Mimo małżeństwa spadku nie odziedziczysz. Niektóre zapisy mogą Cię go pozbawić

Kiedy spadek małżonkowi się nie należy?

Pozornie wszystko wydaje się proste. W przypadku śmierci zgodnie z tzw. dziedziczniem ustawowym (jak przypomina serwis Infor.pl mamy z nim do czynienia w przypadku braku testamentu, badź gdy żadna z osób wskazanych w testamencie nie chce lub nie może przejąć spadku)  to małżonek (lub małżonka) zmarłego należą do najbardziej naturalnych spadkobierców. Bywają jednak sytuacje, że mimo małżeństwa odziedziczenie spadku nie jest możliwe.

Kodeks cywilny jak zauważa serwis mns.pl przewiduje kilka sytuacji, w którym małżonek/ka nie może odziedziczyć spadku. Jedna z nich to seperacja, zaznaczmy seperacja uregulowana na gruncie prawnym. Gdy do niej dojdzie i przykładowo umrze mąż, wówczas jego małżonka nie może dziedziczyć na podstawie ustawy, a także wystąpić o zachowek. 

W oczywisty sposób dziedziczenie ustawowe nie będzie możliwe, gdy małżonkowie zdecydują się pójść krok dalej, a zatem gdy dojdzie do rozwodu. Z punktu widzenia prawa spadkowego będą bowiem dla siebie obcymi ludźmi. Nie przysługuje im wówczas ani spadek, ani prawo do zachowku. Dziedziczyć mogą jedynie na podstawie testamentu. 

Co w sytuacji gdy małżonkowie zdecydowali się na seperację lub rozwód, a przed ostatecznymi rozstrzygnięciami jedna z tych osób umrze? Wówczas jak podaje mns.pl i tak może dojść do sytuacji wyłączenia małżonka od dziedziczenia. Art. 940 Kodeksu cywilnego zakłada jednak, że do odziedziczenia spadku nie będzie mogło dojść, jeśli zmarły wystąpił o orzeczenie rozwodu lub seperacji z winy małżonka i żądanie to było uzasadnione. W takim wypadku każdy z pozostałych spadkobierców ustawowych powołanych do dziedziczenia może żądać wyłączenia męża czy żony zmarłego od dziedziczenia.

Oczywiście do odziedziczenia spadku przez małżonka nie dojdzie również w sytuacji, gdy spadkodawca zwyczajnie pominął małżonka w testamencie. Warto jednak podkreślić, że w tej sytuacji pominięty mąż lub żona mają prawo do zachowku, chyba, że spadkobierca dokonał w testamencie skutecznego wydziedziczenia. 

Zgodnie z przepisami jest to dopuszczalne w sytuacji gdy małżonek wbrew woli spadkodawcy uporczywie postępował w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności bądź rażącej obrazy czci, czy uporczywie nie dopełniał względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Czym jest niegodność dziedziczenia?

Bywają oczywiście również sytuacje, gdy zmarły nie sporządził testamentu czy nie wydziedziczył w nim małżonka, a np. inne osoby bliskie spadkodawcy uważają, że mężowi lub żonie z różnych powodów nie należy się spadek. Ratunkiem jest tu tzw. niegodność dziedziczenia, czyli jak wyjaśnia mns.pl prawo żądania, by sąd uznał małżonka za - jak wskazuje nazwa - niegodnego dziedziczenia. Czynią tak najczęściej inni spadkobiercy, ale jak zauwąza portal, może to zrobić też osoba, która ma w tym jedynie interes moralny. 

Tak jak w przypadku wydziedziczenia, Kodeks cywilny przewiduje  kilka sytuacji, w których można skutecznie uznać kogoś niegodnym otrzymania spadku. Dzieje się tak w sytuacji, gdy małżonek dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy, podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności, umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament bądź świadomie skorzystał z testamentu podrobionego lub przerobionego przez inną osobę.

TUTAJ przeczytasz w jakiej sytuacji rodzina ma prawo do pobrania emerytury po zmarłym, a także o ile może wzrosnąć zasiłek pogrzebowy.