Co to gospodarka planowa? Najważniejsze cechy

Co to gospodarka planowa i na czym polega?

W gospodarce planowej (nazywanej też nakazową) to rząd decyduje, co produkować, jak wytwarzać towary oraz jak dystrybuować towary i usługi w gospodarce. Tego typu system gospodarczy był często związany z systemem politycznym jakim jest komunizm, to Karol Marks w manifeście komunistycznym nawoływał do „wspólnej własności środków produkcji”.

Gospodarka planowa jest przeciwieństwem gospodarki rynkowej. W gospodarce wolnorynkowej towary i usługi są wytwarzane przez prywatne przedsiębiorstwa, których dystrybucja odbywa się zgodnie z siłami rynkowymi.

Gospodarka planowa - najważniejsze cechy

1 . Rząd tworzy centralny plan gospodarczy

Plan pięcioletni opracowywany przez rząd określa cele gospodarcze i społeczne dla każdego sektora i regionu kraju. Plany krótkoterminowe przekształcają zamiary w cele możliwe do realizacji. Cechą takiego planowania jest jego wszechstronność, ponieważ rząd podejmuje wszystkie decyzje dotyczące produkcji, konsumpcji i dystrybucji.

2 . Wspólna własność

Rząd zarządza zasobami zgodnie z planem centralnym. Stara się wykorzystać kapitał, pracę i zasoby naturalne narodu w najbardziej efektywny sposób. Ma na celu wyeliminowanie bezrobocia.

3 . Rząd kontroluje produkcję i ceny

Centralny plan określa priorytety dla produkcji wszystkich towarów i usług. Obejmuje to kwoty i kontrolę cen. Jego celem jest dostarczenie wystarczającej ilości żywności, mieszkań i innych dóbr, aby zaspokoić potrzeby wszystkich obywateli kraju.

4 . Rząd musi dbać o racjonalną alokację zasobów

Ogólnie rzecz biorąc, w krajach słabo rozwiniętych dostępne zasoby są ograniczone, więc w gospodarce nakazowej muszą być przydzielane w taki sposób, aby uzyskać maksymalny dobrobyt społeczny. Rząd musi ustalić priorytety dotyczące rozwoju gospodarczego, a tym samym alokacji zasobów zgodnie z tymi ustalonymi priorytetami tak aby wyeliminować marnotrawstwo i dbać o rozwój gospodarczy.