Ubezpieczenie chorobowe – kto podlega i jak ustalić wysokość zasiłku?
Jeśli obowiązkowo lub dobrowolnie pracownik podlega ubezpieczeniom społecznym, może zyskać prawo do wynagrodzenia lub zasiłku za okres niezdolności do pracy spowodowanej złym stanem zdrowia. Świadczenie wypłaca pracodawca lub Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Kto ma prawo do świadczeń chorobowych i jak obliczyć wysokość zasiłku?
Składka ZUS na ubezpieczenie chorobowe 2021
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe jest taka sama jak w przypadku składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe. W przypadku osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie podstawa wymiaru składek nie może przekraczać miesięcznie 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
W przypadku ubezpieczonych obowiązkowo nie stosuje się ograniczenia podstawy do kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy. Obecnie składka na ubezpieczenie chorobowe wynosi 2,45% podstawy wymiaru. Wysokość składki wynosi 77,31 zł, a dla nowych firm 20,58 zł.
Kto podlega ubezpieczeniu chorobowemu
Obowiązek ubezpieczenia chorobowego mają:
pracownicy,
członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, osoby odbywające służbę zastępczą.
Dobrowolnie mogą podlegać ubezpieczeniu chorobowemu osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi. Są to:
osoby wykonujące pracę nakładczą,
osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące,
osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące,
osoby wykonujące odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
osoby sprawujące opiekę nad dziećmi na podstawie umowy uaktywniającej (dotyczące niań),
duchowni.
Wysokość zasiłku chorobowego
Jeżeli ubezpieczonemu przysługuje prawo do zasiłku chorobowego, jego wysokość będzie uzależniona m.in. od rodzaju niezdolności do pracy lub innego zdarzenia losowego.
Wysokość zasiłku chorobowego wynosi:
80% podstawy wymiaru,
70% podstawy wymiaru za okres pobytu w szpitalu,
100% podstawy wymiaru, jeżeli niezdolność do pracy przypada na okres ciąży, powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów oraz gdy powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy.
W wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku zasiłek chorobowy przysługuje za okres pobytu w szpitalu przypadający od 15 do 33 dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym dla pracowników, którzy ukończyli 50. rok życia, począwszy od następnego roku kalendarzowego po roku ukończenia 50. roku życia. Zasada ta też funkcjonuje dla pracownika, który wykonuje pracę nakładczą lub odbywa służbę zastępczą.
Kto ma prawo do świadczeń chorobowych
Prawo do świadczeń chorobowych pracownik nabywa po upływie 30 dni nieprzerwanego zatrudnienia (ubezpieczenia chorobowego). Do okresu wyczekiwania wliczają się również poprzednie okresy zatrudnienia, jeśli przerwa między nimi nie była dłuższa niż 30 dni.
Świadczenie chorobowe bez okresu wyczekiwania przysługuje:
absolwentom szkół lub szkół wyższych, którzy zostali zatrudnieni lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów, w przypadku kierunków lekarskich, lekarsko-dentystycznych i weterynarii: od daty złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu, a kierunku farmacji: od daty zaliczenia ostatniej przewidzianej w planie studiów praktyki,
gdy niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,
ubezpieczonym obowiązkowo, którzy legitymują się co najmniej 10-letnim okresem obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego,
posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji.
W wymienionych powyżej okolicznościach prawo do świadczeń chorobowych należy się od pierwszego dnia choroby.