Polska legenda na skraju bankructwa. Ogromne długi, pracownicy bez wynagrodzeń
Fundacja Ośrodka KARTA, oficjalnie w statusie organizacji pożytku publicznego, w praktyce największe w Polsce archiwum społeczne, powołana do życia w 1982 r. niedawno, w styczniu br., obchodziła 42. urodziny. Wiele wskazuje na to, że kolejnych KARTA już nie doczeka. Ośrodek potwierdził swoje problemy finansowe w mediach społecznościowych; teraz apeluje o wsparcie. Sprawdziliśmy sprawozdanie finansowe z 2023 r.
Polska legenda upada. Fundacja Ośrodek KARTA nie ma na wypłaty i czynsz
Archiwum społeczne to rola tożsama do instytucji IPN, z tą różnicą, że powołana oddolnie - z inicjatywy obywatelskiej. Od 1982 r. losy Fundacji są związane - najpierw - z kwartalnikiem publicystycznym “KARTA”, później - szeregiem innych projektów. Jednym z ostatnich jest choćby Projekt Granice Codzienności; pogłębiający dyskurs relacji pogranicznych: polsko-niemieckich czy polsko-ukraińskich, innym - “Kampania Wszystko, czego nie wiecie o dowódcy Armii Krajowej” (z lipca br.) - czyli autobiografia Tadeusza Bora-Komorowskiego i film, opublikowany w serwisie YouTube.
Większość projektów “Karty” realizowanych jest przy finansowym udziale ministerstwa albo grantów naukowych. Ponadto Karta wspiera się środkami z podatków (1,5 proc.) , pojedynczych darowizn , zapisów testamentowych i serwisu Patronite . To wszystko na nic - bo fundacja tonie w długach. Za czynsz, za ZUS, za wypłaty.
Zobacz też: Wiek emerytalny w górę, albo praca do śmierci. Twórca systemu nie ma złudzeń, przygotuj się
Problemy KARTY
Pierwotnie nieoficjalne doniesienia o problemach finansowych potwierdziła w piątek (30.08.24 r.) Izabela Kotapska, przedstawicielka instytucji. Cytowana przez serwis Business Insider podaje, że zadłużenie tylko od stycznia br. sięga ponad 500 tys. zł - u wszystkich kontrahentów, w ZUS i u pracowników.
Na co wydaje “Karta”? Główną, dzierżawioną siedzibę mają w Warszawie przy ul. Narbutta 29, dodatkowy lokal na zasoby archiwalne w alei Niepodległości i Witrynę Domu Wschodniego+ (plac Konstytucji 6) - ten ostatni to inicjatywa powołana do życia po wybuchu rosyjskiej wojny. Jak sama Kotapska zwraca uwagę, finansowanie ośrodka to głównie granty, a te zwykle nie obejmują najmów - finansują głównie dany projekt.
W tej chwili mamy trzymiesięczne zaległości w opłatach za czynsz i media. Zagrożeni eksmisją, prowadzimy rozmowy w sprawie rozłożenia zaległości na raty - wyznaje.
Poza tym: dwumiesięczne zadłużenie u pracowników w pensjach - sięgające ok. 200 tys./mies. i szereg umów zaległych, za prace zlecone (nieetatowe).
Sprawozdanie finansowe. "Nie ma podstaw do stwierdzenia, że istnieją okoliczności wskazujące na zagrożenie działalności"
Na koniec 2023 r. fundacja złożyła stosowne oświadczenie podsumowujące płynność finansową. Jeszcze wówczas dokument rozpoczynał się fragmentem, zapowiadającym spokojny rok 2024.
Na podstawie uzyskanych dotacji na 2024 rok i realizowanych projektów wieloletnich nie ma podstaw do stwierdzenia, że istnieją okoliczności wskazujące na zagrożenie kontynuowania działalności Fundacji .
Niemniej, w rozmowie z “BI” Kotapska oceniła, że ośrodek znalazł się w tym miejscu “po wielu latach balansowania na krawędzi”.
Doraźne darowizny od prywatnych darczyńców pozwalały nam dotrwać do dziś – teraz to już jednak za mało. Jednocześnie nie możemy przerwać naszej pracy - mówi.
Koszty działalności statutowej w 2023 r. sięgnęły 5 468 426,50 zł (4 845 271,38 zł w roku 2022) przy przychodach 5 653 870,48 zł (4 780 318,55 zł w 2022 r.). Zysk netto na koniec 2023 r. sięgnął, według oświadczenia 78 334,16 zł przy stracie ponad 90 tys. za rok 2022.