Rocznie wydajemy na ich utrzymanie 3 mld zł. Czy więźniowie powinni sami pracować?
Praca dla więźniów
W 2019 roku koszt utrzymania więźnia wynosił ponad 3 tys. zł miesięcznie. Teraz ta cena z pewnością wzrosła przez postępującą inflację, jednak nawet ta stawka to więcej niż pensja Polaków, którzy pracują za najniższą krajową (mimo podwyżki minimalnej pensji do 2600 zł brutto). Wiele osób za najniższą krajową musi utrzymać swoje rodziny, nie mówiąc już o emerytach. Ci, którzy otrzymują od państwa najniższe świadczenia (1200 zł mies.) żyją na skraju ubóstwa.
W tej chwili w więzieniach przebywa prawie 70 tys. osób. Wysokie koszty utrzymania tych, którzy wdali się w konflikt z prawem są przyczynkiem do wciąż powracających dyskusji. Wielu Polaków domaga się, żeby więźniowie szli do pracy, by chociaż częściowo zarobić na swoje utrzymanie.
Resocjalizacja, która jest celem izolacji więźniów często nie przynosi żadnych rezultatów. Po wypuszczeniu z zakładu karnego wiele osób w niedługim czasie do nich wraca. Często przyczyną tego jest właśnie fakt, że dla tego typu osób nie ma perspektyw: trudno im znaleźć pracę, maja konflikty z rodziną, są wykluczeni z wielu grup społecznych.
Obowiązek podjęcia przez nich pracy mógłby rozwiązać wiele z tych problemów. W ten sposób wielu osadzonych mogłoby nauczyć się nowych kwalifikacji, które przydałyby im się w przyszłym życiu na wolności. Oprócz tego więźniowie mogliby nawiązywać kontakty z innymi osobami niż inni osadzeni, co mogłoby z pewnością pozytywnie wpłynąć na ich resocjalizację.
W tej chwili praca dla osób przebywających w zakładach karnych jest dobrowolna. Osadzeni mogą zdecydować się na pracę odpłatną lub nieodpłatną. Pierwsza forma jest jednak zarezerwowana jedynie dla osób, którym pozostało niewiele wyroku lub zostali skazani za niewielkie przewinienia. W drugim przypadku więźniowie mogą pracować w bliskiej odległości od zakładu - np. przy terenach zielonych znajdujących się na terenie więzienia lub w jego pobliżu.
Coraz mniej więźniów wykonuje odpłatne prace
Według danych służb więziennych zatrudnienie osadzonych spada z miesiąca na miesiąc. W grudniu 2019 roku poza zakładem karnym pracowało 17339 więźniów. W styczniu 2020 roku ta liczba spadła o prawie 400 pracowników - 16957 osadzonych pracowało w styczniu odpłatnie. W kolejnych miesiącach pracowało coraz mniej osób:
luty 2020 r. - 16797 pracujących
marzec 2020 r. - 16026 pracujących
kwiecień 2020 r. - 14391 pracujących
maj 2020 r. - 12459 pracujących
czerwiec 2020 r. - 11189 pracujących
Spadek zatrudnienia można wytłumaczyć sytuacją epidemiologiczną, jednak ta tendencja utrzymywała się jeszcze przed ogłoszeniem stanu epidemii. Redukcję w osobach zatrudnionych obserwuje się także wśród więźniów, którzy pracują nieodpłatnie, jednak te wartości nie są aż tak spektakularne.
Jakie są wady zatrudniania więźniów
Największym ryzykiem, które idzie za zatrudnianiem osadzonych jest rzecz jasna ucieczka. Wielu pracujących do tej pory stara się ukrócić w ten sposób swój czas odsiadki. Zastanówmy się jednak, czy w dzisiejszych czasach nie dysponujemy narzędziami, które pozwoliłyby na rzetelną kontrolę pracujących więźniów?
Kolejnym problemem jest fakt, że nie da się nikogo zmusić do wykonywania pracy. Osadzonych, mimo odbywania kary, nadal bronią prawa człowieka, w związku z czym nikt nie ma prawa przymuszać ich do pracy. Jak zatem można by rozwiązać taki problem? To pytanie pozostawiamy naszym czytelnikom.
