Kluczowy program dopłat zawieszony. Doszło do ogromnych nadużyć
Program "Czyste Powietrze" w ostatnich latach był jednym z najważniejszych elementów polityki Polski wobec potrzeby transformacji energetycznej. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił dziś, że po 6 latach funkcjonowania "Czystego Powietrza" nadszedł czas, by dokonać całkowitego resetu.
Zapadła decyzja ws. dalszych losów programu "Czyste Powietrze"
W ramach programu "Czyste Powietrze" Polacy mogli otrzymać dofinansowanie na termomodernizację swoich budynków. Służył on, niestety głównie metodą prób i błędów, by kierować transformacją energetyczną w Polsce. W tegorocznej odsłonie zdecydowano np., by dopłaty przysługiwały tylko na inwestycje z magazynami energii.
Szybko okazało się jednak, że środki przeznaczone na szóstą już odsłonę programu nie są wystarczające. Pieniądze przeznaczone na dopłaty wypłacane w ciągu kolejnych 2 lata, zostały w połowie rozdysponowane zaledwie po trzech dniach od uruchomienia naboru wniosków.
Nowe informacje o dopłatach do aut elektrycznych. Do Polaków trafią dziesiątki tysięcy złotych Najwyższa Izba Kontroli rozkłada ręce. Zniknęły miliardy z handlu emisjamiWypłaty zawieszone, program czeka gruntowna przebudowa
Podczas dzisiejszej konferencji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zapowiedziano przebudowę programu tak, aby błyskawiczne wyczerpanie budżetu się nie powtarzało. Zanim jednak do tego dojdzie, NFOŚiG zdecydował, by zawiesić "Czyste Powietrze".
Rzecz jasna nie nazwano procesu zawieszeniem, lecz "niezbędną przerwą w przyjmowaniu nowych wniosków". Ta rozpoczęła się już dziś. Jednocześnie NFOŚiG zapewnia, że wszystkie dotychczasowe wnioski będą procedowane bez zmian, zgodnie z harmonogramem przyjętym w "Czyste Powietrze 6.0".
Nowa odsłona ma ruszyć wiosną 2025 r., nie podano jeszcze dokładnego terminu. Zyska on nowe źródła finansowania - Krajowy Plan Odbudowy (13,9 mld zł) oraz fundusz europejski FEnIKS (7,6 mld zł), choć nie jest to jeszcze przesądzone. 300 mln zł zabezpieczono na dopłaty do termomodernizacji wyłącznie na terenach dotkniętych wrześniowymi powodziami: woj. dolnośląskim, lubuskim, opolskim i śląskim.
Nowe reguły programu "Czyste Powietrze" po odwieszeniu
Oprócz źródeł finansowania zmienią się także zasady przyznawania dotacji w ramach "Czystego Powietrza". NFOŚiG dopatrzył się bowiem licznych nadużyć, z którymi teraz chce walczyć, a które w 6. odsłonie poskutkowały niemal natychmiastowym wyczerpaniem budżetu programu. Wyjaśnia to prezes funduszu Robert Gajda:
Trzeba skończyć ze 100-procentowym dofinansowaniem na kilka domów, z wielokrotnym zawyżaniem rachunków przez nieuczciwych wykonawców za usługi i materiały, z wymuszaniem pełnomocnictwa, na podstawie którego firmy dostawały zaliczkę na swój rachunek, znikały z rynku, a cała odpowiedzialność spadała na nieświadomego beneficjenta.
Zasady, które zaczną obowiązywać wiosną, obejmują m.in. wpłatę zaliczki na konto osoby, która ubiega się o dopłatę, a nie wykonawcy inwestycji, ustalenie limitów dla poszczególnych kategorii kosztów, weryfikację końcowej klasy energetycznej po realizacji inwestycji i więcej kontroli wśród firm wykonujących inwestycję. NFOŚiG zapowiada także, że dotacje będą trafiać do "rzeczywiście najuboższych".
