Kontrola skarbowa, jak się przygotować?
Każdy podatnik musi liczyć się z możliwością poddania jego przedsiębiorstwa kontroli skarbowej. Jest to przykry obowiązek każdego przedsiębiorcy. Działania kontrolne przeprowadzane przez urząd skarbowy mają za zadanie sprawdzenie, czy podatnik rzetelnie prowadzi księgi oraz czy prawidłowo rozlicza się ze swoich przychodów z fiskusem. Z tego artykułu dowiesz się z czym wiąże się kontrola skarbowa i jak się do niej przygotować.
Kontrola skarbowa – zawiadomienie
Zgodnie z przepisami urząd skarbowy ma prawo do przeprowadzenia kontroli w każdym przedsiębiorstwie. Zapisy ustawy o prawach przedsiębiorcy głoszą, że przed przeprowadzeniem kontroli urząd musi powiadomić przedsiębiorcę o swoich zamiarach. Od zawiadomienia podatnika do przeprowadzania kontroli musi minąć przynajmniej 7 dni. W zawiadomieniu o wszczęciu kontroli powinny być informacje o:
-
Organie przeprowadzającym kontrolę;
-
Miejscu i dacie wystawienia zawiadomienia;
-
Przedsiębiorcy, wobec którego będą przeprowadzane czynności kontrolne;
-
Zakresie kontroli;
Jeśli w terminie 30 dni od zawiadomienia podatnika o zamiarze podjęcia działań kontrolnych, kontrola nie zostanie przeprowadzona, zgodnie z art. 48 ust 2 ustawy o prawach przedsiębiorcy, urząd skarbowy nie może wszcząć kontroli i konieczne jest ponowne zawiadomienie i ustalenie nowego terminu.
Istnieją sytuacje, w których kontrola skarbowa może zostać przeprowadzona bez uprzedniego zawiadomienia podatnika:
-
Przedsiębiorca nie posiada znanego adresu zamieszkania lub adresu firmy;
-
Istnieje uzasadnione podejrzenie zagrożenia życia lub zdrowia;
-
Kontrola może uniemożliwić popełnienie wykroczenia lub przestępstwa;
-
Kontrola ma być przeprowadzona na podstawie ratyfikowanej umowy międzynarodowej lub przepisów prawa Unii Europejskiej;
-
Kontrola może zostać przeprowadzona na podstawie odrębnych przepisów.
Kontrola skarbowa – jakie dokumenty trzeba przygotować?
Od dnia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, przedsiębiorca ma przynajmniej 7 dni na przygotowanie potrzebnych dokumentów, które będą podlegać kontroli. Może w tym czasie zweryfikować dokumentację księgową firmy i w razie błędów lub nieścisłości dokonać niezbędnych korekt w księdze przychodów i rozchodów oraz w deklaracjach podatkowych.
Zgodnie z artykułem 287 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej w przypadku, gdy podatnik posiada w dokumentacji księgowej faktury wystawione w obcym języku, może zaistnieć konieczność przetłumaczenia ich na język polski.
Jeśli przedsiębiorca używa do prowadzenia księgowości programów komputerowych, jest zobowiązany zapewnić kontroli skarbowej dostęp do księgi podatkowej oraz do dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na nośniku danych.
Co ważne, kontroli podlegają wyłącznie dokumenty dotyczące okresu, który został wykazany w powiadomieniu o rozpoczęciu postępowania kontrolnego. W przypadku, gdyby urzędnicy podczas przeprowadzania czynności kontrolnych zażądali dokumentacji z innego okresu, przedsiębiorca ma prawo odmówić im ich wydania. Chyba że urząd skarbowy wystosuje pismo z żądaniem wydania dokumentów za ten okres.
Czego może dotyczyć kontrola skarbowa?
Miejscem kontroli, co do zasady, jest siedziba kontrolowanej firmy. Przedsiębiorca ma obowiązek udostępnić organom miejsce do pracy. Najlepiej, żeby był to osobne pomieszczenie, zamykane i dające gwarancję bezpieczeństwa przechowywanych tam dokumentów. W przypadku, gdy przedsiębiorca nie będzie w stanie zapewnić odpowiednich warunków, organ kontrolny może wystąpić o wydanie mu dokumentacji na czas trwania kontroli. W takim wypadku czynności kontrolne mają miejsce w urzędzie.
Kontrola skarbowa – prawa przedsiębiorcy
Przedsiębiorca w trakcie kontroli ma również swoje nienaruszalne prawa. Najważniejszym z nich jest prawo do aktywnego uczestnictwa w czynnościach kontrolnych. Daje mu to uprawnienie do kontrolowania procesu gromadzenia i sporządzania dowodów. Po zakończonej kontroli i wydaniu protokołu przedsiębiorca ma prawo do złożenia zastrzeżeń i wyjaśnień. Może również wnieść sprzeciw wobec przeprowadzonej kontroli i sposobu, w jaki została przeprowadzona. Jeśli przedsiębiorca poniósł w trakcie działań kontrolnych szkodę, przysługuje mu roszczenie o odszkodowanie w trybie cywilnym.