Bolesne zderzenie z rzeczywistością. Przyszli emeryci będą musieli przeżyć za 30% swoich pensji
Emerytura przyszłych seniorów będzie o wiele niższa od oczekiwanej
Jak czytamy na portalu biznesowym Interia, wyobrażenia i wymagania Polaków dotyczące ich przyszłych emerytur skrajnie rozmijają się z ich prognozowaną wysokością.Według badania przeprowadzonego przez Aegon 36 proc. Polaków szacuje, że komfortowe warunki bytowe zapewni im emerytura na poziomie 60-79 proc. aktualnych zarobków. Z kolei 33 proc. respondentów życzyłoby sobie emerytury w wysokości od 80 do nawet 100 proc. teraźniejszych zarobków. Prognozy są jednak o wiele mniej atrakcyjne. Wynika z nich, że osoby, które wkroczyły na rynek pracy po 1999 roku, będą pobierać emerytury w wysokości zaledwie 30 proc. bieżącego wynagrodzenia. Jeszcze mniejsze emerytury przysługiwać będą osobom prowadzącym własną działalność gospodarczą. Indywidualne wyliczenia dotyczące prognozowanej emerytury prezentowane są co roku przez ZUS i każdy ma możliwość sprawdzić, jakiego świadczenia może się spodziewać, tym bardziej zaskakują zatem wygórowane oczekiwania Polaków.
Dla niektórych nieosiągalna jest nawet emerytura minimalna
Jak podaje Interia, tak niskie stawki emerytury wynikają ze spadku stopy zastąpienia, czyli relacji emerytury do zarobków. Może się to wiązać z niską dzietnością Polaków i starzeniem się polskiego społeczeństwa. W przypadku osób przechodzących na emeryturę obecnie stopa zastąpienia wynosi 50 proc., ale dla osób młodych i w wieku średnim, które rozpoczęły pracę po 1999 roku i którym nie przysługuje kapitał początkowy wyniesie ona - jak już wspomniano - tylko 30 proc., o ile osoby te zatrudnione były na podstawie umowy o pracę i odprowadzały składki emerytalne od całości zarobków. Pracownicy, którzy odprowadzali niższe składki emerytalne, mogą spodziewać się jeszcze niższej emerytury.
- Najgorsza będzie sytuacja osób, które płacą niskie składki i tych, którzy nie spełnią warunków do otrzymania najniższej emerytury, czyli np. nie wypracują stażu ubezpieczeniowego, który wynosi 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zwłaszcza, że osoby z emeryturami poniżej minimalnej nie załapują się na część "bonusów" dla niskich świadczeń jak waloryzacja kwotowa - czytamy na portalu Interia słowa Łukasza Kozłowskiego, ekonomisty Federacji Przedsiębiorców Polskich. Liczba osób bez prawa do najniższej emerytury (wynoszącej 1200 zł brutto) wzrosła 14-krotnie w ciągu ostatnich dziewięciu lat. Aktualnie osoby, którym ZUS wypłaca świadczenie niższe od emerytury minimalnej, stanowią 5,6 proc. wszystkich emerytów. W roku 2020 świadczenie poniżej emerytury minimalnej otrzymuje 333 tys. osób. Niewielki staż pracy części osób ubiegających się o emeryturę wynika nie tylko z przestojów w zatrudnieniu, ale także z długookresowego zatrudnienia na nieoskładkowanych "umowach śmieciowych".
Część osób prowadzących działalność gospodarczą otrzyma niższe emerytury także ze względu na aktualne ulgi w składkach na ZUS. Co prawda poprawiają one ich sytuację w dobie spowodowanego pandemią kryzysu, ale w dłuższej perspektywie - przełożą się na niższą kwotę oszczędności zgromadzonych na koncie w ZUS, stanowiących podstawę wypłaty emerytury czy świadczenia chorobowego. Z tego powodu tego rodzaju ulgom sprzeciwiają się związki zawodowe. Wpływ na wysokość emerytury ma także wiek emerytalny, który w przypadku kobiet jest niższy niż w przypadku mężczyzn. Każdy dodatkowy rok pracy zwiększa wysokość emerytury o 10 do 15 proc. Z tego względu kobiety urodzone w latach 80. dostaną emerytury w wysokości zaledwie 20 proc. ostatniego pobieranego przez nie wynagrodzenia.
Niestety wielu Polaków nie zdaje sobie sprawy z tego, jak niskie emerytury będą otrzymywać. Najnowsze wyliczenia dotyczące wysokości emerytury (w stawkach brutto) na podstawie opłaconych składek ZUS przesyła co roku pocztą. W tym roku symulację przyszłej emerytury można było sprawdzić także na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. Rozwijaniu świadomości społecznej dotyczącej systemu emerytalnego nie sprzyjają także dodatkowe emerytury, tzw. "trzynastki" i "czternastki", które zaciemniają związek między stażem pracy a wysokością świadczenia. Z kolei pozytywną zmianą w systemie emerytalnym jest utworzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK), które mogą w pewnej mierze przyczynić się do neutralizacji efektów spadku stopy zastąpienia.
