Rodzaje podatków w Polsce
Co to jest podatek?
Podatek to rodzaj daniny, który stanowi główne źródło dochodów państwa i umożliwia finansowanie jego działalności. Podatki są zróżnicowane pod kątem podmiotu i przedmiotu opodatkowania oraz sposobu poboru. W Polsce wyróżniamy obecnie kilkanaście rodzajów podatków pośrednich i bezpośrednich. Podatki pośrednie są pobierane przy okazji opłaty ceny danego produktu czy usługi; jest to danina o charakterze bezzwrotnym. Natomiast podatki bezpośrednie są odprowadzane m.in. w postaci rozliczenia deklaracji podatkowych na rzecz odpowiednich organów.
Rodzaje podatków bezpośrednich
Wśród podatków bezpośrednich można wyróżnić:
-
podatek dochodowy od osób fizycznych – PIT – to podstawowa forma ordynacji podatkowej, która dotyczy każdego obywatela, a ich rozliczanie jest podstawowym obowiązkiem podatnika. Jest to podatek od osób fizycznych. PIT wiąże się z ulgami, opodatkowaniem na poziome 17% przy dochodach do 85 528 złotych oraz 32% za kwotę nadwyżkową,
-
podatek dochodowy od osób prawnych – CIT – drugi najważniejszy podatek w Polsce. Jest to podatek dochodowy od osób prawnych, co należy rozumieć tak, że opłata ta dotyczy firm, które zwyczajowo płacą 19% podatku. Małe przedsiębiorstwa mają łatwiej i ich stawka wynosi 15%,
-
podatek od czynności cywilnoprawnych – dotyczący wszelkich działań cywilnoprawnych, czyli takich czynności jak: umowy pożyczki, sprzedaży, darowizny czy dożywocia. To także podatek od ustanowienia hipoteki,
-
podatek rolny – opodatkowaniu podlegają użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej,
-
podatek leśny – opodatkowaniu podlegają grunty leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako lasy – z wyjątkiem lasów zajętych na wykonywanie innej działalności gospodarczej niż działalność leśna,
-
podatek od nieruchomości za:- grunty,- budynki lub ich części,- budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej,
-
podatek od środków transportu – płatny za środki transportowe, których dopuszczalna masa całkowita (dmc) przekracza 3,5 t; przedmiotem opodatkowania są tu:- samochody ciężarowe o dmc powyżej 3,5 tony i poniżej 12 ton,- samochody ciężarowe o dmc równej lub wyższej niż 12 ton,- ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dmc zespołu pojazdów od 3,5 tony i poniżej 12 ton,- ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dmc zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton,- przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dmc od 7 ton i poniżej 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego,- przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dmc równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego,
-
podatek tonażowy – to zryczałtowana forma opodatkowania podatkiem dochodowym w zakresie działalności polegającej eksploatacji morskich statków handlowych w żegludze międzynarodowej,
-
podatek od wydobycia niektórych kopalin – opodatkowaniu podlega wydobycie: miedzi, srebra, ropy naftowej, gazu ziemnego,
-
zryczałtowany podatek od wartości sprzedanej produkcji (tzw. podatek od produkcji okrętowej).
Rodzaje podatków pośrednich
Wśród podatków pośrednich można wyróżnić:
-
podatek od towarów i usług – VAT – podatek podstawowy od wartości dodanej, który jest wliczany w cenę produktu i usługi,
-
podatek akcyzowy – jest to podstawowy dochód państwowy nakładany na takie produkty, jak: alkohol, papierosy lub paliwo,
-
podatek od gier – stawki zróżnicowane w zależności od rodzaju gry od 2% do nawet 25%.