Kiedy zawarcie umowy przez telefon jest skuteczne?
Polscy przedsiębiorcy, a także konsumenci coraz częściej zawierają umowy przez internet lub telefon. Według statystyk już co druga umowa jest zawierana w ten właśnie sposób. Ma to związek z rozwojem branży ecommerce, czyli handlu elektronicznego. W artykule odpowiemy na pytanie kiedy umowa zawarta na odległość jest ważna i kiedy można odstąpić od takiej umowy. O tym, czy umowa zawarta przez telefon jest ważna, decyduje treść rozmowy telefonicznej, późniejsze zachowania stron umowy oraz fakt, czy umowa zawarta została pomiędzy przedsiębiorcą i konsumentem czy pomiędzy przedsiębiorcami. Nie wszystkie rodzaje umów zawierane między przedsiębiorcą a konsumentem korzystają z prawnej ochrony konsumenckiej. Przykładem takiej umowy jest chociażby umowa dotycząca usług finansowych. Zawarcie umowy przez telefon Umowa zawierana przez telefon z konsultantem polega przede wszystkim na tym, że strony nie są fizycznie obecne przy jej zawarciu, ale wykorzystują do tego celu aparat telefoniczny. Przez telefon zostają omówione szczegóły umowy (okres obowiązywania, wartość itp.) Według przepisów prawa niektóre umowy mogą być zawarte za pośrednictwem telefonu. Podstawę prawną dla takich umów daje nam ustawa o prawach konsumenta (Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. 2014 poz. 827)). Znajdziemy w niej również zapisy o wszystkich warunkach bezpieczeństwa przy tego typu umowach. Z ustawy wynika obowiązek przedstawienia przez dzwoniącego konsultanta celu rozmowy. Konsultant musi też podać dane, które dają możliwość zidentyfikowania osoby lub firmy, w imieniu której się z nami kontaktuje. W polskim systemie prawnym zawarcie ważnej umowy na odległość za pośrednictwem telefonu jest jak najbardziej możliwe, ale aby była ona skuteczna musi być spełnionych kilka warunków. Odstąpienie od umowy zawartej przez telefon Nasze pawo chroni konsumenta w przypadku ewentualnego odstąpienia od umowy zawartej na odległość, w tym umowy zawartej przez telefon. Obowiązkiem przedsiębiorcy w relacji przedsiębiorca – konsument jest przesłanie konsumentowi formularza o odstąpieniu od umowy. Przepisy dokładnie nie określają terminu przesłania takiego formularza. Jeśli formularz zostanie przesłany, konsument ma prawo odstąpić od umowy w terminie 14 dni od daty jej zawarcia. Jeśli przedsiębiorca nie dostarczy konsumentowi omawianego formularza, czas na odstąpienie od umowy bez żadnych konsekwencji wynosić będzie 12 miesięcy. Konsument może odstąpić od umowy zawartej na odległość w terminie 14 dni od daty zawarcia, składając stosowne oświadczenie. Za czas faktycznego wykonywania usługi będącej przedmiotem umowy, do czasu skutecznego odstąpienia od niej - konsument musi zapłacić. Ważność umowy zawartej przez telefon Aby umowa zawarta przez telefon była ważna, muszą zostać spełnione określone warunki, wynikające z przepisów ustawy o prawach konsumenta. A więc to, czy umowa jest ważna, zależeć będzie od tego, jak w trakcie jej zawierania oraz po jej zawarciu, zachował się przedsiębiorca. Przedsiębiorca musi bowiem spełnić wszystkie wymogi, które narzuca na niego prawo. Kwestia ta rodzi jednak sporo poblemów. Często oceny skuteczności zawartej przez telefon umowy sąd dokonuje na podstawie dowodów przedstawionych przez obie strony. Trzeba w tym miejscu jednak zaznaczyć, iż to na przedsiębiorcy ciąży większość obowiązków. Kiedy umowa telefoniczna jest wiążąca? Umowa na odległość zawarta przez telefon jest wiążąca, kiedy spełniono wszystkie obowiązki wynikające z przepisów prawnych. Jeśli więc jedna ze stron nie wywiązuje się z umowy, druga strona może wypowiedzieć taką umowę, a także skierować sprawę na drogę postępowania sądowego i egzekucyjnego. Prawidłowo zawarta umowa na odległość, spełniająca wszystkie wymogi wywołuje skutki prawne i rodzi odpowiedzialność po obu stronach umowy. Warunki, które trzeba spełnić, aby umowa zawarta przez telefon była ważna? Podstawowy warunek, aby omawiana umowa była skuteczna to potwierdzenie jej treści na trwałym nośniku. Ustawa wskazuje, że trwały nośnik to materiał lub narzędzie, które umożliwia konsumentowi lub przedsiębiorcy przechowywanie informacji, które kierowane były do niego przez drugą stronę umowy w takim sposób, że w przyszłości będzie można z nich skorzystać, a żadna ze stron nie będzie miała prawa ingerowania w ich treść. Trwałym nośnikiem jest więc podpisana umowa w wersji papierowej, która zostanie dostarczona pod wskazany adres, wydruk umowy z podpisem elektronicznym, płyta, plik, SMS, a przede wszystkim email. Przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie przesłać do konsumenta potwierdzenie zawarcia umowy na odległość. Ma to ochronić konsumenta, który po kontakcie z konsultantem, nie mając z nim żadnego kontaktu zwrotnego, będzie oczekiwać na przesłanie umowy przez kilka dni, a nawet tygodni. Umowa zawarta przez telefon między przedsiębiorcami Inaczej wygląda sytuacja, kiedy umowa zostaje zawarta pomiędzy przedsiębiorcami. W tym przypadku istnieje domniemanie ważności umowy zawartej w taki sposób, co często wykorzystują różne instytucje. Według zapisów Kodeksu cywilnego (Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93)) oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy. Z uwagi na istniejące domniemanie zdarza się, że oferujący nie podaje istotnych zagadnień umowy, którą nam przedstawia, a jedynie oczekuje na wyrażenie naszej woli. Przedsiębiorcy działający w ten sposób wykorzystują przepisy Kodeksu cywilnego, które wskazują, że wola osoby, która dokonuje czynności prawnej, może być wyrażona przez każde zachowanie, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny. Trzeba pamiętać też o tym, że jeżeli strony łączą stałe stosunki gospodarcze, to możliwe jest zawarcie umowy nawet poprzez zgodę milczącą lub też brak wyraźnego sprzeciwu. Jeśli więc oferent nie przedstawił żadnych warunków dla skuteczności umowy, można uznać ją za zawartą w przypadku braku sprzeciwu przedsiębiorcy. W tego typu relacji nie ma również obowiązku przesyłania drugiej stronie żadnych istotnych warunków umowy na trwałym nośniku. Kiedy zawarcie umowy przez telefon jest skuteczne? W relacji między przedsiębiorcą i konsumentem, obowiązkiem przedsiębiorcy jest poinformowanie na samym początku o celu rozmowy, przedstawienie danych identyfikacyjnych oraz istotnych warunków umowy, jej kosztów oraz sposobów i terminu zapłaty. Informacje te należy podać językiem prostym i zrozumiałym dla odbiorcy. Po akceptacji umowy przedsiębiorca również musi potwierdzić treść umowy, przesyłając ją na trwałym nośniku. W relacji pomiędzy przedsiębiorcami żaden z wyżej wymienionych wymogów nie obowiązuje. W rozmowie telefonicznej należy ustalić istotne postanowienia umowy co do jej treści oraz wynagrodzenia, jednak z góry zakłada się, iż umowa taka została zawarta. Dopiero w przypadku, gdy przedsiębiorca czuje się pokrzywdzony, może bronić swojego stanowiska i dążyć do uznania takiej umowy za niezawartą i niewywołującą skutków prawnych, powołując się na wady oświadczenia woli. Zawieranie umów przez telefonu jest coraz częstsze. Jednak powinniśmy być bardzo ostrożni przy tego typu umowach. Często umowy takie zawierane są bez ich znajomości i w nadmiernym pośpiechu. Szczególnie przedsiębiorcy są narażeni na zawieranie niefortunnych umów, dlatego należy bardzo ostrożnie podchodzić do wszelkich ofert handlowych, a w przypadku problemów i wątpliwości zasięgnąć rad specjalistów.
