Tyle pieniędzy dostanie Kościół z podatków Polaków. Tak dużej sumy z budżetu jeszcze nie było
Likwidacja Funduszu Kościelnego była jednym ze 100 postulatów zawartych w programie wyborczym Platformy Obywatelskiej. Choć planowano zlikwidować fundusz w ciągu pierwszych 100 dni nowego rządu, tak się jednak nie stało. Zamiast tego, projekt budżetu na 2025 rok przewiduje rekordowe wydatki na ten cel — prognozowana kwota jest większa o kilkanaście milionów złotych w porównaniu z minionym rokiem.
Rekordowa kwota na Fundusz Kościelny w 2025 r.
Temat likwidacji Funduszu Kościelnego, a właściwie zastąpienia go dobrowolnym odpisem od podatku PIT, od lat budzi w Polsce liczne kontrowersje. Premier Donald Tusk po raz pierwszy zapowiedział zakończenie finansowania Funduszu z publicznych środków w exposé z 18 listopada 2011 roku, argumentując, że po uregulowaniu roszczeń majątkowych kościołów nie ma podstaw do dalszego uprzywilejowania duchowieństwa w systemie emerytalnym. Do tych deklaracji powrócono podczas kampanii wyborczej w 2023 roku, a temat bywał wielokrotnie krytykowany przez różne środowiska polityczne.
Mogło się wydawać, że po głośnych deklaracjach przedwyborczych koalicjantów kompromis między rządem a Kościołem jest na wyciągnięcie ręki. Jednak jak dotąd konkretne działania nie zostały podjęte. Co więcej, wszystko wskazuje na to, że wkrótce Fundusz Kościelny otrzyma rekordowe wsparcie finansowe z budżetu państwa.
Czytaj więcej: Wielkie zmiany w kwestii kolędy. Nie wszyscy parafianie wiedzą, że nie mają tego w obowiązku
Hebe sprzedaje uwielbiane produkty za grosze. Lepiej się pospieszyć, rabaty nawet do 80 proc Legendarny polski zakład na skraju upadku. "Jest nie do uratowania"Nowy rekord funduszu kościelnego. Miało być inaczej
Mimo obietnic KO, w tym premiera Donalda Tuska, dotyczących wprowadzenia nowego rozwiązania od 2025 roku, wysokość dotacji na Fundusz Kościelny, zamiast maleć, systematycznie rośnie. Z projektu ustawy budżetowej na 2025 roku opublikowanego na stronie resortu finansów wynika, że na Fundusz Kościelny ma zostać przeznaczone 275,7 mln zł. W ubiegłym roku kwota ta wyniosła 257 mln zł, co oznacza wzrost o blisko 19 mln zł.
Fundusz Kościelny został utworzony na podstawie ustawy z 20 marca 1950 roku o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki, zapewnieniu proboszczom gospodarstw rolnych oraz powołaniu Funduszu Kościelnego. Jego celem miało być rekompensowanie Kościołom i związkom wyznaniowym utraty nieruchomości ziemskich przejętych przez państwo.
Obecnie 95% środków Funduszu Kościelnego przeznacza się na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne duchownych. Są one wykorzystywane przez wszystkie legalnie działające w Polsce związki wyznaniowe — łącznie 185.
Koszty funkcjonowania Funduszu są bezpośrednio związane z waloryzacją emerytur i rent wypłacanych przez ZUS. W 2024 roku wskaźnik waloryzacji wyniósł 12,12%, a na 2025 rok prognozuje się jego wzrost do co najmniej 6,78%. W efekcie minimalna emerytura wzrośnie z obecnych 1780,96 zł brutto do 1901,70 zł brutto.
Rząd obiecywał likwidację do końca 2024 roku. Efektów na razie brak
Po objęciu władzy przez nową koalicję powołano specjalny zespół ds. Funduszu Kościelnego, któremu przewodniczy Władysław Kosiniak-Kamysz. Zgodnie z pierwotną propozycją koalicji, fundusz miałby zostać zlikwidowany, a wierni mogliby dobrowolnie przekazywać środki na składki na ubezpieczenia społeczne duchownych wybranego Kościoła lub Związku Wyznaniowego.
Mechanizm ten miałby działać podobnie jak odpis na organizacje pożytku publicznego – każdy podatnik, składając roczne zeznanie PIT, mógłby zdecydować, czy przeznaczyć część swojego podatku na wsparcie wybranej wspólnoty religijnej.
W czerwcu 2024 roku wiceminister w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Marek Krawczyk podczas rozmowy w radiu TOK FM zapewniał, że projekt likwidacji tej stworzonej jeszcze w czasach PRL instytucji zostanie przedstawiony przed wakacjami. Opóźnienie tłumaczył złożonością tematu. Zapytany o możliwość wprowadzenia zmian od stycznia 2025 roku, optymistycznie zakładał, że do tego czasu uda się opracować nową koncepcję funkcjonowania Funduszu oraz zasady finansowania składek i świadczeń z ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych dla duchownych.
Zapowiedź szybkiego przygotowania odpowiedniej ustawy i rozwiązania tej kwestii jednak póki co nie została zrealizowana, a dalsze losy Funduszu Kościelnego wciąż pozostają niejasne.