Czym jest dochód wolny od podatku i kto na nim skorzysta?
Przy corocznych rozliczeniach podatkowych i składaniu PIT-37 oraz PIT-36 można zastosować kwotę wolną od podatku, która zależna jest od wysokości zarobków w danym roku podatkowym. Jaki dochód w Polsce jest zwolniony z opodatkowania? Kiedy dochód nie podlega odprowadzaniu podatków i kto może z tego skorzystać?
Czym jest kwota wolna od podatku?
Kwotą wolną od podatku nazywamy największą wartość naszego dochodu, jaki możemy osiągnąć podczas jednego roku podatkowego, która nie spowoduje nałożenia na niego podatku dochodowego. Podstawą opodatkowania jest dochód, ale opodatkowaniu podlega jedynie nadwyżka uzyskana ponad kwotę wolną od podatku. Kwota wolna od podatku nie jest stała - zależy od wysokości naszych dochodów. Co roku weryfikowana i często zmieniana zostaje kwota zmniejszająca podatek. Im mniejsze zarobki - tym większa kwota wolna od podatku. Kwotę można obliczyć, używając internetowych kalkulatorów podatkowych lub zgodnie z poniższymi danymi, które są zgodne ze stanem na 2021 r.:
dla dochodu niższego niż 8 000 zł - kwota zmniejszająca podatek wynosi 1 360 zł,
dla dochodu od 8 000 zł do 13 000 zł - kwota 1 360 zł pomniejszona o kwotę wyliczoną według wzoru: 834 zł 88 gr x (dochód - 8000 zł) ÷ 5 000 zł,
dla dochodu od 13 000 zł do 85 528 zł - kwota zmniejszająca podatek wynosi 525 zł 12 gr,
dla dochodu od 85 528 zł do 127 000 zł - kwota 525 zł 12 gr pomniejszona o kwotę wyliczoną według wzoru: 585 zł 12 gr x (dochód - 85 528 zł) ÷ 41 472 zł.
Jak obliczyć dochód wolny od podatku?
Obliczenie kwoty dochodu wolnego od podatku wymaga zastosowania odpowiednich zasad. Są one następujące:
podatnik, którego dochód wynosi do 85 528 zł płaci podatek w wysokości 17% przy I progu podatkowym, pomniejsza go o kwotę zmniejszającą podatek określoną dla danego dochodu,
wyliczone kwoty muszą zostać zaokrąglone.
Przykład.
Przy dochodzie 10 000 zł uzyskanym w roku podatkowym 2021.
1360 zł - (834 zł 88 gr x (dochód - 8 000 zł) ÷ 5 000 zł
1360 - (834,88 x 10 000 - 8 000) ÷ 5 000 = 1360 - 333,95 = 1026,05
Wysokość podatku wyliczana 17% x dochód:
(17% x 10 000) - 1026,05 = 673,95 zł
Kto korzysta na kwocie wolnej od podatku?
Możliwość zmniejszenia opodatkowania przez kwotę wolną od podatku przysługuje jedynie podatnikom, którzy rozliczają się metodą skali podatkowej. Inne sposoby rozliczenia z urzędem skarbowym, takie jak podatek liniowy, karta podatkowa czy ryczałt od przychodów, nie mogą skorzystać z dochodu wolnego od podatku. Nie określa się natomiast z jakich źródeł powinien być uzyskany przychód - są one dowolne. Zastrzega się jednak prawo do jednokrotnego użycia tej preferencji podatkowej. Osoba rozliczająca się podwójnie, na przykład z prowadzonej działalności gospodarczej i jako pracownik zatrudniony na etacie, może skorzystać z dochodu wolnego od podatku tylko przy jednym rozliczeniu, a zgodnie z Ustawą o PIT, pierwszeństwo ma wtedy prowadzona działalność.
Złożenie zeznania podatkowego przy dochodzie wolnym od podatku
Jeżeli podatnik uzyskał dochody mniejsze niż kwota wolna od podatku, nadal musi rozliczyć się z urzędem skarbowym poprzez złożenie zeznania podatkowego. Korzystanie z tej preferencji podatkowej w żadnym przypadku nie zwalnia ze złożenia deklaracji.
Jedyne sytuacje, kiedy nie ma konieczności złożenia PIT to:
brak jakichkolwiek przychodów w ciągu roku podatkowego (nie dotyczy przedsiębiorców),
przychody odgórnie zwolnione są z jakiegokolwiek opodatkowania, na przykład alimenty.
