"500+" dla małżeństw? Tyle miałoby wynieść jednorazowe świadczenie
Do struktur Senatu RP co jakiś czas powraca dokument sygnowany hasłem “500+ dla małżeństw”. Najczęściej jest dostarczany w ramach petycji indywidualnej: przez pojedynczych małżonków albo z inicjatywy obywatelskiej, a niedawno emerytowanego radcy prawnego Eugeniusza Szymali. W 2020 r. petycja, jak dotąd, dotarła najdalej, bo aż na prezydencki stół, ale wtedy Andrzej Duda nie poparł rozwiązania.
500+ na małżeństwo. "Długoletnie małżeństwo nie jest w modzie"
Pomysł wprowadzenia systemu nagradzania małżeństw z wieloletnim stażem , potocznie określany w dokumentacji “ małżeństwo 500+ ”, powraca do struktur Senatu od jakiegoś czasu. Na stronach legislacyjnych jeden z pierwszych takich dokumentów pochodzi ze stycznia 2022 r. i został zgłoszony w ramach petycji indywidualnej przez małżonków. Senackie komisje pochylały się nad dokumentem i relacjonowały jej przebieg.
W opinii wnoszących petycję, Senat RP powinien rozważyć możliwość ustawowego rozszerzenia kategorii osób uprawnionych do otrzymywania świadczeń od państwa (jak program 500+) o osoby pozostające długie lata w związkach małżeńskich. Świadczenie byłoby przyznawane małżeństwom z 40., 45, 50-letnim i dłuższym stażem - czytamy w dziale petycji.
W przypadku dokumentu ze stycznia 2022 r., 4 lutego wniosek został skierowany do Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, żeby 11 maja do treści odniósł się dyr. Biura Pełnomocnika Rządu ds. Polityki Demograficznej w MRiPS Piotr Gołębiewski. Nie wyraził poparcia z uwagi na, jak czytamy, "zbyt ogólne" sformułowanie samej petycji nie dające odpowiedzi na szereg pytań, m.in.: o liczbę potencjalnych beneficjentów . Z pisma nie wynikało też, czy postulowane świadczenie otrzymywałoby małżeństwo, czy każdy z małżonków osobno. Sam dokument był wyjątkowo emocjonalny i mało formalny. Oto fragmenty petycji:
Niestety, dziś długoletnie małżeństwo nie jest w modzie. Nawet w ogóle małżeństwo! Takich małżeństw jak nasze, 50 lat, tak naprawdę nie jest wiele. Rokowania na dalsze, długoletnie życie, raczej niepewne. Budżet naszego Państwa, jesteśmy O TYM przekonani, na pewno wytrzyma takie koszty. […] STAROŚĆ NIE JEST PARTYJNA, ale czeka każdego. SPIESZMY SIĘ KOCHAĆ LUDZI, TAK SZYBKO ODCHODZĄ" (pisownia oryginalna)
Źródło: Senat.gov.pl: 21.01.2022 r.
Małżeństwo 500+: świadczenie zależne od stażu
W styczniu 2023 r. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, na wniosek sejmowej komisji ds petycji, do której w końcu także trafił ten dokument, wyliczyło brakujące dane z petycji z 2022 r. Wynikało z nich, że budżet państwa na świadczenie 500+ dla małżeństw musiałoby wydać rocznie 78 mln 350 tys. zł przy założeniu, że wypłaty byłyby pojedyncze i wypłacane małżeństwom z 40-lentim stażem (156 tys. małżeństw w Polsce). Kolejno: koszt wypłacenia pojedynczego świadczenia dla małżeństw ze stażem 45 lat (137 tys. par) miałby wynieść blisko 69 mln zł., a dla małżeństw ze stażem 50 lat (97 tys. par) - 48 mln 800 tys. zł.
Zobacz też: Przez ten błąd tracimy pieniądze. “Popełnia go 90 proc. Polaków”
500 + na małżeństwo: najnowszy pomysł pochodzi z 2023 r.
Konfiguracja potencjalnego świadczenia trafiała do Senatu i Sejmu w różnych konfiguracjach - jedne pomysły traktowały np. o stażu minimalnym 50 lat, inne 40, jeszcze inne o stażu 40 lat i minimalnym progu wychowania dwójki dzieci. Ostatni dokument pochodzi z 2023 r. i głosi uhonorowanie małżeństw z długim stażem jednorazową wypłatą. Dziennik Gazeta Prawna przypomina w tym kontekście, że ostatnie rozmowy trwały w styczniu roku bieżącego w jednej z senackich komisji. Wśród stawek wymienia się:
- 5 tys. zł dla par ze stażem małżeńskim min. 50 lat i dłużej,
- 5,5 tys. zł dla par ze stażem 55 lat i dłużej,
- 6 tys. zł dla par ze stażem 60 lat i dłużej,
- 8 tys. zł dla par ze stażem 80 lat i dłużej.
Jak dotąd, stan faktyczny wymaga oddzielnej ustawy albo znowelizowania już istniejącej o polityce senioralnej rządu.