Koniec taryfy ulgowej. Fiskus zapowiada więcej kontroli

Mniej kontroli fiskusa w 2020 r.

Jak niedawno informowaliśmy powołując się na „Puls Biznesu”, w 2020 roku odnotowano najmniej kontroli w historii fiskusa, co miało związek przede wszystkim z pandemią. Znaczący spadek w tym zakresie potwierdzają dane Ministerstwa Finansów, które podaje serwis MondayNews.pl.

Okazuje się, że w zeszłym roku izby administracji skarbowej wszczęły 14 903 kontrole podatkowe. To o ponad 5 tys. mniej niż w 2019 roku, kiedy to było ich niemal 20 tys. Spadki w tym zakresie odnotowano we wszystkich województwach. Najmniej, bo tylko 355 kontroli miało miejsce w Opolu, podczas gdy rok temu było ich 471. Niespełna 400 kontroli odnotowano w Olsztynie, rok temu było ich aż 549. Najwięcej kontroli odbyło się w Warszawie, było ich w stolicy prawie 2,5 tys., podczas gdy rok wcześniej nieco ponad 3 tys. Nieprawidłowości wykazano w ponad 13 tys. przypadkach, podczas gdy w 2019 roku było ich niemal 20 tys.

Eksperci nie mają wątpliwości, że znaczący spadek kontroli to efekt pandemii. Wskazuje na to m.in. cytowany przez serwis Jerzy Martini, doradca podatkowy. Według byłego wiceministra finansów prof. Witolda Modzelewskiego wpływ na ten stan rzeczy miały również problemy kadrowe.

- To nie tylko efekt ograniczeń, blokad i kłopotów związanych z prowadzeniem wszelkiego rodzaju czynności bezpośrednich przez władze publiczne w czasach pandemii. Mniejsza aktywność jest uwarunkowana również problemem kadrowym, tzn. znalezieniem przez aparat skarbowy odpowiednio wykwalifikowanych pracowników do tych działań. Czynności kontrolne są przecież wykonywane przez ten pierwszy garnitur ludzi, od których wymagana jest duża fachowość – tłumaczy w rozmowie z MondayNews.pl prof. Modzelewski.

W ubiegłym roku jak podaje portal ustalenia z kontroli przekroczyły 3,89 mld zł, podczas gdy rok wcześniej było to o miliard więcej. W Warszawie, gdzie jak wspomniano kontroli było najwięcej, ustalenia wyniosły 1,88 mld zł (w 2019 roku – 2,39 mld zł). Wyniki te zaskoczyły ekspertów.

- Nie przypuszczałem, że ustalenia kontroli IAS w Warszawie będą tak duże w porównaniu z resztą Polski. Bardziej spodziewałbym się wyniku na poziomie ok. 25 proc., co i tak byłoby dużo. Zapewne połowa PKB nie jest wytwarzana przez woj. mazowieckie. W stolicy jest zlokalizowanych sporo bardzo dużych podmiotów, np. banków czy towarzystw ubezpieczeniowych, co może mieć olbrzymie znaczenie. Ale w grę może wchodzić też wyższy poziom aktywności administracji skarbowej - komentuje Jerzy Martini.

Choć ustalenia kontroli były w zeszłym roku znacząco niższe niż w 2019 roku, to są miejsca w których odnotowano wzrosty. To przypadek m.in. Białegostoku, gdzie odnotowano znaczący przyrost z 47,5 do 195,2 mln zł.  Skąd taki wzrost? Zdecydowała jedna duża sprawa – zdradzają przedstawiciele tamtejszej skarbówki.

- W woj. podlaskim spadła liczba przeprowadzonych kontroli podatkowych, w 2020 roku było ich 529, a rok wcześniej - 704. Wzrosły natomiast uszczuplenia ujawnione w wyniku tych działań. Zadecydowała o tym jedna duża sprawa, bez której ten wzrost także by był, ale o ok. 10 proc. Kontrole, w których pojawiły się największe ustalenia, były związane z nieprawidłowościami w zakresie podatku VAT. To m.in. udział podmiotu w transakcjach karuzelowych jako tzw. bufor i wystawianie pustych faktur sprzedażowych – mówi cytowany przez portal Radosław Hancewicz, rzecznik prasowy podlaskiej Krajowej Administracji Skarbowej.

Kontroli będzie więcej?

2020 rok to znacząco mniejsza liczba kontroli fiskusa, ale też jak zauważa prof. Modzelewski „władza była raczej powściągliwa niż agresywna w tym trudnym czasie dla większości firm”. Były wiceminister finansów nie ma jednak wątpliwości, że nie potrwa to długo, gdyż w najbliższym czasie rozpoczną się kontrole wykorzystania środków uzyskanych w ramach tzw. tarczy antykryzysowej.

O tym, że fiskus zapowiada na ten rok większą aktywność na polu kontroli mówi również w rozmowie z serwisem Natomiast Marek Niczyporuk, doradca podatkowy i radca prawny z Kancelarii Ars AEQUI, podkreślając, że planowane jest np. wprowadzenie krajowego systemu wystawiania faktur elektronicznych. Niczyporuk podkreśla, że fiskus przygotowuje narzędzia, mające ułatwiać kontrole. Jak mówi, ma być szybciej i skuteczniej.

Większa liczba kontroli w tym roku, jak sugeruje Jerzy Martini jest konieczna w związku z fatalną sytuacją stanu finansów publicznych.- Jeśli sytuacja pandemiczna trochę się uspokoi, to prawdopodobnie kontroli będzie dużo więcej. Stan finansów publicznych jest najgorszy od 20-30 lat. Trzeba więc zasypać już nie dziurę budżetową, tylko "Mariański Rów budżetowy". Zresztą już widać takie przebłyski, że każda złotówka jest cenna – komentuje doradca podatkowy.