław Barański, podkreślił, że  kluczową rolę w tych działaniach odgrywają regulacje prawne oraz współpraca między samorządami  a biznesem. ORLEN oferuje polskim miastom konkretne rozwiązania, jak np. stacje wodorowe, które  już funkcjonują w Poznaniu, wspierając rozwój zeroemisyjnego transportu publicznego. 

Jak wynika z dyskusji podczas debaty pt. „Zarządzanie łańcuchami dostaw" rola zarządzania  łańcuchem dostaw stale się zwiększa. Redukcja śladu węglowego i realizacja celów ESG pomagają budować większą odporność firm. Przedsiębiorstwa stoją przed wyraźnymi wyzwaniami, a transport  jest kluczowy zarówno dla dostaw do fabryk, jak i do sklepów oraz klientów.  
 

Kryzys klimatyczny wymusi zmiany

„Stoimy na krytycznych rozdrożach, kryzys klimatyczny wymusi zmiany” – to konkluzja płynąca z  wypowiedzi Ally Metelitsy z Biura Dyrekcji Współpracy Technicznej i Zrównoważonego Rozwoju  Przemysłowego Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju Przemysłowego (UNIDO). Dowody  na to widać gołym okiem: Europę nawiedziła we wrześniu ogromna powódź, a w Republice  Południowej Afryki spadł śnieg. Reakcją na to muszą być zmiany w modelu systemu gospodarczego.  Kapitalizm, jako dominujący system "bogatej Północy" (w opozycji do "biednego globalnego  Południa") przestał być wystarczającą odpowiedzią na problemy i wyzwania otaczającej nas  rzeczywistości. – Model, który niektórym dał prosperity, jakiej świat nie widział, poszerza nierówność i degradację środowiska – powiedziała Metelitsa.  

Goszczący na panelu “Energetyka odnawialna” Miłosz Motyka, podsekretarz stanu w Ministerstwie  Klimatu i Środowiska wskazał co jest tak naprawdę katalizatorem odnawialnych źródeł energii: – Dobrze, że wybrzmiewa to tutaj w Katowicach. Rynek, prosta ekonomia, to się opłaca. Gdy  rozmawiamy o energetyce odnawialnej, jest ona stawiana jako opór konwencjonalnych źródeł albo  mówimy, że my chcemy celowo wyprzeć węgiel. Nie. Po prostu to się opłaca. Epoka kamienia  łupanego nie skończyła się dlatego, że zabrakło kamienia – zaznaczył wiceminister Motyka. 

Polska prezydencja to szansa na rozpoczęcie dyskusji o sposobie finansowania i akceleracji zielonej  transformacji 

– Do wydania jest ok. 40 mld zł – powiedział z kolei podczas panelu "Zrównoważone instrumenty  finansowe" na PRECOP sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej Jan Szyszko. 
W finansowanie transformacji angażują się polskie instytucje finansowe, które mają bardzo dużą nadpłynność. Inwestycje w projekty ekologiczne to duża szansa na pozyskanie nowych  klientów. Ważne jest także budowanie zielonych portfeli kredytowych. 

– Chcemy być liderem wsparcia transformacji energetycznej. Mamy zespół ekspertów, inżynierów,  którzy w ramach swoich kompetencji mogą podpowiadać rozwiązania dla klientów jak ograniczyć cenę za pozyskiwaną energię elektryczną. Możemy ich wesprzeć wiedzą, jak mają zarządzać systemowo przepływem energii. A przecież dziś mamy w Europie jedną z najwyższych cen energii – przyznał Krzysztof Dresler, wiceprezes Banku PKO BP, nadzorujący obszar finansów i rachunkowości. 

W ocenie prezesa Banku Ochrony Środowiska Bartosza Kublika, sektor bankowy w Polsce jest w  stanie finansować zieloną transformację. – Trzeba być w tym względzie optymistycznie nastawionym,  ponieważ banki są zdrowe i dobrze dokapitalizowane. Mamy u nas banki z udziałem państwa i  kapitału zagranicznego, są banki duże i te małe, odpowiadające na zapotrzebowanie lokalnych  klientów - mówił. 

– Małe i średnie firmy mają poważny wkład do polskiego PKB. Jako bank posiadamy różne  instrumenty w postaci kredytów ekologicznych, poręczeń i gwarancji – powiedziała pierwsza  wiceprezes Banku Gospodarstwa Krajowego Marta Postuła. Jak zaznaczyła, to są pieniądze na duże  inwestycje, rozbudowę sieci. – Ministerstwo Aktywów Państwowych przekazało nam 5 mld euro - dodała.
 

Gala Green Changer i zaskakujący występ artystyczny 

Podczas gali Green Changer 2024, wręczono nagrody za działania na rzecz ochrony klimatu.  Wyróżniono liderów w kategoriach takich jak osobowość, aktywista, dziennikarz, biznes dla klimatu,  miasto, ambasador klimatu oraz naukowiec. Nagrody otrzymali: Ewa Ewart, Polski Alarm Smogowy,  Magdalena Łucyan, Respect Energy, Marzena Cypryańska-Nezlek, Miasto Łódź i Jerzy Buzek. Gala  zakończyła się koncertem duetu Matylda/Łukasiewicz oraz ich gości pod nazwą „Earth 2.0. Był sobie  człowiek”, który emocjonalnie skłonił uczestników do refleksji nad przyszłymi działaniami  proekologicznymi. 
 

Konferencje klimatyczne w stolicy Śląska 

– Niespełna 6 lat minęło odkąd Katowice były gospodarzem Światowego Szczytu Klimatycznego ONZ  – COP24. Delegacje z całego świata negocjowały właśnie tu, w Międzynarodowym Centrum  Kongresowym. Pomysł kontynuacji rozpisanej na wiele głosów i tematów rozmowy o zmianie klimatu  w formie cyklicznej konferencji PRECOP okazał się trafiony. Katowice stały się już stałym miejscem  niełatwej, ale otwartej i niezbędnej debaty o klimatycznych wyzwaniach – mówi Wojciech Kuśpik,  prezes Grupy PTWP. – W tym roku w debatach i dyskusjach mocno wybrzmiała potrzeba  przyspieszenia działań na rzecz walki ze zmianami klimatu. Przedstawiciele biznesu apelowali o  szybkie i pewne regulacje. Tylko w stabilnym otoczeniu legislacyjnym możliwe są inwestycje i  długofalowe planowanie – dodał. 

Organizatorami PRECOP są United Nations Global Compact Network Poland – polskie biuro  największej na świecie inicjatywy ONZ ds. współpracy z biznesem wspierającym zrównoważony rozwój  oraz Grupa PTWP, organizator Europejskiego Kongresu Gospodarczego oraz konferencji i wydarzeń specjalnych. Współgospodarzami wydarzenia zostali Miasto Katowice i województwo śląskie.  
Kolejny PRECOP w Katowicach już za rok.  
 

Artykuł sponsorowany