Administrator danych osobowych – kto to i czym się zajmuje?
Gromadzenie i przetwarzanie danych osobowych ma duże znaczenie zarówno dla przedsiębiorców i kontrahentów, jak i ustawodawców. Administrator danych osobowych to bardzo istotna i odpowiedzialna funkcja. Kto jest nazywany administratorem danych osobowych oraz jakie ma obowiązki?
Administrator danych osobowych - kto to?
Definicja terminu administratora danych znajduje swoje źródło w Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. Określa ona administratora jako organ, jednostkę organizacyjną, podmiot lub osobę decydującą o celach i środkach przetwarzania danych osobowych. Żeby zostać uznanym za administratora danych nie wystarczy gromadzić danych - administrator ustala cele, w jakich gromadzone są dane, a także sposoby, jakimi są przetwarzane . Artykuł 7 pkt 2 wyżej przytoczonej ustawy stanowi, że jako przetwarzanie , określane jest operowanie danymi osobowymi, czyli ich:
-
zbieranie,
-
utrwalanie,
-
przechowywanie,
-
opracowywanie,
-
zmienianie,
-
udostępnianie,
-
usuwanie.
W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej, sam przedsiębiorca jest uznawany za administratora danych osobowych.
Regulacjom prawnym nie podlegają osoby fizyczne, które przetwarzają dane w celach osobistych i domowych, a także podmioty, które mają siedzibę lub miejsce zamieszkania w państwie trzecim, a wykorzystują środki techniczne w Polsce wyłącznie do przekazywania danych.
Obowiązki i zadania administratora danych
Podstawy prawne regulujące obowiązki administratora danych, jasno określają jego zadania. Przepisy mówią, że powinien on:
-
stosować środki techniczne i organizacyjne, zapewniające ochronę przetwarzanych danych osobowych odpowiednią do zagrożeń oraz kategorii danych objętych ochroną, a w szczególności zabezpieczenie danych przed ich udostępnieniem osobom nieupoważnionym, zabraniem przez osobę nieuprawnioną, przetwarzaniem z naruszeniem ustawy oraz zmianą, utratą, uszkodzeniem lub zniszczeniem,
-
uzupełniać, uaktualniać, edytować dane, czasowego lub stałego wstrzymania przetwarzania kwestionowanych danych lub ich usunięcia ze zbioru, gdy zażąda tego osoba, której dane są przetwarzane przez administratora
-
kontrolować kto, kiedy i jakie dane wprowadził do zbioru i komu zostały one przekazane,
-
prowadzić dokumentację opisującą sposób przetwarzania danych oraz środków zapewniających ochronę danych osobowych,
-
prowadzić ewidencję osób upoważnionych do przetwarzania danych osobowych, zawierającą imię i nazwisko osoby upoważnionej, czas trwania upoważnienia wraz z datami oraz zakres, w którym została upoważniona do przetwarzania danych,
-
zgłaszać zbiór do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych w przypadkach, gdy przewiduje to prawo.
Administrator danych może powołać administratora bezpieczeństwa informacji, a jeżeli tego nie zrobi, sam pełni tę funkcję. Zadania wynikające z pełnienia funkcji administratora bezpieczeństwa informacji to zapewnianie przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych poprzez:
-
sprawdzanie zgodności przetwarzania danych osobowych z przepisami o ochronie danych osobowych oraz opracowanie w tym zakresie sprawozdania dla administratora danych;
-
nadzorowanie opracowania i aktualizowania dokumentacji, o której mowa w art. 36 ust. 2, oraz przestrzegania zasad w niej określonych;
-
zapewnianie zapoznania osób upoważnionych do przetwarzania danych osobowych z przepisami o ochronie danych osobowych..
Administrator danych osobowych a nowe przepisy
Artykuł 5 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych mówi:
„Jeżeli przepisy odrębnych ustaw, które odnoszą się do przetwarzania danych, przewidują dalej idącą ich ochronę, niż wynika to z niniejszej ustawy, stosuje się przepisy tych ustaw."
W związku z tym przepisem, wprowadzone później Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 roku w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE ( Rozporządzenia RODO ) oraz Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o danych osobowych znajdują swoje zastosowanie w Polskim prawie, mimo wcześniejszej ustawy.
Nowe regulacje nakładają na administratora danych nowe obowiązki:
-
zgłaszanie naruszenia ochrony danych osobowych do organu nadzorczego oraz zawiadamianie o tym osób, których dane te dotyczą;
-
dokonanie oceny skutków planowanych operacji przetwarzania danych przed rozpoczęciem ich przetwarzania;
-
prowadzenie rejestru czynności przetwarzania danych osobowych;
-
minimalizacji danych oraz ograniczenie ich przechowywania;
-
zapewnienie prawa do usunięcia danych dotyczących danej osoby.