Najbiedniejsze kraje świata. Życie w nich to często prawdziwy koszmar

Najbiedniejsze kraje świata skoncentrowane w dwóch regionach

Najbiedniejsze kraje świata niczym nie przypominają państw na miarę XXI w. Na próżno szukać w nich zaawansowanej infrastruktury, szerokiego dostępu do usług czy powszechnej edukacji. Z tymi problemami walczą tzw. państwa rozwijające się, często określane mianem Trzeciego Świata.

Do zbadania skali problemu ubóstwa wykorzystuje się wiele wskaźników. Jednym z nich jest wielowymiarowy wskaźnik ubóstwa (Multidimensional Poverty Index, MPI) opracowywany co roku na forum agendy ONZ - UNDP (Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju). W 2019 r. MPI dla Afryki Subsaharyjskiej wyniósł 57,5 proc. Za mniej niż 1,90 dolara dziennie na dobę musi wyżyć ok. 413 mln Afrykańczyków z obszaru subsaharyjskiego - jest to region o największej liczbie osób żyjących w skrajnym ubóstwie.

Jak ten problem prezentuje się w poszczególnych państwach? Do przeanalizowania skali ubóstwa zostały wykorzystane oficjalne dane Banku Światowego dotyczące PKB per capita. Zgodnie ze wskaźnikiem zamożności państwa w przeliczeniu na mieszkańca najbiedniejsze kraje świata to: Burundi, Republika Środkowoafrykańska, Malawi, Demokratyczna Republika Konga i Niger. Wszystkie leżą w Afryce Subsaharyjskiej

Najbiedniejsze kraje świata – ranking według PKB per capita

Najbiedniejszym krajem świata jest obecnie Burundi, którego wskaźnik PKB per capita w 2019 r. wyniósł zaledwie 785 dolarów. To niewielkie państwo położone w Afryce Wschodniej bez dostępu do morza, które zamieszkuje ok. 12 mln osób. Dla 90 proc. obywateli głównym źródłem utrzymania pozostają własne uprawy rolnicze. Problemy tego kraju wynikają przede wszystkim z nieodpowiedniego planowania i zarządzania gospodarką. Nie bez znaczenia jest także brak stabilności politycznej, z którą Burundi zmaga się od zakończenia wojny domowej w 2005 r. (konflikt etniczny między plemionami Hutu i Tutsi).

Na drugim miejscu w niechlubnym rankingu „Najbiedniejsze kraje świata” uplasowała się Republika Środkowoafrykańska z PKB per capita rzędu 987 dolarów. To państwo leżące w Afryce Środkowej o ponad 4,8 milionowej populacji. Według szacunków ok. 71 proc. obywateli tego kraju żyje poniżej granicy ubóstwa. Republika Środkowoafrykańska posiada bogate złoża diamentów, ale nie jest w stanie wykorzystać swojego ogromnego potencjału z uwagi na źle zorganizowany transport i nieustanne niepokoje na tle politycznym.  

Trzecim najbiedniejszym krajem świata jest Malawi, którego PKB per capita wynosi 1106 dolarów. Państwo położone w Afryce Wschodniej o ponad 19 milionowej populacji w dalszym ciągu nie radzi sobie z potężną korupcją, która dewastuje gospodarkę. Negatywny wpływ na kondycję państwa ma także nieudolne zarządzanie pieniędzmi.

Tuż za podium rankingu „Najbiedniejsze kraje świata” uplasowała się Demokratyczna Republika Konga. PKB per capita tego drugiego pod względem wielkości państwa afrykańskiego wynosi 1146 dolarów. DRK zamieszkuje aż 89 mln obywateli, co tylko potęguje skalę ubóstwa. Według danych Banku Światowego współczynnik zgonów niemowląt wynosi obecnie 66 na 1000 (liczba zgonów dzieci do ukończenia 1 rż. w stosunku do liczby urodzeń żywych w tym samym czasie). Ten indykator pokazuje, w jak opłakanym stanie jest kongijska służba zdrowia. Mimo bogatych złóż kobaltu, miedzi, niobu, ropy naftowej i złota państwo nie jest w stanie przezwyciężyć problemów finansowych. Prezydent w latach 2001-2019 - Joseph Kabila, był kilkukrotnie oskarżany o podkradanie pomocy, którą do DRK kierowały zagraniczne podmioty.

Piąte miejsce w rankingu przypadło Nigrowi, którego PKB per capita wynosi 1278 dolarów. To państwo w Afryce Zachodniej, w którym żyje ponad 24 mln osób. Problemy Nigru wynikają w dużej mierze z niekorzystnego położenia geograficznego - 80 proc. jego powierzchni stanowi bowiem pustynia. Kraj regularnie mierzy się z suszami, które zaburzają rolnictwo i naruszają łańcuchy dostaw, prowadząc obywateli na skraj głodu.

W pierwszej dziesiątce zestawienia „Najbiedniejsze kraje świata” znalazły się także: miejsce 6 - Mozambik (PKB per capita - 1338 dolarów), 7 - Liberia (1491 dolarów), 8 - Czad (1649 dolarów), 9 - Togo (1667 dolarów) i 10 - Madagaskar (1719 dolarów). Warto odnotować, że dane są niepełne – analitycy z Banku Światowego nie posiadają informacji o PKB per capita takich państw jak Sudan Południowy czy Jemen, które mierzą się z dwoma największymi kryzysami humanitarnymi naszych czasów. Do lektury na temat najbiedniejszych krajów Europy zapraszamy tutaj.

Wszystkie biedne kraje otrzymują pomoc zewnętrzną zarówno od organizacji pozarządowych, jak i organizacji wyspecjalizowanych ONZ (np. FAO, UNHCR i UNDP). Jedynym sposobem na odwrócenie niedoli najbiedniejszych krajów świata jest kontynuowanie wspólnych działań, które podmioty te podejmują w ramach tzw. klastrów. A stoi przed nimi ogromne wyzwanie, ponieważ według ONZ aż 32 mln ludzi na całym świecie ponownie pogrążyło się w ubóstwie z uwagi na wybuch pandemii COVID-19.