Exit Tax, czyli podatek od niezrealizowanych zysków
Exit Tax to nowy polski podatek obowiązujący od 1 stycznia 2019 roku. Inna nazwa podatku to podatek od niezrealizowanych zysków. Taki podatek funkcjonuje już w pozostałych krajach Unii Europejskiej. W artykule przyjrzymy się bliżej podatkowi Exit Tax i spróbujemy wyjaśnić wątpliwości z nim związane. Funkcjonującymi synonimami podatku od niezrealizowanych zysków są "podatek od wyjścia", "podatek od emigracji", "exit tax". Zgodnie z ustawą o PIT (Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350U)), a ściślej z nowo dodanymi artykułami tej ustawy – opodatkowaniu podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków podlega: przeniesienie składnika majątku poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w którego wyniku Rzeczpospolita Polska w całości albo w części traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia tego składnika majątku, przy czym przenoszony składnik majątku pozostaje własnością tego samego podmiotu, zmiana rezydencji podatkowej przez podatnika podlegającego w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, w której wyniku Rzeczpospolita Polska w całości albo w części traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia składnika majątku będącego własnością tego podatnika, w związku z przeniesieniem jego miejsca zamieszkania do innego państwa. Interpretując te przepisy widzimy, iż ich wprowadzenie ma na celu zapobieganie unikaniu opodatkowania przez sztuczne przeniesienie majątku, do krajów gdzie sprzedaż składników majątkowych podlega niższym podatkom lub jest z nich zwolniona. Zapis dotyczący przeniesienia składnika majątku poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ustawodawca postanowił doprecyzować. W ustawie znajdziemy zapis, iż przeniesienie składnika majątku poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obejmuje w szczególności sytuację, w której: – podatnik, będący polskim rezydentem podatkowym, przenosi do swojego zagranicznego zakładu składnik majątku dotychczas związany z działalnością gospodarczą prowadzoną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
– podatnik, będący nierezydentem, przenosi do państwa swojej rezydencji podatkowej lub do innego niż Rzeczpospolita Polska państwa, w którym prowadzi działalność gospodarczą poprzez zagraniczny zakład, składnik majątku dotychczas związany z działalnością gospodarczą prowadzoną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczny zakład
– podatnik, będący nierezydentem, przenosi do innego państwa całość albo część działalności gospodarczej prowadzonej dotychczas poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład. Podstawa opodatkowania Exit Tax Podstawą opodatkowania w przypadku Exit Taks jest suma dochodów z niezrealizowanych zysków dla poszczególnych składników majątkowych. A dochodem jest nadwyżka wartości rynkowej składnika majątku ustalanej na dzień jego przeniesienia albo na dzień poprzedzający dzień zmiany rezydencji podatkowej ponad jego wartość podatkową. Ustawa definiuje wartość rynkową. Przepisy mówią, że wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Zdefiniowana jest również wartość podatkowa składnika majątku jako wartość niezaliczona uprzednio do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie, jaka zostałaby przyjęta przez podatnika za koszt uzyskania przychodów, gdyby składnik ten został przez niego odpłatnie zbyty. Nie ustala się wartości podatkowej składnika majątku w przypadku, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami do celów opodatkowania podatkiem dochodowym nie uwzględnia się kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia tego składnika majątku. Zwolnienia z opodatkowania Exit Tax W myśl nowych przepisów opodatkowanie niezrealizowanych zysków, nie następuje, jeżeli wartość rynkowa składników majątku nie przekracza kwoty 4 mln zł. Ponadto przewidziano dwa zwolnienia od podatku. W znowelizowanej ustawie znajdziemy zapis, że opodatkowania podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków nie stosuje się do składnika majątku przeniesionego poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na czas określony, nie dłuższy jednak niż 12 miesięcy. Ma to miejsce kiedy przeniesienie tego składnika majątku związane jest bezpośrednio z polityką zarządzania płynnością przedsiębiorstwa podatnika położonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i terytorium innego państwa lub przeniesienie następuje na podstawie umowy przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności. Exit Tax termin płatności W przepisach przewidziano bardzo krótki termin na zapłatę podatku od niezrealizowanych zysków. Exit tax podlega wpłacie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał dochód. W tym samym terminie trzeba również złożyć odpowiednią deklarację podatkową. Stawka Exit Tax Opodatkowanie niezrealizowanych zysków obowiązuje według dwóch stawek podatkowych 19% – dla składników o ustalonej wartości podatkowej oraz 3% – dla składników, w stosunku do których wartości podatkowej się nie ustala (dotyczy to zryczałtowanych form opodatkowania, gdzie nie ustala się kosztów podatkowych). Zwrot Exit Tax W pewnych sytuacjach podatnik może starać się o zwrot zapłaconego podatku od niezrealizowanych zysków. Jeśli podatnik w terminie 5 lat ponownie przeniesie na terytorium RP dany składnik majątku lub powróci na stałe do kraju i ustanowi w Polsce swoją rezydencję podatkową, może ubiegać się o zwrot wcześniej zapłaconego podatku od niezrealizowanych zysków.