To można robić podczas L4. Przepisy są jasne, wiele osób może się zdziwić
Czy zwolnienie lekarskie oznacza całkowity zakaz wychodzenia z domu? Wiele osób wciąż nie wie, jakie są granice dozwolonego zachowania podczas L4 i gdzie przebiega linia między odpoczynkiem a nadużyciem zwolnienia. Nowe przepisy oraz coraz częstsze kontrole sprawiają, że pracownicy powinni dokładnie wiedzieć, co wolno, a co może skutkować utratą świadczeń. Jakie działania są akceptowane, a które mogą doprowadzić do problemów? Oto najważniejsze kwestie, na które trzeba zwrócić uwagę.
L4 a obowiązki chorego – co wolno, a co jest ryzykowne?
Wielu pracowników zastanawia się, co dokładnie oznacza adnotacja „może chodzić” na zwolnieniu lekarskim. Według art. 17 ustawy zasiłkowej, ubezpieczony traci prawo do zasiłku, jeśli wykorzystuje zwolnienie „niezgodnie z jego celem”. Kluczowe jest jednak to, jak definiowane jest to „niezgodne” wykorzystanie. Pracownicy często nie są świadomi, że nawet niegroźna aktywność może zostać uznana za naruszenie przepisów.
Niektóre sytuacje są uznawane za dopuszczalne, ale inne mogą zostać uznane za nadużycie zwolnienia lekarskiego. Granica między tym, co jest dozwolone, a co nie, jest często niejasna i zależy od oceny kontrolera.
Kiedy ZUS może odebrać zasiłek?
ZUS coraz częściej kontroluje zwolnienia lekarskie i analizuje, czy chory faktycznie odpoczywa. W 2024 roku cofnięto świadczenia o łącznej wartości 640 tysięcy złotych, a w 2025 roku kontrole będą jeszcze bardziej rygorystyczne.
Od stycznia 2025 roku ZUS ma dodatkowe narzędzia do sprawdzania, czy zwolnienie jest wykorzystywane zgodnie z jego przeznaczeniem. Kontrole mogą być niezapowiedziane i bardziej szczegółowe, obejmując m.in. monitoring mediów społecznościowych oraz wizyty domowe. Dodatkowo, weryfikowane mogą być rachunki z płatności kartą, dane lokalizacyjne telefonu czy relacje osób trzecich, które zgłaszają podejrzenia nadużyć.
Od początku 2025 roku ZUS uzyskał prawo do przeprowadzania niezapowiedzianych kontroli w miejscu zamieszkania chorego. Jeśli inspektorzy uznają, że ubezpieczony wykorzystuje L4 niewłaściwie, mogą nie tylko cofnąć wypłatę zasiłku, ale także nałożyć dodatkowe konsekwencje.
To można robić podczas L4. Przepisy są jasne
„Dziennik Gazeta Prawna” zwraca uwagę, że sądy często patrzą na sprawę inaczej niż ZUS. Udział w imprezie towarzyskiej, wielogodzinne zakupy czy ciężka praca fizyczna mogą skutkować odebraniem zasiłku. A co można robić podczas przebywania na L4?
W przypadku zwolnienia lekarskiego z adnotacją 2 (może chodzić), chory może wykonywać zwykłe czynności życia codziennego w mieszkaniu. Problemu nie będzie stanowiło także wyjście na pocztę, na zabieg, do lekarza, po zakupy czy też na krótki spacer. Wykonywanie tych czynności nie narazi nas na utratę świadczenia.
Każdy przypadek może być oceniany indywidualnie, dlatego warto zachować ostrożność i nie narażać się na niepotrzebne ryzyko. Warto również konsultować się z lekarzem, aby mieć pewność, że podejmowane działania są zgodne z celem zwolnienia lekarskiego. Dostosowanie się do nowych regulacji może być kluczowe dla uniknięcia problemów związanych z utratą zasiłku.
