Polacy o niskich dochodach płacą 3 razy więcej danin niż milionerzy
Raport ministerstwa zatytułowany "Wybrane aspekty systemu podatkowo-składkowego na podstawie danych PIT i ZUS 2016" może być dla niektórych prawdziwym szokiem. Zbadaniem raportu zajął się Business Insider Polska. Czyżby polski system podatkowy bardziej obciążał zarabiających więcej? Suma danin za płacę zarobkową określana jest jako "obciążenie podatkowo-składkowe". Obciążenie wylicza się na podstawie dochodu netto (czyli "na rękę"). Znacznym problemem okazuje się porównanie obywateli na podstawie umów na których pracują. Zupełnie inaczej wygląda wyliczenie obywatela pracującego na umówie zlecenie ("śmieciówce"), a inaczej w przypadku przedsiębiorcy.
Zarabiający mniej płacą większe składki. Zawiłości systemu podatkowego
Pracownicy którzy zarabiają netto kwotę niższą 10 tysięcy złotych, mają całkowite obciążenie (składka podatkowa + społeczna + zdrowotna) wysokości niemal 60%. W przypadku zarobków przekraczających 1 milion polskich złotych, udział całkowite obciążenia sięga 20%. Ministerstwo finansów podkreśla, że powodem różnic są źródła dochodu. Osoby osiągające największe kwoty, zazwyczaj czerpią dochody z różnych źródeł, a co za tym idzie podatek może być rozliczany w inny sposób.
Większość osób zarabiających powyżej 1 miliona rocznie rozlicza się z działalności gospodarczej, która objęta jest podatkiem liniowym wysokości 19%. W przypadku kiedy rozliczają się z posiadania papierów wartościowych lub z udziałów w spółkach, korzystają z rozliczeń PIT-38 (rozliczenie kapitałowe), których wysokość opodatkowania również wynosi 19%. W przypadku kiedy prowadzi się działalnośc gospodarczą, składki są ryczałtowane, czyli niezależne od dochodu. Dlatego też przy wysokim dochodzie, procent ich udziału jest mały w porównaniu z osobami które osiągają większy dochód.
Wprawne oko zauważy również, że wsród osób zarabiających rocznie kwoty w przedziale od 10 do 20 tysięcy złotych, stawka procentowa składek jest niższa (24%) niż w przypadku osób zarabiających do 10 tysięcy. Wynika to z obecności w tej grupie seniorów, którzy będąc na emeryturach mają niższe stawki podatkowe.
Mali przedsiębiorcy cierpią przez ZUS
W związku z tym, że składki na ubezpieczenia społeczne są niezależne od dochodu, w przypadku przedsiębiorstw osiągający bardzo niski dochód, stawka może być nawet większa niż 100%. Im większe dochody, tym niższa jest wartość procentowa dochodów, dlatego, że stawka jest stała. W związku z tym rząd zapowiada działania, które mają pomóc mniejszym przedsiębiorcom. Od stycznia 2019 mali przedsiębiorcy mogą rozliczać się w ramach "Małego ZUS-u" w którym stawki podatkowe są znacznie niższe. Korzystać z niego mogą tylko mniejsi przedsiębiorcy, nie osiągający bardzo wysokich przychodów.
Nierówności dochodowe w Polsce
Nierówności dochodowe w Polsce zbadano przy pomocy współczynnika Giniego, zwanego też współczynnikiem nierówności społecznej. Współczynnik pomaga przy pomocy liczb (w skali 0-1) określić różnice dochodowe w danej grupie. W Polsce wysokość współczynnika wyniosła 0,53 co jest nienajlepszym wynikiem. Przy badaniu zostały uwzględnione także "zerowe" dochody. Po ich wyłączeniu zmiana jest niewielka, bo współczynnik wyniesie dokładnie 0,51.
Ministerstwo Finansów uspokaja - przelicznik dotyczył dochodów na głowę, nie gospodarstwo domowe. Jak donosi GUS - współczynnik wynosi 0,3 co nie jest złym wynikiem na tle innych europejskich państw. Ponadto dane ministerstwa finansów nie obejmują przychodów związanych z programami społecznymi, prowadzonymi przez rząd.
