Minimalna stawka godzinowa - ile wynosi i jak ją ustalić?
Przy podejmowaniu pracy, istotnym czynnikiem z nią związanym jest wysokość wynagrodzenia. To nie zawsze musi być w stu procentach satysfakcjonujące dla pracownika, ale nie może być niższe od prawnie ustalonych norm. Polska bowiem, jak każdy demokratyczny kraj, zadbała o to, by godność i możliwość prowadzenia przyzwoitego życia dzięki odpowiedniemu wynagrodzeniu były regulowane prawnie. W naszym kraju obowiązują więc pojęcia płacy minimalnej i minimalnej stawki godzinowej. Bardziej skomplikowane wydaje się to drugie pojęcie. Jak więc dokładnie wygląda? Minimalna stawka godzinowa – ile wynosi i jak ją ustalić?
Minimalna stawka godzinowa – kiedy obowiązuje?
Zanim zajmiemy się wyjaśnianiem wysokości minimalnej stawki godzinowej, należy sprecyzować, kiedy w ogóle należy ją uwzględnić. Obowiązuje ona wówczas, gdy pracownik jest zatrudniony na mocy umowy o pracę. W momencie zatrudniania takiego pracownika ustala się z nim, na jakich zasadach będzie rozliczany. Jeśli w jego umowie widnieje kwota wynagrodzenia miesięcznego, wówczas podstawę pensji gwarantuje mu płaca minimalna, która na tę chwilę wynosi 2 800 zł brutto. Jeśli jednak w umowie widnieje zapis, według którego pracownik jest rozliczany wedle stawki godzinowej, wówczas zabezpiecza minimalna stawka godzinowa.
Minimalna stawka godzinowa – ile wynosi i jak ja ustalić?
Należy jednak zaznaczyć, że minimalna stawka godzinowa jest bezpośrednio związana z płacą minimalną i jest na niej podstawie obliczana. W jaki sposób? Miesięczną płacę minimalną dzieli się po prostu przez ilość godzin pracy w danym miesiącu. Ta nie zawsze jest równa, bowiem w zależności od miesiąca i jego ułożenia w kalendarzu oraz świąt ustawowo wolnych od pracy, w jednym miesiącu może być więcej dni roboczych niż w poprzednim. Wobec tego minimalna stawka godzinowa będzie różniła się w każdym miesiącu, ale podstawa jej obliczenia już nie. W związku z powyższym można wywnioskować, że stawka będzie znacznie niższa w miesiącach pozbawionych dodatkowych dni wolnych. Pracownik wcale nie zarobi więc więcej w takim okresie, choć do przepracowania będzie miał więcej godzin. Jest to zgodne z prawdą i widać to na przykładach miesięcy z tego roku. Dla porównania, minimalna stawka godzinowa za styczeń, w którym do przepracowania były tylko 152 godziny, wyniosła 18,42 zł. W marcu zaś tych godzin było do przepracowania aż 186, w związku z czym minimalna stawka godzinowa spadła do 15,21 zł.
Przy obliczaniu minimalnej stawki godzinowej należy mieć świadomość, że podstawa tego obliczenia zawsze jest ta sama, bo jest nią płaca minimalna, ale jej wartość może już ulec zmianie. W naszym kraju jest ona ustalana każdego roku na mocy ustawy z 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Według tego dokumentu do 15 września każdego roku wartość płacy minimalnej powinna zostać ogłoszona w drodze obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów na łamach Dziennika Urzędowego Rzeczypospolitej „Monitor Polski” lub w drodze rozporządzenia Rady Ministrów w Dzienniku Ustaw.
Minimalna stawka godzinowa a umowy cywilnoprawne
Prawdą jest, że płaca minimalna, a co za tym idzie - minimalna stawka godzinowa obliczona na jej podstawie obowiązuje tylko pracowników zatrudnionych na mocy umowy o pracę. Co jednak w przypadku, gdy taka osoba podpisała z pracodawcą umowę cywilnoprawną, czyli umowę o dzieło lub umowę zlecenia? Prawo chroni także tych, którzy zobowiązali się pracować w ramach umowy zlecenia, ale już nie tych zatrudnionych na mocy umowy o dzieło. Obowiązująca takich pracowników minimalna stawka godzinowa także jest ustalana każdego roku. Na ten moment wynosi ona 18,30 zł.
Mogłoby się więc wydawać, że dla pracownika bardziej opłacalne będzie zatrudnienie na umowę zlecenia, ponieważ powyższa minimalna stawka, w przeciwieństwie do tej obliczanej na podstawie płacy minimalnej, nie jest zależna od liczby godzin pracy w miesiącu. W przytoczonym wyżej marcu tego roku osoba zatrudniona na umowę zlecenie dostałaby w oparciu o stawkę godzinową znacznie wyższe wynagrodzenie od tej, wykonującej obowiązki z tytułu umowy o pracę. Należy jednak pamiętać, że umowa o pracę gwarantuje szereg innych praw i przywilejów, których umowy cywilnoprawne nie przedstawiają.