Obowiązkowy meldunek powraca w 2025 roku? Wielu Polaków drży przed konsekwencjami
Zgodnie z obowiązującym prawem, zarówno obywatele Polski, jak i cudzoziemcy zamieszkujący na jej terytorium, są zobowiązani do dokonania meldunku. Choć przez długi czas wiele osób lekceważyło ten obowiązek, uznając przepisy za martwe, temat ten budzi coraz więcej pytań i wątpliwości. W mediach pojawiają się informacje, że od 2025 roku mają ponownie obowiązywać sankcje za brak meldunku – mogą to być grzywny, upomnienia, a nawet ograniczenie wolności.
Obowiązek meldunkowy wciąż aktualny, ale czy naprawdę grozi za to kara?
W przestrzeni medialnej w ostatnich tygodniach pojawiło się sporo niepokojących informacji sugerujących, że brak meldunku może oznaczać surowe kary. Internauci dzielili się obawami, udostępniając artykuły o nagłówkach informujących o nowych przepisach i grzywnach za niedopełnienie formalności. Czy jednak rzeczywiście brak meldunku zawsze skutkuje karą?
Zgodnie z Ustawą o ewidencji ludności z 24 września 2010 roku, obowiązek meldunkowy w Polsce wciąż formalnie istnieje. Obywatele są zobowiązani do zgłaszania zarówno pobytu stałego, jak i czasowego w odpowiednim urzędzie gminy lub miasta. Choć przepisy są jasne, w praktyce wielu Polaków lekceważy ten obowiązek, nie spodziewając się realnych konsekwencji. Skąd więc nagłe zamieszanie wokół tematu?
Chaos informacyjny wokół rzekomych kar – co na to rząd?
Przez lata meldunek był traktowany raczej jako formalność niż jako obowiązek wymagający natychmiastowego spełnienia, a urzędy rzadko egzekwowały sankcje za brak meldunku, co przyczyniło się do ogólnego przekonania, że jest to przepis martwy. Dlatego tak wiele osób zaskoczyła ostatnia fala doniesień o ewentualnym zaostrzeniu kontroli czy powrocie do bardziej rygorystycznego podejścia w 2025 roku.
W niektórych artykułach możemy przeczytać, że nowe przepisy weszły w życie wraz z początkiem roku, inne z kolei sugerują, że rząd dopiero planuje ich wprowadzenie. Takie sprzeczne doniesienia wywołały falę niepokoju.
Głos w sprawie postanowiło zabrać Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, które w rozmowie z Interią jednoznacznie zaprzeczyło pogłoskom:
Informujemy, że nie są prowadzone prace nad przywróceniem kar za niedopełnienie obowiązku meldunkowego. – poinformował resort w odpowiedzi dla Interii.
Brak meldunku bezkarny, ale są powody, dla których warto się zameldować
Fakty są takie, że choć obowiązek meldunkowy formalnie istnieje, to już kara za jego niedopełnienie została wykreślona z Kodeksu wykroczeń w 2013 roku. Od tamtej pory przepis ten pozostaje w zasadzie martwy – nikt nie ponosi za to odpowiedzialności, a samo zameldowanie ma charakter wyłącznie ewidencyjny.
Ekspert, radca prawny Karol Hojda, w swoim materiale na YouTube zauważa:
Meldunek zasadniczo niczego nie daje, a już na pewno nie daje prawa do lokalu. Meldunek to jedynie czynność administracyjna służąca celom statystycznym. To nie jest dokument określający prawo do zamieszkania czy przebywania w konkretnym lokalu. – r. pr. Karol Hojda
Dla wielu osób meldunek może wydawać się formalnością bez znaczenia, jednak istnieją sytuacje, w których warto go posiadać. Przykład? W wielu polskich miastach, takich jak Warszawa, osoby zameldowane mogą skorzystać z ulg, np. w strefach płatnego parkowania. Otrzymanie karty mieszkańca często uzależnione jest właśnie od posiadania meldunku oraz rozliczenia podatków w danym mieście.
Wynajem mieszkania a brak meldunku
Co istotne – zameldowanie w wynajmowanym mieszkaniu jest możliwe także bez zgody właściciela. Zgodnie z art. 28 ust. 1 Ustawy o ewidencji ludności, wystarczy przedstawić dokument potwierdzający prawo do lokalu (np. umowę najmu) lub oświadczenie właściciela potwierdzające nasz pobyt. Jeżeli właściciel odmawia – urząd i tak może zweryfikować, czy osoba zgłaszająca się ma prawo do użytkowania lokalu, ponieważ:
Z ustępu 2 tego samego przepisu wynika, że urzędnik samodzielnie sprawdza stan prawny lokalu, korzystając z dostępnych baz danych – wyjaśnia Karol Hojda na swoim kanale na YouTube.
Podsumowując – brak meldunku nie wiąże się dziś z żadnymi karami, ale z drugiej strony, posiadanie meldunku może się opłacać. Meldunek nie przyznaje praw do lokalu, ale otwiera dostęp do lokalnych przywilejów, ułatwia załatwienie formalności urzędowych i wpływa na prawidłowe funkcjonowanie systemów ewidencyjnych. Kluczowe jednak, by nie dać się złapać na medialne uproszczenia – kary nie wróciły, a meldunek wciąż pozostaje głównie administracyjną formalnością.
