Zyski kapitałowe – kiedy zapłacimy podatek Belki?
Od 2002 roku w Polsce zaczął funkcjonować nowy podatek „podatek Belki”. Od lat planowane jest jego zniesienie, jednak niezmiennie obowiązuje w polskim prawie podatkowym. Czego dotyczy, ile wynosi i czy da się go uniknąć?
Czym jest podatek Belki?
Podatek Belki został wprowadzony w 2002 roku przez ówcześnie zajmującego stanowisko ministra finansów - Marka Belkę. Przez pierwsze dwa lata obowiązywania, dotyczył depozytów i lokat bankowych, a jego wysokość opiewała na 20%. Od 2004 roku funkcjonuje już jako podatek od zysków kapitałowych i wynosi 19%. Artykuł 30a oraz 30b z Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych regulują jego istnienie i są podstawą dla funkcjonowania takiego świadczenia.
Co jest opodatkowane?
Przychodami z zysków kapitałowych możemy określić:
opodatkowanie odsetek od pożyczek;
opodatkowanie przychodów z dyskonta i oprocentowania papierów wartościowych;
opodatkowanie dywidend i innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych;
opodatkowanie przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania;
opodatkowanie dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych;
opodatkowanie kwot wypłacanych po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego lub osoby uprawnionej do dożywotniej emerytury kapitałowej;
opodatkowanie dochodów z tytułu przeniesienia akcji z rachunku ilościowego do pracowniczego funduszu emerytalnego;
opodatkowanie przychodów z tytułu zbycia prawa poboru akcji przez pracowniczy fundusz emerytalny;
opodatkowanie dochodu z tytułu zwrotu środków zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym;
opodatkowanie dochodu z tytułu zwrotu środków zgromadzonych w ramach pracowniczego programu emerytalnego;
opodatkowanie dochodu z tytułu umów ubezpieczenia na życie lub dożycie;
odliczenie podatku zapłaconego za granicą;
podatek od niektórych przychodów (dochodów) przekazanych na rzecz podatników uprawnionych z papierów wartościowych zapisanych na rachunkach zbiorczych.
Te określone w Ustawie o PIT przychody podlegają 19% opodatkowaniu z tytułu podatku Belki. 19% podatku odprowadza się od przychodu, nie uwzględniając kosztów jego uzyskania.
Możliwość uwzględnienia kosztów przychodu występuje tylko w przypadku:
dochodów pozyskanych z udziału w funduszach kapitałowych,
dochodu, który został uzyskany na indywidualnym koncie emerytalnym, przez zwrot zgromadzonych na koncie środków i dochodu uczestnika programu emerytalnego,
kwot jednorazowo wypłacanych przez ZUS z subkonta w związku ze śmiercią współmałżonka ubezpieczonego
dochodu z umów ubezpieczenia.
A w przypadku kosztów uzyskania przychodu z udziału w zyskach osób prawnych możemy je uwzględnić, gdy dochód jest z:
umorzenia udziałów i akcji,
ze zmniejszenia udziału kapitałowego lub rezygnacji wspólnika z krajowej spółki komandytowo-akcyjnej i zagranicznej będącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych,
środków, które przeznaczone są na podwyższenie kapitału zakładowego.
Podatki przy funduszach inwestycyjnych
Oszczędzając w funduszach inwestycyjnych, podatek od zysków kapitałowych opłacamy tylko jednokrotnie - w momencie, gdy rezygnujemy z jednostek funduszy. Podatek jest wtedy automatycznie odprowadzany przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych.
Podatki przy lokatach
Gdy oszczędzone pieniądze przechowywane są na lokacie lub koncie oszczędnościowym, płatnikiem podatku Belki staje się bank, który regularnie odprowadza 19% od kwoty naszego zysku.
Podatki przy zyskach z giełdy
Inwestując na giełdzie samodzielnie i wykonując pewną ilość transakcji w ciągu roku, musimy uwzględnić ten fakt w rocznym zeznaniu podatkowym. Jeżeli po rozliczeniu okaże się, że bilans inwestycyjny wyszedł na plus – od zysku odliczamy podatek Belki.
Ominięcie podatku Belki
Jeżeli chcemy oszczędzać nasze pieniądze w efektywny sposób, nie ponosząc dalszych kosztów z tytułu podatku od zysków kapitałowych, możemy założyć konto emerytalne IKE i IKZE. Gromadzone na tych kontach fundusze nie podlegają podatkowi Belki, jednak dotyczą ich szczególne regulacje. Bez opodatkowania z tytułu rzeczonego podatku pieniądze z konta możemy wypłacić wyłącznie, jeżeli większość z nich została wpłacona na 5 lat przed dniem złożenia wniosku o wypłatę, a także wpłacać je przez co najmniej 5 lat. Dodatkowo żeby z naszych funduszy ubyło jedynie 10% zryczałtowanego podatku PIT, należy je wypłacić nie wcześniej niż w wieku 55 lat w przypadku IKE i 65 lat przy IKZE.
