Seniorów czeka wielkie rozczarowanie. Chodzi o kolejną waloryzację emerytur. Padła kwota
W marcu każdego roku świadczenia emerytalne dotyka waloryzacja, która ma sprawić, że kwoty będą odpowiednio wysokie, biorąc pod uwagę inflację i funkcjonujące średnie wynagrodzenie. Właśnie pojawiły się najnowsze informacje na jej temat. Polscy seniorzy nie będą zadowoleni, rozczarowanie samo maluje się na twarzy. Te kwoty nie są zachęcające.
Emerytury w Polsce to wciąż temat rzeka
Emerytury w naszym kraju są obliczane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie zgromadzonych składek emerytalnych, kapitału początkowego oraz średniego dalszego trwania życia w momencie przejścia na emeryturę. Wysokość emerytury zależy od długości okresów składkowych i nieskładkowych oraz od wysokości odprowadzanych składek w trakcie aktywności zawodowej.
Generalnie emerytury w Polsce są uważane za stosunkowo niskie, zwłaszcza w porównaniu do przeciętnych wynagrodzeń. Minimalna emerytura od 1 marca 2025 roku wynosi 1 878,91 zł brutto.
Mimo corocznej waloryzacji, polski system emerytalny ma kilka poważnych wyzwań. Największym z nich jest starzejące się społeczeństwo — coraz więcej osób pobiera emeryturę, a coraz mniej pracujących wpłaca składki. To powoduje, że system jest coraz trudniejszy do utrzymania bez dodatkowego wsparcia z budżetu państwa. W dodatku emerytury oparte są głównie na bieżących składkach, a nie na indywidualnie gromadzonym kapitale (tak jak w pełni kapitałowych systemach). Dlatego przeciętne emerytury, choć waloryzowane, często nie nadążają za realnym wzrostem kosztów życia, zwłaszcza dla osób, które miały niskie zarobki lub przerwy w pracy.
Tegoroczna waloryzacja nie zachwyciła emerytów
Żeby poprawić swoją sytuację na starość, coraz więcej osób w Polsce odkłada dodatkowo w ramach IKE, IKZE czy Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK), ale ten system dodatkowego oszczędzania dopiero się rozwija.
Waloryzacja emerytur to coroczny mechanizm podnoszenia świadczeń, który ma na celu utrzymanie ich realnej wartości w obliczu inflacji. Odbywa się 1 marca każdego roku i polega na pomnożeniu kwoty świadczenia przez wskaźnik waloryzacji, który w 2025 roku wyniósł 105,5 proc., co oznacza wzrost świadczeń o 5,5 proc. Oznacza to, że minimalna emerytura wzrosła o 97,95 zł.
Wysokość waloryzacji emerytur zależy od dwóch głównych czynników:
- średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych (inflacji) dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów,
- realny wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku.
Dzięki waloryzacji emerytury są dostosowywane do zmieniających się warunków ekonomicznych, jednak wielu emerytów nadal odczuwa niedosyt z powodu niskiego poziomu świadczeń.
Reakcje emerytów na waloryzację w 2025 roku były mieszane. Z jednej strony, podwyżka świadczeń była pozytywnie odbierana, zwłaszcza przez osoby otrzymujące najniższe emerytury, które od marca 2025 roku wzrosły do 1 878,91 zł brutto. Z drugiej strony, wielu emerytów wyraziło niezadowolenie z powodu niższego wskaźnika waloryzacji w porównaniu do poprzednich lat, kiedy to podwyżki były wyższe. Na przykład, w 2024 roku waloryzacja wyniosła 12,22 proc., a w 2023 roku 14,8 proc.
Wiele wskazuje na to, że w kolejnym roku sytuacja może być podobnie nieciekawa. Właśnie pojawiły się pierwsze prognozy, które z pewnością nie ucieszą zbyt wielu osób.
Zobacz: Samochód za gotówkę to już przeszłość. Unia Europejska wprowadzi limity płatności
Ciemne chmury nad wysokością emerytur. Przyszłość w ciemnych barwach
W marcu 2025 roku GUS poinformował, że inflacja wyniosła 4,9 proc., a realny wzrost wynagrodzeń – 7,7 proc. Gdyby te wskaźniki utrzymały się do końca roku, w 2026 roku emerytury wzrosłyby o 5,43 proc. Byłoby to nieco mniej niż w 2025 roku, choć różnica — zaledwie 0,07 punktu procentowego — dla wielu seniorów ma znaczenie, bo liczy się każda złotówka.
Obecna formuła waloryzacji, oparta wyłącznie na inflacji i wzroście płac, nie zawsze odpowiada faktycznym potrzebom osób starszych — zwłaszcza tych otrzymujących najniższe świadczenia. Wydatki seniorów na leki, opiekę medyczną czy energię często rosną szybciej niż średni poziom inflacji, czego mechanizm waloryzacji obecnie nie uwzględnia. Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów wyraża zaniepokojenie tą sytuacją. Zdaniem związku, realna wartość emerytur może maleć mimo corocznych podwyżek, bo system nie odzwierciedla kosztów życia osób starszych.
Dla seniorów kluczowe jest jednak to, ile pieniędzy realnie trafia do ich portfeli. Przy waloryzacji wynoszącej 5,43 proc., emerytura na poziomie 2000 zł brutto wzrosłaby o nieco ponad 108 zł, a świadczenie w wysokości 3000 zł – o około 163 zł. Wyliczenia te nie uwzględniają ewentualnych zmian wysokości minimalnej emerytury, dodatków socjalnych ani możliwych decyzji rządu dotyczących dodatkowych wypłat, takich jak 13. i 14. emerytura.
Na ten moment trudno powiedzieć, w jaki sposób wyklarują się emerytury w 2026 roku. Wszystko zależy od tego, jak będą wyglądały wskaźniki wraz z końcem roku. Wiele wskazuje jednak na to, że może to waloryzacja może nie być zbyt satysfakcjonująca.
