Obowiązek segregacji ubrań wszedł w życie. Wiadomo, co później dzieje się z tekstyliami
Od 1 stycznia 2025 roku odzież należy obowiązkowo segregować i przekazywać do Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych. Ma to ułatwić proces recyklingu i ponownego wykorzystania materiałów tekstylnych. Wiadomo, co dzieje się z ubraniami i butami, których pozbędziemy się na nowych zasadach.
Fast fashion zbiera żniwa
Ubrania wbrew pozorom są obecnie bardzo tanie, a w jeszcze korzystniejszych cenach można je kupić z dalekiego wschodu. Co jednak istotne, za tym wszystkim idzie degradacja środowiska i praca niewolnicza dzieci . Fast fashion jest aktualnie niemal w szczycie swojego rozwoju i powoli zaczyna zbierać żniwa.
Każdego roku na całym świecie produkuje się nawet 100 milionów ton odzieży , a 92 miliony ton lądują na wysypiskach śmieci . Dla zwizualizowania sobie skali problemu można sobie wyobrazić, że co sekundę jedna ciężarówka pełna tekstyliów rozładowuje towar . Ubrania są też obecnie mniej trwałe oraz znacznie szybciej się nudzą. Poskutkowało to tym, że obecnie daną sztukę zakładamy 7 do 10 razy, a następnie wyrzucamy. Jeszcze 15 lat temu wynik ten był o 35% wyższy .

Równocześnie fast fashion i cały przemysł tekstylny odpowiadają za 20% zanieczyszczeń wody, a aby wyprodukować 1 kilogram bawełny potrzeba aż 20 tys. l zasobów wodnych . Warto również zauważyć, że w 2000 roku marki produkowały o aż połowę mniej ubrań niż dziś, co jasno wskazuje, że zapotrzebowanie — choć nie powinno, to znacząco wzrosło .
Nowe obowiązki segregacji weszły w życie
To między innymi te dane najprawdopodobniej zmobilizowały Unię Europejską do wprowadzenia konkretnych regulacji w sprawie segregacji tekstyliów . Te weszły w życie w Polsce 1 stycznia 2025 roku i w związku z tym obywatele zyskali nowy obowiązek. Do tej pory nienoszone ubrania wyrzucało się do pojemnika z odpadami zmieszanymi , teraz postępowanie wygląda zupełnie inaczej.

Od początku roku gminy powinny zapewniać przyjmowanie odpadów tekstyliów, a rozwiązaniem minimum jest odbiór w PSZOKach, a więc Punktach Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych . Choć mieszkańcy nie muszą zaopatrywać się w nowy pojemnik na wyrzucaną odzież, to jednak powinno się je przekazywać do wskazanego przez organ punktów. Tyczy się to tekstyliów, ubrań oraz obuwia .
Bez wprowadzenia zmian w obszarze zarządzania odpadami, przemysł tekstylny nadal będzie powodował nadmierną emisję gazów cieplarnianych, konsumpcję zasobów naturalnych i zanieczyszczenie wód. Niepotrzebne i zużyte ubrania zapełniają nasze składowiska, a wiele z nich trafia w miejsca przypadkowe jak choćby las - uzasadniała zmiany wiceministra klimatu i środowiska Anita Sowińska.
Oprócz wprowadzenia regulacji praktyk Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało również katalog dobrych praktyk, które mają pomóc gminom dostosować się do przepisów w efektywny sposób . Chodzi między innymi o zbiórkę workową “door-to-door”, organizowanie punktów wymiany nienoszonej odzieży, a także wprowadzanie innowacyjnych form recyklingu .
Odpowiednie segregowanie tekstyliów pozwala na ponowne wykorzystanie ich w rozmaity sposób. Wiadomo, co dzieje się z niepotrzebnymi ubraniami, kiedy zostaną rozdysponowane w nowy wymagany sposób .
Zobacz: PKP Intercity ma prezent dla pasażerów. Prezes zdradził plany nowego programu
Wiadomo, co dzieje się z wyrzuconymi tekstyliami
To, co wydarzy się z danym elementem ubrania, zależy od wielu czynników. Chodzi między innymi o jego jakość i działania konkretnego podmiotu, do którego trafią . Jeśli tkanina nie jest zniszczona i można ją ponownie wykorzystać, może ona zostać skierowana do osób ubogich, którym przyda się w codziennym użytkowaniu. W innych przypadkach może je czekać ponowna sprzedaż na przykład w sklepach z odzieżą używaną .
Jeśli jednak dane ubranie nie nadaje się do ponownego wykorzystania, wtedy może trafić do specjalnej instytucji, która zajmie się jej recyklingiem . W sposób specjalny mogą zostać potraktowane cenne i drogie surowce, takie jak między innymi wełna — ta może między innymi zostać wyizolowana z całej tkaniny i ponownie trafić do obiegu . Z tańszych materiałów gorszej jakości tworzy się specjalne włókna, a stworzony z nich materiał będzie użyty ponownie do uszycia nowej sztuki ubrania.
Istnieją również firmy, które zajmują się ponowną obróbką butów. Choć te trudniej jest poddać recyklingowi , i tutaj jest to jak najbardziej możliwe . Takie obuwie zostanie nagrzane, aby pozbyć się kleju, a następnie rozdzielne na poszczególne materiały. W ten sposób można odzyskać na przykład skórę, która z powodzeniem można ponownie wykorzystać . Pianka i guma są z kolei mielone na drobno, tworząc nowy surowiec.
Materiały tekstylne są wbrew pozorom bardzo cenne, a dzięki ich segregacji będą oddzielone od pozostałych odpadów, w ten sposób mają większą szansę na to, aby trafić do organizacji, która zrobi z nich ponowny użytek . Wprowadzone od stycznia regulacje najprawdopodobniej znacząco wesprą ten proces.