Tysiące Polaków bez wsparcia finansowego. Kiedy rząd wznowi program? W puli miliardy złotych
Program Czyste Powietrze miał pomóc Polakom w modernizacji domów i poprawie efektywności energetycznej. Tymczasem coraz więcej beneficjentów skarży się, że nie otrzymuje przyznanych środków. Co się stało z pieniędzmi i kto odpowiada za ten chaos?
Czyste Powietrze – program zawieszony, ale co z wypłatami?
Od kilku miesięcy program Czyste Powietrze przechodzi zmiany, które miały poprawić jego funkcjonowanie. W listopadzie ubiegłego roku ogłoszono jego czasowe zawieszenie, głównie ze względu na liczne nieprawidłowości. Celem było ukrócenie procederu zaniżania dochodów przez nieuczciwych wnioskodawców, którzy w ten sposób uzyskiwali wyższe dofinansowanie.
Teraz jednak okazuje się, że problem jest znacznie poważniejszy. Coraz więcej beneficjentów zgłasza, że nie otrzymują obiecanych pieniędzy, mimo że ich wnioski zostały zaakceptowane. Pytanie brzmi: czy fundusz faktycznie nie ma środków, czy też powody są inne?
NFOŚIGW zapewnia: pieniądze są, ale nie u nas
Na niedawnym spotkaniu z dziennikarzami Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚIGW) uspokajał, że fundusze są zabezpieczone. W budżecie na 2024 rok przewidziano ponad 14 miliardów złotych z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) oraz 7 miliardów złotych z programu FEnIKS.
Mimo to, środki nie trafiają na konta beneficjentów, co budzi frustrację i niepokój. Okazuje się, że winę za ten stan rzeczy ponoszą nie centralne instytucje, lecz wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚIGW), które odpowiadają za rozliczanie i przekazywanie pieniędzy.
Jak wyjaśnia Robert Gajda, wiceprezes NFOŚIGW, cytowany przez termomodernizacja.pl:
Narodowy Fundusz działa zgodnie z określonym mechanizmem finansowym. Środki przekazywane są wojewódzkim funduszom, które mają obowiązek rozliczać je terminowo. Jeśli fundusz wojewódzki składa poprawny wniosek, wypłata następuje bardzo sprawnie.
Problem w tym, że nie wszystkie fundusze wojewódzkie składają wnioski o kolejne transze pieniędzy. Przykładowo, WFOŚIGW w Toruniu miał na koncie zaledwie 90 tysięcy złotych, mimo że wypłaty dla beneficjentów powinny być znacznie wyższe
Czyste Powietrze 2025: kiedy ruszą wypłaty?
Obecnie na kontach 16 wojewódzkich funduszy ochrony środowiska znajdują się łącznie 932 miliony złotych z programu FEnIKS oraz 340 milionów złotych z KPO. Dodatkowo Narodowy Fundusz dysponuje 700 milionami złotych, a rezerwa programu wynosi łącznie 2 miliardy złotych.
W 2025 roku planowane wypłaty mają wynieść około 8 miliardów złotych, jednak ich termin zależy od tego, jak sprawnie wojewódzkie fundusze będą składać wnioski o wypłaty. Dodatkowo, Narodowy Fundusz czeka na decyzję Europejskiego Banku Inwestycyjnego w sprawie przyznania kolejnych 10 miliardów złotych z Funduszu Modernizacyjnego.
Dobra wiadomość jest taka, że 31 marca 2025 roku program zostanie wznowiony, a nowi wnioskodawcy będą mogli starać się o dofinansowanie. Czy tym razem procedury będą przebiegać sprawniej? Na to liczy wielu Polaków, którzy już teraz borykają się z problemem braku wypłat.
Program Czyste Powietrze, który miał pomóc Polakom w termomodernizacji domów, został zawieszony z powodu wykrytych nieprawidłowości. Mimo że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zapewnia o dostępności środków, problemem okazują się wojewódzkie fundusze, które nie składają wniosków o kolejne transze pieniędzy. W rezultacie beneficjenci wciąż czekają na swoje dofinansowanie. W 2025 roku na wypłaty przewidziano 8 miliardów złotych, a program ma zostać wznowiony 31 marca. Dodatkowo Polska oczekuje na decyzję o przyznaniu 10 miliardów złotych z Funduszu Modernizacyjnego, co mogłoby przyspieszyć realizację programu. Pytanie jednak pozostaje – czy tym razem pieniądze faktycznie trafią do potrzebujących?
