Wyszukaj w serwisie
biznes finanse technologie praca handel Eko Energetyka polska i świat
BiznesINFO.pl > Finanse > Spadek nastrojów konsumenckich. Powyborczy optymizm gaśnie z miesiąca na miesiąc
Maciej Olanicki
Maciej Olanicki 15.09.2024 14:57

Spadek nastrojów konsumenckich. Powyborczy optymizm gaśnie z miesiąca na miesiąc

pieniadze
Fot. East News/Marek BAZAK

Centrum Badania Opinii Społecznej opublikowało najnowszy raport z badania nad nastrojami konsumenckimi wśród Polaków. Ankieta przeprowadzona pod koniec sierpnia wskazuje, że zwiększa się niepewność i pojawiają się obawy wobec spadku dochodów. W parze z tym idzie zmiana oczekiwań inflacyjnych. Powyborczy entuzjazm opadł.

Polacy muszą oszczędzać na bieżących podatkach, blisko co piąty musi na nie pożyczać

Jak informuje CBOS, zwiększył się wśród badanych odsetek osób, które w ciągu miesiąca poprzedzającego badanie musiały ograniczyć wydatki na zaspokojenie bieżących potrzeb. Rośnie on od systematycznie trzech kwartałów - badania z końca 2023 r. wskazywały na ograniczenia u 39 proc. ankietowanych, następnie wartość spadła do 38 proc., by ponownie wzrosnąć do 40 proc. w maju 2024. W sierpniowych danych zaciskać pasa przy opłacaniu bieżących wydatków musiało już 43 proc. badanych.

17 proc. badanych musiało pożyczać pieniądze, by się utrzymać, co w porównaniu do poprzednich badań oznacza 7-proccentowy wzrost. Spada z kolei liczba osób, którym udało się zaoszczędzić nieco pieniędzy - z 52 proc. do 45 proc.

Wyższy wiek emerytalny dla kobiet. Wkrótce przełom, jest data

Sytuacja się pogarsza, ale to nie przeszkadza w planowaniu dużych zakupów

Co ciekawe, mimo trudniejszej sytuacji - konieczności oszczędzania na bieżących zakupach, zapożyczania się na nie oraz poczynienia mniejszych oszczędności - znacząco wzrosła liczba ponadplanowych wydatków. Chodzi o nieplanowany wcześniej zakup mebli czy wycieczek. Tego rodzaju niespodziewane wydatki dotyczyły 35 proc. badanych, czyli aż 7 proc. więcej niż w raporcie udostępnionym w maju br.

Systematycznie, choć powoli, rośnie także liczba osób, które w najbliższym czasie planują większe zakupy czy inwestycje - z badania na badanie o 2 pp., do 22 proc. W pierwszej tegorocznej ankiecie było to 19 proc., a pod koniec zeszłego roku 18 proc. Widać tu trudną do wyjaśnienia sprzeczność - choć Polacy badani przez CBOS spodziewają się pogorszenia własnej sytuacji materialnej, to wydają i planują wydawać coraz więcej.

Nastroje pogarszają się wśród mniej majętnych, optymizm zachowują lepiej sytuowani

Z 20 proc. do 25 proc. wzrosła liczba osób obawiających się spadku dochodów w gospodarstwie. Z 8 proc. do 13 proc. wzrósł odsetek tych, którzy obawiają się znacznego spadku. Nie zmienił się za to procent liczby osób, które spodziewają się zwiększenia przychodów - odsetek optymistów utrzymuje się na 31 proc. Większość jednak w ogóle nie spodziewa się zmian - myśli tak 37 proc. badanych. Jak czytamy w raporcie:

Z analiz zróżnicowań społeczno-demograficznych wynika, że stosunkowo dużym optymizmem konsumenckim – co naturalne – charakteryzują się osoby lepiej sytuowane, o wyższych dochodach osobistych (...) Relatywnie największy optymizm cechuje mieszkańców dużych miast, liczących od 100 000 do 499 999 mieszkańców (4,2), natomiast najmniejszy – mieszkańców wsi (3,4).

Po tym, jak inflacja zaczęła rosnąć, nie powinno dziwić, że proporcjonalnie zwiększają sie oczekiwania inflacyjne wśród konsumentów. W ciągu ostatniego kwartału przybyły (z 32 proc. do 34 proc.) badanych, którzy spodziewają się dalszego wzrostu inflacji w ciągu 12 miesięcy. Analogicznie coraz mniej osób sądzi, że ceny będą spadać - dziś jest ich 13 proc., w ostatnich badaniach było to 17 proc.