Tyle w marcu wynosi zasiłek pogrzebowy. PIBP krytykuje najnowszy projekt. "To złe rozwiązanie"
Ostatnie miesiące pokazały, że świadczeniem, które wywołuje największy spór w polskim rządzie wcale nie jest emerytura. Kłopot wszystkim zainteresowanym — zarówno politykom, jak i świadczeniobiorcom — wciąż sprawia zasiłek pogrzebowy. Nowy projekt nowelizacji ustawy również nie spotkał się z poparciem wszystkim stron. Głos zabrał prezes PIBP.
Awantura o zasiłek. Nie chodzi o pieniądze?
Wśród wielu form wsparcia, na jakie mogą liczyć Polacy, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji, pod jednym względem zasiłek pogrzebowy jest wyjątkowo rozczarowujący. Pieniądze wypłacane przez ZUS nie pozwalają na pokrycie nawet najbardziej podstawowych kosztów, a powód jest jeden: od ponad dekady świadczenie nie było waloryzowane. Dokładnie od 2011 roku zasiłek pogrzebowy wynosi 4000 złotych. Kiedy to się zmieni? Wreszcie padła konkretna data.
Tymczasem same koszty usług zakładu pogrzebowego mogą sięgnąć 3 tys. złotych, poza tym należy doliczyć trumnę lub urnę i miejsce na cmentarzu, które będzie nas kosztować od tysiąca do nawet 10 000 złotych. A jakie jest na to (proponowane) rozwiązanie?
Nowa kwota zasiłku pogrzebowego
W 2025 roku koszty pogrzebu są znacznie wyższe niż 13 lat temu. W związku z tym wszyscy zaangażowani w nowelizację ustawy wydają się być zgodni, że zasiłek należy podnieść do 7 000 złotych. Konflikt wywołuje natomiast to, jak i kiedy powinno to nastąpić — chociaż wstępna data już padła.
Przypomnijmy, że to świadczenie przysługuje osobie, która ponosi koszty pogrzebu. W tym przypadku nie ma znaczenia, w jaki sposób jest powiązana ze zmarłym. Zasiłek pogrzebowy może otrzymać zarówno członek rodziny, jak i dom pomocy społecznej, gmina, osoba prawna kościoła i związku wyznaniowego czy nawet pracodawca. Jedyny warunek stanowi właśnie opłacenie pogrzebu z własnej kieszeni, choć i to może ulec zmianie.
Jednak obecnie w takiej sytuacji — zależnie od miejsca ubezpieczenia — należy złożyć wniosek w ZUS (formularz Z-12) lub KRUS (formularz SR-26). W obu przypadkach należy to zrobić w ciągu 12 miesięcy od dnia śmieci zmarłego, w przeciwnym razie nastąpi przedawnienie roszczeń. Zakład wypłaci pieniądze nie później niż do 30 dni od momentu wyjaśnienia ostatniej niezbędnej okoliczności potwierdzającej prawo do zasiłku.
Projekt ustawy ws. zasiłku pogrzebowego znowu do kosza
Najnowszy projekt nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych został opublikowany 20 lutego 2025 roku. To właśnie na jego mocy ma zostać zwiększona kwota zasiłku pogrzebowego.
Poza nową kwotą świadczenia (7 tys. zł), projekt zakłada również coroczna waloryzację. Ta miałaby być przeprowadzana 1 marca, ale tylko pod warunkiem, że wskaźnik waloryzacji przekroczy 105. Co więcej, zasiłek miałby być wypłacany niezależnie od dochodów, ale jeśli wnioskodawca otrzyma świadczenie po zmarłym od innej instytucji, lub odziedziczy spadek, świadczenie powinno ulegać zwrotowi.
Nowy projekt zakłada, że zmiany wejdą w życie z początkiem 2026 roku, ale prezes PIBP, Robert Czyżak, mówi “veto”. Polska Izba Branży Pogrzebowej rzeczywiście popiera zasiłek w wysokości 7 000 zł, ale jednocześnie twierdzi, że powinien być waloryzowany co roku.
W naszej ocenie to złe rozwiązanie. Zasiłek pogrzebowy powinien być waloryzowany każdego roku z dniem 1 stycznia – tłumaczy Robert Czyżak.
Powołując się na prognozy Ministerstwa Finansów wyjaśnił, że spełnienie wymogu odpowiednio wysokiej inflacji sprawi, że zasiłek wzrośnie ponownie dopiero w 2028 roku. Dodał, że wskaźnik gromadzonych środków na Fundusz Rentowy wciąż rośnie, a konieczność zwrotu zasiłku to dla niego “zupełnie niezrozumiała kwestia”.
Zamiast tego apelował o uszczelnienie funkcjonowania firm w sektorze funeralnym i nowelizację Prawa Pogrzebowego. Projekt w tej sprawie od 2 lat czeka się w tzw. rządowej zamrażarce.
To dałoby także kolejny pozytywny impuls do powrotu do corocznej waloryzacji zasiłku pogrzebowego uwzględniającego przede wszystkim koszty związane z organizacją ceremonii pogrzebowej od momentu śmierci aż po sam pochówek – wyjaśnił prezes PIBP.
