Koszty pobytu w domu pomocy społecznej. Kwoty są gigantyczne
Pobyt w domu pomocy społecznej to dla wielu rodzin konieczność, ale też spory wydatek. Koszty sięgają kilku tysięcy złotych miesięcznie, często przewyższając emeryturę seniora. Kto jest odpowiedzialny za te opłaty i co zrobić, gdy rodzina nie jest w stanie pokryć kosztów? Wyjaśniamy, jak wygląda system finansowania DPS-ów i na jakie wsparcie można liczyć.
Kto trafia do DPS i jak wygląda proces przyjęcia?
Domy pomocy społecznej (DPS) to miejsca, które zapewniają całodobową opiekę nad osobami starszymi, schorowanymi lub tymi, które z innych powodów nie mogą samodzielnie funkcjonować w swoim dotychczasowym środowisku. Jest to często ostatnia deska ratunku dla rodzin, które nie mają możliwości zapewnienia odpowiedniej opieki dla seniora we własnym zakresie. Placówki te prowadzone są przez jednostki samorządowe – gminy lub powiaty, a ich działalność skierowana jest do osób z różnymi problemami zdrowotnymi, m.in. niepełnosprawnością fizyczną lub umysłową.
Proces przyjęcia do DPS jest dokładnie regulowany prawnie. Wniosek o skierowanie należy złożyć w ośrodku pomocy społecznej w miejscu zamieszkania seniora. Następnie, w ciągu dwóch tygodni, przeprowadzany jest wywiad środowiskowy, w którym uczestniczą senior, jego rodzina oraz pracownik socjalny. To na podstawie tego wywiadu ustalana jest kwota, jaką senior lub jego rodzina będą musieli płacić za pobyt w domu pomocy społecznej. I tutaj pojawia się kluczowa kwestia – koszt pobytu często okazuje się być ogromnym obciążeniem.
Wyższe rekompensaty za stare książeczki przedpłat. Można dostać nawet 27 tys. zł Wielka akcja policji ruszyła. Posypią się mandaty, zapłacisz nawet 3000 złKoszty pobytu w DPS mogą przewyższać możliwości seniora i jego rodziny
Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. wskazuje, że głównym płatnikiem za pobyt w DPS jest sam mieszkaniec, który musi przeznaczyć na ten cel maksymalnie 70% swojego dochodu. Jednak średnia emerytura po waloryzacji w marcu 2024 roku wyniosła 3 789,60 zł brutto, co w wielu przypadkach nie pokrywa pełnych kosztów. W rzeczywistości opłata za pobyt w DPS często przekracza tę kwotę – jedna z najniższych stawek wynosi 4 500 zł brutto, co oznacza, że różnicę muszą dopłacić członkowie rodziny seniora.
Jeśli senior ma małżonka, dzieci lub wnuki, to oni zobowiązani są do pokrycia brakującej części kosztów, a wysokość tej dopłaty zależy od ich dochodów. W sytuacji, gdy rodzina nie jest w stanie sprostać finansowym wymaganiom, obowiązek ten przejmuje gmina, która pokrywa koszty pobytu seniora w DPS w pełnym zakresie.
Problematyczne zasady płatności: co z majątkiem seniora?
Jedną z kwestii budzących kontrowersje jest to, w jaki sposób ustalane są opłaty za DPS. Obecnie opłaty opierają się na dochodach seniora oraz jego rodziny, co może rodzić trudności w sytuacjach, gdy dochody są niskie, ale senior posiada znaczny majątek. W takich przypadkach rodziny często zastanawiają się, dlaczego nie można uwzględnić tego majątku przy ustalaniu opłat za pobyt w domu pomocy społecznej.
Posłowie zwrócili się do resortu rodziny z prośbą o nowelizację ustawy, proponując, aby opłaty były ustalane zarówno na podstawie dochodów, jak i majątku seniora lub jego rodziny. Resort rodziny odpowiedział jednak, że takie rozwiązanie jest niemożliwe ze względu na konstytucyjną ochronę własności. Oznacza to, że seniorzy mają prawo swobodnie dysponować swoim majątkiem, a gmina nie może go w żaden sposób przejąć czy wykorzystać do pokrycia kosztów pobytu w DPS.
W obliczu rosnących kosztów i ograniczeń systemowych rodziny często zmagają się z trudnymi decyzjami finansowymi. Dla wielu z nich pomoc gminy może być jedyną drogą do zapewnienia opieki seniorom, którzy nie mogą już samodzielnie funkcjonować.
Wybór domu pomocy społecznej dla seniora to nie tylko kwestia emocjonalna, ale także finansowa. Wysokie koszty mogą stanowić duże obciążenie dla rodziny, jednak odpowiednie zrozumienie przepisów oraz dostępnych form wsparcia może pomóc w podjęciu świadomej decyzji.
