Wyszukaj w serwisie
biznes finanse technologie praca handel Eko Energetyka polska i świat
BiznesINFO.pl > Polska i Świat > Unia Europejska przeciwko USA i Chinom. "Czysty Ład Przemysłowy" będzie sporo kosztował
Marcelina Gancarz
Marcelina Gancarz 26.02.2025 17:37

Unia Europejska przeciwko USA i Chinom. "Czysty Ład Przemysłowy" będzie sporo kosztował

Komisja Europejska
Fot. ARKADIUSZ ZIOLEK/East News

Napięcia między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi są widoczne już od jakiegoś czasu na różnych polach. Konkurencyjność gospodarki UE w porównaniu z takimi gigantami jak Ameryka czy Chiny staje się coraz trudniejsza, o czym świadczą wybory konsumenckie obywateli krajów członkowskich. Rozwiązaniem tych problemów ma być “Czysty Ład Przemysłowy”. 

Sposób na uzdrowienie europejskiej gospodarki

Europejskie firmy i gospodarstwa domowe stają naprzeciw wyzwaniom związanym z wysokimi kosztami energii i piętrzącą się biurokracją. Zyskują na tym Stany Zjednoczone oraz Chiny. Okazuje się, że nie tylko podnoszenie ceł ma być sposobem na uniknięcie zbliżającej się powoli zapaści gospodarki europejskiej. W środę 26 lutego KE przedstawiła propozycję nowej strategii, która ma być remedium na wszystkie problemy — "Czysty Ład Przemysłowy”. 

Ursula von der Leyen podczas Europejskiego Szczytu Przemysłowego przedstawiła główne założenia wspomnianego planu. Ten projekt ma wskazać kierunki rozwoju i odbudowy konkurencyjności na lata 2025-2026. W tym momencie pojawiają się dwa kluczowe pytania: jakie zmiany przepisów pociągnie za sobą ta strategia i ile to będzie kosztować państwa członkowskie? 

Ursula Von der Leyen
Ursula von der Leyen zapowiedziała “Czysty Ład Przemysłowy”, fot. JOHN THYS/AFP/East News
Gdzie się podział Portal DOM? Posłanka Paulina Matysiak dla BiznesINFO: "trudno się dziwić, że projekt utknął" Deregulacja Rafała Brzoski może skończyć się fiaskiem. Ekspert ma wiele wątpliwości

Główne założenia "Czystego Ładu Przemysłowego"

“Czysty Ład Przemysłowy”, jak może wskazywać nazwa, będzie kładł spory nacisk na rozwój odnawialnych źródeł energii, a więc KE wciąż będzie realizować założenia Europejskiego Zielonego Ładu, który budzi sprzeczne emocji i kontrowersje w wielu środowiskach przemysłowych i rolniczych. Jednak von der Leyen przekonywała, że za sprawą projektu pomoc publiczna na dekarbonizację oraz czyste technologie ma być zatwierdzana szybciej i będzie działać długofalowo. 

Autorzy strategii chcą również bardziej dynamicznego rozwoju gospodarki w obiegu zamkniętym, aby zastopować wysyłanie cennych odpadów do Chin, a zamiast tego pozyskiwać surowce krytyczne w obrębie UE. Przewodnicząca KE na środowym szczycie podkreśliła, że ponad 50 procent europejskiej stali, żelaza, cynku czy platyny pochodzi ze złomu, co zaspokaja 25 procent zużycia w Europie. 

Ursula Von der Layen
Ursula von der Leyen zaprezentowała "Czysty Ład Przemysłowy", fot. JOHN THYS/AFP/East News

Jednak nie tylko innowacje dotyczące obiegu zamkniętego mają być priorytetem w “Czystym Ładzie Przemysłowym”. Czynnikiem, który hamuje rozwój europejskiej gospodarki, jest wzrost cen energii. Postulaty “Czystego Ładu Przemysłowego” przynoszą obietnicę obniżenia cen energii elektrycznej. KE zaproponuje państwom członkowskim możliwość obniżenia podatków popieranych od elektryczności oraz zmienienie zasad dotyczących pobierania opłat za przeszył energii. Dodatkowo poszukiwanie są sposoby na to, aby zapewnić bardziej stabilne ceny — jednym z nich jest promowanie kontraktów długoterminowych na energię.

Zasadnicza część projektu jest obiecująca, nie ulega jednak wątpliwości, że aby ją zrealizować będą potrzebne spore nakłady finansowe. W jaki sposób Komisja Europejska chce je pozyskać? 

pieniądze, euro
W ramach projektu KE ma pozyskać 100 mld euro, fot. VAKSMANV – Getty Images

Tak KE chce pozyskać środki na "Czysty Ład Przemysłowy"

“Czysty Ład Przemysłowy” z założenia ma być głównym filarem odbudowy konkurencyjności Europy. KE chce się oprzeć w głównej mierze na środkach unijnych. Wymieniany jest tutaj Fundusz Innowacyjny, czyli ogromny program finansowania technologii niskoemisyjnych, a także program InvestEU, który oferuje inwestycyjne wsparcie dla firm. Zmiana działania tego drugiego funduszu ma zagwarantować nawet do 50 mld euro dodatkowych inwestycji prywatnych i publicznych na redukcję odpadów czy rozwój czystych technologii. 

Jednym z pomysłów jest również utworzenie Banku Dekarbonizacji Przemysłowej, którego zadaniem będzie pozyskanie 100 mld euro finansowania. Jego działanie miałby się opierać na wspominanym już Funduszu Innowacyjnym oraz dodatkowych przychodach z Europejskiego Systemu Handlu Emisjami. Bank od momentu powstania powinien uruchomić kilka skonkretyzowanych instrumentów finansowych, które będą wspierać nowe cele strategiczne KE. 

To, co istotne dla państw członkowskich to plany KE względem poluzowania unijnych zasad dotyczących pomocy publicznej. Chodzi o to, aby kraje unijne miały większą swobodę i mogły przekazywać więcej środków publicznych na wsparcie swoich firm bez konieczności występowania o zgodę Brukseli.

Ursula von der Leyen podczas prezentacji projektu przyznała, że europejskie firmy mierzą się z licznymi przeszkodami, jednak szybkie wprowadzenie strategii “Czysty Ład Przemysłowy” może stać się motorem napędowym dla gospodarki i pomóc nadrobić przepaść między USA i Chinami.